صفحه نخست » اجتماعی

برگزاری نشست «بازآرایی رسانه‌ای؛ ضرورت و بایسته‌ها»/

نصراللهی: تاخیر در «بازآرایی رسانه ای»، وارونگی افکار عمومی را به همراه دارد/ مهدی پور: ضرورت بازآرایی در سطح مدیران، رسانه ها و خبرنگاران

بازآرایی رسانه ای یک راهبرد برای رسیدن به اهداف است. اهداف هم به این ترتیب است که ما رسانه ای با تاب آوری بالا داشته باشیم و اینکه یک رسانه بازدارنده باشد.

کد خبر: ۲۲۶۰۱۱

تاریخ انتشار:۲۵ آبان ۱۴۰۰ - ۱۱:۲۳ - 16 November 2021

به گزارش روزپلاس؛ نشست «بازآرایی رسانه‌ای؛ ضرورت و بایسته‌ها» با سخنرانی اکبر نصراللهی؛ رئیس دانشکده علوم‌اجتماعی، ارتباطات و رسانه، فرشاد مهدی‌پور؛ معاون مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و محمدحسین ساعی؛ رییس دانشگاه سوره برگزار شد.

برگزاری نشست «بازآرایی رسانه‌ای؛ ضرورت و بایسته‌ها»/ نصراللهی: تاخیر در «بازآرایی رسانه ای»، وارونگی افکار عمومی را به همراه دارد

* بازآرایی رسانه ای یک راهبرد برای رسیدن به اهداف

اکبر نصرالهی در این نشست با اشاره به مفهوم «بازآرایی نظام رسانه و بازسازی انقلاب» گفت: این مفهوم به خوب نبودن وضع موجود اشاره دارد که نیازمند تغییر در وضع موجود است و در این راه باید اهداف و راهبرد ما مشخص باشد. تصورم این است که بازآرایی رسانه ای یک راهبرد برای رسیدن به اهداف است. اهداف هم به این ترتیب است که ما رسانه ای با تاب آوری بالا داشته باشیم و اینکه یک رسانه بازدارنده باشد. بعد از سال ۱۹۹۰ ما با پدیده ای به نام «ارتباط جمعی شخصی» روبرو شدیم. یعنی همزمان با پیشرفت وسایل ارتباطی، هر فردی می توانست در هر کجا و هر زمانی هر پیامی ارسال کند و فرد در اینجا نیازی به گرفتن مجوز ندارد و شهروندان همزمان می توانند توزیع کننده و تولید کننده پیام باشند. حتی بسیاری از افراد می توانند جریان ساز باشند و رقیب جدی رسانه های رسمی شدند.

او ادامه داد: به همین خاطر در بازآرایی رسانه باید به این مهم توجه شود که الان شبکه های اجتماعی منبع بسیاری از مردم هستند و اثرگذاری بیشتری یافته اند و نقش رسانه های رسمی و سنتی کاهش پیدا کرده است. برای همین باید یک رسانه بازدارنده داشته باشیم. به این معنا که در برابر تعرضات رقبا بتواند از خود دفاع کند و محصولی برای ارایه داشته باشد. تحقیقات و‌ مشاهدات ما حاکی از این است که رسانه های ما بازدارنده هم نیستند. یعنی نمی توانند جلوی تعرضات دشمن و رقیب را بگیرند.

به فکر بلوک سازی در رسانه هایمان باشیم

این استاد دانشگاه با توضیح درباره ضرورت داشتن بلوک سازی رسانه ای، بیان کرد: ما باید به فکر بلوک سازی در رسانه هایمان باشیم. مسأله ای که از سال ۱۹۸۰ در رسانه های دنیا اتفاق افتاد و رسانه های کوچک به هم متصل شدند. مانند سی ان‌ ان، بی بی سی….و سایر رسانه ها که تحت یک برند محصول خود را ارائه می کنند.ما هم دارای رسانه های زیادی در کشور هستیم. مثلا همین صدا و سیما که دارای بخش ها و عناوین مختلفی است اما، در بخش هژمونی، اقتصاد رسانه و جریان سازی، وضعیت کارآمدی ندارد.

او با اشاره به دیگر مشکلات رسانه ها توضیح داد: از دیگر مباحث مهم در بازآرایی رسانه ای، «پیوست رسانه ای» است. به این معنا که رسانه ها دارای آنچنان قدرت و توانی باشند که در بسیاری از موضوعات مانند طرح صیانت، آلودگی هوا، کرونا ویروس ….دارای پیوست رسانه ای باشند. متاسفانه ما در بسیاری از مسائل جامعه که قابل پیش بینی و غیر قابل پیش بینی هستند هم، فاقد پیوست رسانه ای هستیم.

این استاد دانشگاه معتقد است که ریشه بسیاری از مشکلات ما نبود رسانه ای قوی، حرفه ای، مسئول و چابک است. او تصریح کرد: رسانه های ما درک ناکافی از آرایش جدید رسانه ای دارند. از دیگر مشکلات رسانه ای نداشتن محتوای اختصاصی است.

عقب ماندن محسوس از فضای مجازی بسیار مهم است به ویژه در موضوعات راهبردی که ما بسیار عقب هستیم. تاخیر در استارت موضوعات مهم و تعجیل در استاپ، رشد کمی و عقب ماندگی کیفی، ناتوانی در طرح مخاطرات و بحران و عدم ارایه راهکار از دیگر مشکلات این روزهای رسانه ای است.

نصرالهی تاکید کرد:بحران مخاطب، بحران اعتماد، بحران تیراژ، وابستگی مالی به جریان های سیاسی، کنترل رسانه به جای هدایت و توانمندی آنها، غفلت از تحلیل مخاطب در برابر انفجار اخبار و اطلاعات، امید آفرینی کاذب و بدون استدلال هم حاکی از دیگر مشکلات رسانه های ماست.

خطر وارونگی افکار عمومی

این استاد دانشگاه با اشاره به مولفه های مهم در اجرای بازآرایی رسانه ای توضیح داد: با توجه به گفتمان رهبر انقلاب اسلامی این بازآرایی باید همه جانبه و فوری باشد. اگر به فوریت کاری انجام ندهیم، با وارونگی بیشتر افکار عمومی مواجه می شویم و اگر ما در عرصه افکار عمومی بازنده باشیم، در تمام عرصه های دیگر هم بازنده می شویم. به همین خاطر اگر رهبر انقلاب از بازسازی انقلابی نام می برند، این یک واژه عمدی و انتخابی است.

او ادامه داد: بر اساس اظهارات رهبری و مفهوم پیام ایشان درباره رسانه ها، نمی توان با تاخیر به سمت اجرای راهکار رفت. البته داشتن آرامش شرط است، اما باید یک نسخه فوری برای شرایط محاصره تبلیغاتی داشته باشیم.

نصراللهی با تاکید بر افزایش سواد رسانه ای مسئولان گفت: «بازآرایی و بازسازی انقلاب» باید در ساختارها، رویکردها، راهبردها، نیروی انسانی، محتوا،آیین نامه ها و در قوانین اتفاق بیافتد. همچنین باید عقلایی، اقناعی، افقی و حتما باید اولویتش در سطح مسئولان باشد.

بی توجهی مسئولان به سواد رسانه ای

او با انتقاد به بی توجهی مسئولان برای افزایش سواد رسانه ای خود، توضیح داد: مسئولان ما یا فاقد سواد رسانه ای هستند یا در سطح پایین قرار دارند. وقتی مسئولان دارای سواد رسانه ای پایین باشند، نمی توانند از ظرفیت رسانه ها استفاده کنند. حتی مانع کار رسانه ها می شوند.

نصراللهی در پایان تاکید کرد: توجه به اسناد بالادستی در تنظیم چشم اندازها، توجه به مزیت نسبی، داشتن نگاه طولی نه عرضی، دیدن و شنیدن همه اقشار در جامعه، تلاش برای ایجاد و راهبردهای مناسب برای رسانه های در حوزه زنان، کودکان و رسانه های محلی، تعامل با دانشگاه و حوزه ها و توجه به رسانه های سنتی، همگی از مولفه های مهم و اساسی در مسأله بازآرایی رسانه و بازسازی انقلاب است.

* بازسازی؛ مفهومی که پس از یک ویرانی و به هم ریختگی ظاهر می شود

فرشاد مهدی‌پور معاون مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز در ابتدای صحبت های خود گفت: در این نشست تلاش می کنم تا چارچوبی از لوازم این بازآرایی را به بحث بگذارم تا ببینیم برای این بازآرایی چه بکنیم. بر مبنای این حرکت باید یک بازسازی در حوزه رسانه انجام دهیم. بازسازی، مفهومی است که پس از یک ویرانی و به هم ریختگی ظاهر می شود. در دهه ۷۰ پس از پایان جنگ، دولتی برسرکار آمد که شعارش بازسازی مناطق جنگی بود. حضرت امام خمینی (ره) در سیاست هایی که سال ۶۷ ابلاغ کردند بحث بازسازی را مطرح کردند. در ادبیات سیاسی وقتی درباره بازسازی صحبت می کنیم، یعنی درباره اصلاح یا نوسازی صحبت نمی کنیم بلکه، درباره یک وضعیت آشفته و بهم ریخته حرف می زنیم. بازآرایی هم در این چارچوب معنادار می شود.

مهدی پور با تاکید بر اینکه وقتی درباره بازآرایی صحبت می کنیم باید مقدماتی را طی کنیم، گفت: تا این مقدمات طی نشود بازآرایی به نحو شایسته محقق نمی شود. اول؛ یک نوع آمایش سرزمینی رسانه است تا برای ما پراکندگی جغرافیایی، جنسیتی، طبقاتی، منابع مالی رسانه ها، تولیدات محتوایی و توزیع موضوعی، تولیدکنندگان، مصرف کنندگان، نیروی انسانی فعال، نیروی دانشگاهی و … را روشن کند.

او ادامه داد: اگر احیاناً قرار است مسیری را برای اصلاح نظام رسانه ای کشور طی کنیم، وضعیت آمایش رسانه ای به ما می گوید، در سال ۹۸ حدود ۱۶۵۸ ظرفیت دانشگاهی مربوط به روزنامه نگاری و ارتباطات داشتیم که ۳۸۰ ظرفیت مربوط به دوره کارشناسی ۱۱۳۸ ظرفیت مربوط به کارشناسی ارشد و ۱۴۰ ظرفیت هم مربوط به دوره دکتری است. وقتی سهم اصلی دوره های ارتباطات و روزنامه نگاری عمدتاً به کارشناسی ارشد اختصاص پیدا کرده و دوره مهارتی پایین است، یعنی در تربیت نیروی انسانی دچار اشکال هستیم. به عبارتی تعداد دانشگاه هایی که مقطع کارشناسی ارتباطات و رسانه دارند نسبت به تعداد دانشگاه هایی که مقطع ارشد آن را دارند، کمتر است. البته سرفصل دروس هم محل بحث است و نیم قرن از ورود و خروج ادبیات آموزشی آن به کشور گذشته است.

بازآرایی باید در تمام محورها صورت بگیرد

مهدی پور در بیان مقدمه دوم که باید برای بازآرایی رسانه ای طی شود، گفت: بازآرایی باید در تمام محورها صورت بگیرد. نمی توانیم بخشی از بازآرایی را انجام دهیم و بخش دیگر را خیر. یعنی نمی توانیم بازآرایی نیروی انسانی را انجام دهیم ولی بازآرایی های ساختاری، رویکردی، راهبردی، قوانین و… را انجام ندهیم. در کشور مجموعاً تعدادی از قوانین، مقررات و رویه ها برای حوزه رسانه هست و در کنار آن قوانینی داریم که خیلی نزدیک به کار رسانه هستند. مثل قانون تبلیغات تجاری که مربوط به سال ۵۹ است. علاوه بر آن سال ها از عمر آیین نامه اجرایی قانون مطبوعات؛ به عنوان بازوی عملی ما می گذرد. در آن ادبیاتی به کار برده شده که مربوط به ما قبل فضای سایبر و فراگیر شدن رسانه های مجازی است که باید به سرعت اصلاحاتی درباره آن صورت بگیرد.

او با اشاره به خطر اخبار جعلی و فیک نیوزها گفت: در کشور قاعده و مقرره روشنی برای برخورد و مبارزه با اخبار جعلی نداریم. مجموعه ای از رویه ها را داریم. البته این تنها مشکل ما نیست. اتحادیه اروپا برای بحث سایبر از ۱۹۹۸ درگیر شده، در سال ۲۰۱۶ قانون نوشته و در سال ۲۰۱۸ آن را ابلاغ کرده است تا کشورهای دیگر متغیرهای سنی خودشان را برای حوزه سایبر در کشورهای خودشان لحاظ کنند.طبیعتاً اگر بخواهیم بازآرایی انجام دهیم باید به این موضوعات توجه کنیم. شاید به جای قانون گذاری در مجلس باید در سطح مقرره نویسی های شورای عالی و دولت حرکت کنیم.

باید ساختارها را اصلاح کنیم

معاون مطبوعاتی گفت: ما برای بیش از ۱۳ هزار رسانه مجوز صادر کردیم ولی در بین این ها چند رسانه داریم تا بتوانند در سپهر ملی، منطقه ای و جهانی ایفای نقش کنند؟ چند رسانه می توانند در جریان اصلی ورود پیدا کنند؟ باید ساختارها را اصلاح کنیم. اگر در دنیا مسیرهایی طی شده باید استفاده کنیم. بنابراین بازآرایی باید در همه محورها شکل بگیرد.

مهدی پور با بیان اینکه ما باید شرایط یا رویکردهای بازآرایی را درنظر بگیریم. به ذکر این شرایط پرداخت و گفت: اولاً باید مفاهمه حقوقی در سطح خبرگانی و نخبگانی شکل بگیرد. دوم؛ بتوانیم آن را به سمت عمومی شدن حرکت دهیم. مثلاً ممکن است بعضی ها معتقد باشند که باید یک رویکرد تدریجی به کار ببریم، برای بازآرایی زمان بندی داشته باشیم، افق هایی را طراحی کنیم و در کنار آن رویکرد مشارکتی داشته باشیم. به عبارتی در حوزه رسانه که بازیگران و ذی نفعان زیادی دارد و همه خود را صاحب صلاحیت و صاحب نظر در موضوع می دانند و مردم به عنوان بزرگترین شبکه نیروی انسانی مصرف کنندگان اصلی آن هستند، نمی توان بدون مشارکت کار را پیش برد. رسانه به مشارکت و مخاطب زنده است.

او با تاکید بر اینکه در بازآرایی باید رویکردمان افقی باشد، گفت: البته در این بین هم باید از الزامات عمودی استفاده کنیم. بنابراین لازم است تا یک رویکرد عقلایی، با منطق و بنابر اقتضائات کشور از این موضوع پشتیبانی کند.

معاون مطبوعاتی با بیان اینکه حداقل در سه سطح باید بازآرایی صورت بگیرد، گفت: سطح اول مدیران و مسئولان این حوزه هستند. یعنی کسانی که اپراتوری این پلتفرم ها و کسانی که سیاست گذاری و راهبری را برعهده دارند. دوم؛ رسانه ها هستند که با ادغام های افقی و عمودی، همگرا کردن، حرکت دادنشان به سمت فضاهای نوین، حفظ ظرفیت راهبردی رسانه ها در کشور می توان قدمی برای بازآرایی برداشت. مورد سوم خبرنگاران یا فعالان و تولیدکنندگان مستقیم محتوا هستند که باید به آن ها توجه شود.

مهدی پور در ادامه به هدفگذاری بازآرایی پرداخت و توضیح داد: همه اهدافی که ذکر می کنم خوب هستند ولی باید تصمیم بگیریم که کدامشان اصلی و کدام فرعی باشد. یکی از اهداف اصلی مرجعیت یابی یا مرجعیت سازی رسانه ها است. برخی معتقدند مرجعیت رسانه ای در کشور را از دست دادیم و برخی معتقدند که مرجعیت رسانه ای مان تضعیف شده است. البته من قصدم تحلیل این دو موضوع نیست ولی به هرحال از هر دو رویکرد این نتیجه حاصل می شود که باید برای احیای و یا تقویت مرجعیت رسانه ای تلاش کنیم.

حرکت به سمت روزنامه نگاری همتراز انقلاب اسلامی

او ادامه داد: هدف دوم، بحث تاب آوری اجتماعی است. ما به شدت زیر بمباران جنگ روانی و عملیات رسانه ای هستیم. مردم ما مصرف کنندگان فراگیر محتوا در فضای مجازی هستند و برای آن ها ضروری است تا ما تاب آوری را افزایش دهیم. هدفگذاری بعدی چابک سازی و توانمند کردن رسانه ها به عنوان ذی نفعان اصلی است. مورد دیگر خروج از محاصره تبلیغاتی شدیدی است که علیه جمهوری اسلامی به کار گرفته شده است. می توان هدفمان از بازآرایی شکستن این محاصره تبلیغاتی و ایجاد بازدارندگی باشد. علاوه بر آن حرکت به سمت روزنامه نگاری همتراز انقلاب اسلامی و موفقیت در جریان سازی و حرکت دادن رسانه می تواند جزو اهدافمان در بازآرایی باشد.

* ضرورت کسب فهمی از جایگاه تاریخی برای بررسی وضعیت رسانه های ایران

محمدحسین ساعی؛ رییس دانشگاه سوره در ابتدای صحبت های خود ضمن تاکید بر اینکه برای بررسی وضعیت رسانه های ایران باید فهمی از جایگاه تاریخی پیدا کنیم، گفت: برنامه ها و تصوراتی در ذهن انسان های پیش از ما در حوزه رسانه وجود داشته که باید ببینیم آیا آن پروژه چندصد ساله به نتیجه رسیده و الان در کجای آن نقشه تاریخی هستیم.

او ادامه داد: اگر بخواهم نقطه شروعی را بیان کنم از کتاب «آتلانتیس نو» فرانسیس بیکن شروع می کنم. فرانسیس بیکن در قرن ۱۶ در انگلستان زندگی می کرد که متناسب با ایده های آنجا و اتوپیا نویسی های رایج در آن دوره طبقه ای را تشریح می کند و اسم آن ها را بازرگانان نور می نامد. این افراد به جای تجارت با پول، طلا و سکه می گفتند که ما با اولین مخلوق خدا یعنی نور، تجارت می کنیم. از همین لفظ در دوره روشنگری، لفظ روشنفکر ساخته می شود. مفهوم نور در کتاب های اولیه مبداعان برجسته دوره مدرنیته خیلی جدی بوده است. این سوال مطرح شده که روشنفکر با دانشمند چه تفاوتی دارد. دانشمند فردی است که اطلاعات زیادی دارد ولی روشنفکر را چیزی تحت عنوان مصلح اجتماعی می شناسیم. یعنی در قرن ۱۸ یا ۱۹ به فردی روشنفکر می گفتند که قصد اصلاح اجتماعی داشت.

ساعی توضیح داد: مهمترین ابزاری که مدرنیته در اختیار روشنفکران برای تغییر اجتماعی قرار داد، ابزارهایی بود که رسانه ها و صنعت چاپ در اختیارشان قرار داده بودند. مثل: کتاب، مطبوعات و… . قدرتی که رسانه ها پیدا کرده بودند به قدری ارجح و پررنگ بود که پارلمان انگلیس خطاب به خبرنگاران می گوید: «شما رکن چهارم دموکراسی هستید». البته فکر می کنم که این ایده در هیچ کشوری عملیاتی نشد و در حد یک لفظ باقی ماند. به عبارتی من کشوری را نمی شناسم که مدل چهار قوه ای را در پیش گرفته باشد. یعنی در قوانین موضوعه آن ها رسماً درج شده باشد که قوه چهارم رسانه است. ولی اهمیت رسانه ها به لحاظ تداعی ذهنی هیچ وقت کمتر از چنین چیزی نبوده است و این به دلیل جایگاه مهم رسانه ها بود.

رییس دانشگاه سوره تاکید کرد: فضایی که الان درباره آن صحبت می کنیم، چه فضایی است، تا بخواهیم از یک نوع بازآرایی رسانه ای صحبت کنیم.

او با اشاره به دیدگاه پوپر درباره رسانه ها گفت: پوپر در کشور ما به یک فیلسوف آزاد اندیش، فیلسوف دموکراسی، فیلسوف جامعه باز و دشمنانه اش شناخته شده است. فردی که سانسور رسانه ها برایش خط قرمز است و در تمام عمرش درباره مسئله دموکراسی به عنوان یک سبک زندگی حرف زده است. همین پوپر در آستانه ۹۰ سالگی با یک خبرنگار ایتالیایی مصاحبه معروفی دارد که جزو کم بیننده ترین آثارش است. ایشان در ۹۰ سالگی وقتی می خواهد حاصل عمرش را بیان کند این مصاحبه و مقاله را نوشته است ولی کمتر دیده شده که خیلی عجیب است.

ساعی ادامه داد: او در صحبت هایش شروع به این بحث می کند که مشکل رسانه های ما چیست؟ چرا رسانه هایی که یک زمانی آزادی بخش بودند و به جامعه انسانی کمک می کردند، این ظرفیت را ندارند. 《تلویزیون خطری برای دموکراسی》عنوانی است که مترجم برای صحبت های پوپر انتخاب می کند و آن را در قالب کتاب چاپ می کند. یعنی پوپر که این همه کتاب درباره دموکراسی نوشته در اخر عمرش می گوید وضعیت رسانه ها به گونه ای است که دموکراسی را تهدید می کند.

ساعی با اشاره به رویکرد غربی و درکی که آنها از اشکال بزرگ رسانه های امروز یافته اند، تحلیل کرد: پوپر معتقد است که تلویزیون و دیگر رسانه ها با یک سری مشکلات مبنایی برخورد کردند و اینجا می خواهیم بگوییم مشکل مبنایی چیست. پوپر می گوید ما از زبان تولید کنندگان محتوای تلویزیونی مطالبی می شنویم. پوپر روایت می کند « در آلمان، اجلاسی شرکت کرده بودم، در آنجا با مسئول یک کانال تلویزیونی آشنا شدم، در طول صحبت این مدیر مسئول صحبت های وحشتناکی به من گفت که به نظر خودش طبیعی و بدون بحث تلقی می شد. این مسئول گفته که ما به مردم آن چیزی را ارائه می دهیم که، انتظار دارند.» پوپر انحراف رسانه های امروز را این جمله می داند.

این رئیس دانشگاه توضیح داد: پوپر می گوید متاسفانه ما باید به سانسور متوسل شویم چون رسانه ها اگر بدون قید و بند باشند، ریشه دموکراسی را از بین می برند، چون به مردم آن چیزی را می دهند که می خواهند.تعریف کارل پوپر از این زنجیره می تواند برای برنامه ریزی سیاستی ما جالب باشد. او معتقد است یکی از مبنایی دموکراسی این است که قدرت های بی مهار در داخل دموکراسی وجود نداشته باشند. و پوپر معتقد است که رسانه ها الان تبدیل به قدرت های بی مهار شدند. یعنی رسانه ها الان در وضعیتی هستند که می توانند به همه انتقاد کنند ولی به آنها انتقادی نمی شود.

خیانت و خدمت رسانه ها به جامعه؛ بر اساس مدیریت و نوع رویکرد

ساعی با تحلیل صحبت های«پوپر» گفت: رسانه ها هم می توانند به جامعه خیانت کنند و هم می توانند خدمت کنند. باید با یک رویکرد و مدیریت درست در جامعه حاضر شوند تا خدمت کنند وگرنه خیانت می کنند. آقای پوپر معتقد است روح دموکراسی همواره ارایه بهترین امکانات و بهترین شانس را به همه توصیه می کند. پوپر می گوید ما تصورمان این بود که آدم ها وقتی در برابر گزینه های متعدد چون رسانه ها قرار می گیرند، نوعی رفتار عقلانی از خود نشان دهند، اما رسانه ها به آنها نوعی لذت لجام گسیخته دائمی تزریق می کنند که امکان عقلانی فکر کردن را از انسان می گیرد.

تبعات اقتصاد سیاسی غلط در رسانه ها چه بوده است؟

ساعی در ادامه به ارتباط میان رویکرد لذت جویانه و شهروند- خبرنگار پرداخت و گفت: حال این مسیر طی شده و به شبکه های اجتماعی رسیده ایم و شاهد اتفاقی به نام «شهروند خبرنگار» هستیم که در ابتدای این قرن به وجود آمد و کلمه بسیار پر طمطراقی بود. رویکرد لذت جویانه که اشاره کردم رویکرد شهروند خبرنگاری را در خود فرو برد. الان تک‌تک آن شهروند خبرنگاران در تمنای کلیک و بازدید، حاضرند هر محتوایی را منتشر کنند. در واقع نوعی اقتصاد سیاسی غلط پشت رسانه ها اتفاق افتاد، که کتاب خوبی در ایران تحت عنوان«دروغ های دوست داشتنی» آنها را توصیف کرده است.

او ادامه داد: این مسأله را امروز ما تحت عنوان فیک نیوز ها نام می بریم. تصور ما از فیک نیوز ها همان واژه «شایعه» یا«پروپاگاندا» در گذشته است. به لحاظ تحلیل جامعه شناختی تفاوت های زیادی بین فیک نیوز، شایعه و پروپاگاندا وجود دارد.

ساعی با اشاره به نوع نگاه غربی ها به مقوله شبکه های اجتماعی بیان کرد: از سال ۲۰۱۵ بسیاری از رسانه های بزرگ و جدی دنیا، مقوله شبکه های اجتماعی را به عنوان یک تهدید مطرح کردند. هر چند شاید تلقی ما برعکس این رویکرد باشد. مثلا مجله نیوزویک در یکی از جلدهای خود این مسأله را مطرح کرد که شبکه های اجتماعی دموکراسی را نابود می کنند. در حالیکه ما در موقعیتی هستیم که این تحلیل را درک نمی کنیم.

او با اشاره به صحبت رایان هالیدی درباره رسانه ها گفت: رایان هالیدی می گوید که «نظام رسانه ای امروز کاملاً در تضاد با منافع جمعی انسان ها قرار گرفته است، این هیولا به هیولاهای اقتصادی و سیاسی هم خدمت می کند». درک این ماجرا خیلی مهم است. پوپر در مصاحبه اش در بیان راه حل این مسئله می گوید که باید اخلاق وارد رسانه شود و ساختاری پیشنهاد می دهد که اخلاق چگونه بتواند وارد سیاستگذاری رسانه شود. به عبارتی مدلی از نظام صنفی رسانه ای را پیشنهاد می دهد که متعهد به منافع مردم باشد.

رسانه ها در خدمت منافع افراد ضد مردم قرار گرفته اند

ساعی تاکید کرد: به عقیده من اگر ما می خواهیم یک نوع بازآرایی رسانه ای داشته باشیم ابتدا باید این درک را داشته باشیم که معضل اصلی، رسانه ها را از اینکه در سمت مردم بایستند خارج کرده و به سمتی برده که رسانه ها در خدمت منافع افراد ضد مردم قرار گرفته اند. باید این مسئله را درک کرد تا بعد به سمت نظام حل آن برویم.

او معتقد است: خیلی از نخبگان ما اعتقاد دارند که فضای عمومی رسانه های فارسی زبان در خدمت منفعت عمومی مردم نیست. وقوع این اتفاق به بحث اقتصاد سیاسی برمی گردد. ما بعضی اوقات اشکال را به خود رسانه معطوف می کنیم ولی منتقدین معتقد هستند که حتما باید درباره اقتصاد سیاسی رسانه صحبت کرد و تا اقتصاد سیاسی بازآرایی نشود، رسانه ها در خدمت منافع مردم قرار نمی گیرند. علاوه بر آن باید یک نظام صنفی خاص وجود داشته باشد که مباحث اخلاق رسانه ای در آن اولویت بالایی داشته باشند و به صورت جدی از طریق صنف نسبت به رسانه ها مطالبه شود. سایر مباحث هم در حوزه ساختار حقوقی قرار دارند. بنابراین تا مسئله اقتصاد سیاسی رسانه ها و ورود اخلاقی نظام صنفی به اداره رسانه ها حل نشود، عملاً هیچ اتفاق پایه ای نخواهد افتاد.

سایر اخبار

عکس/بارش برف پاییزی در شهر بیجار

پردرآمدترین شرکت‌های خانوادگی جهان+تصاویر

عکس/پسر زنده یاد فتحعلی اویسی در کنار مزار پدرش

تاثیر مصرف نمک بر جریان خون در مغز

سولدو به تبریز آمد+عکس

عکس/ فرار رییس پارلمان افغانستان به ترکیه

عکس/خسارات ناشی از طوفان شدید در نیویورک

ترافیک تهران بیشتر می‌شود/ افزایش ۱۸ درصدی خودرو‌های پایتخت در دوران کرونا

تصویر حماسی اسپیس ایکس از پرتابگر فوق سنگین SN ۲۰

انتشار اطلاعات و عکس های ۱۶ افسر اطلاعاتی واحد ۸۲۰۰

برچسب ها: روزپلاس ، اکبر نصرالهی ، نشست بازآرایی رسانه‌ای ، افکار عمومی