واکنش‌ها به قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل/ «آتش‌بس رمضانی»؛ پیروزی دیپلماتیک حماس

به گزارش روزپلاس، بالاخره یکی از قطعنامه‌های آتش‌بس جنگ غزه از وتوی امریکا جان سالم به در برد. ایالات متحده که در پنج ماه گذشته به سه قطعنامه پیشنهادی درباره وقفه موقت یا دائم نزاع نظامی در غزه رأی منفی داده بود، به قطعنامه‌ای که از طرف 10 عضو غیردائم شورای امنیت تنظیم شده بود، رأی ممتنع داد و به این ترتیب شورای امنیت سازمان ملل قطعنامه «آتش‌بس» در غزه را با 14 رأی مثبت تصویب کرد.

بر اساس گزارش‌ها این قطعنامه خواستار آتش‌بس دائمی شده بود، اما ایالات متحده عدم وتوی این قطعنامه را به حذف پسوند «دائمی» منوط می‌کند. ایالات متحده پیشتر نیز سه قطعنامه پیشین شورای امنیت در این باره را وتو کرده بود که این وقت‌کشی به شهادت بیش از 32هزار کودک، زن و شهروند بی‌گناه در غزه، ویرانی این باریکه ساحلی و آوارگی بیش از یک میلیون و 200هزار فلسطینی ختم شد.

این قطعنامه همچنین خواستار آزادی «فوری و بدون قید و شرط» بیش از 100 اسیر اسرائیلی و دسترسی مردم غزه به غذا و نیازهای پزشکی و حیاتی است.

اگرچه قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل از نظر قانونی الزام‌آور هستند، اما این قطعنامه‌ها در گذشته نیز نادیده گرفته شده است، زیرا مکانیسم‌های اجرایی سازمان ملل محدود است. با این حال شورا می‌تواند به پشتوانه این قطعنامه حقوقی، اقدامات تنبیهی بیشتری علیه رژیم اسرائیل اعمال کند. بر همین اساس بود که آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل که چند روز پیش نیز از گذرگاه مرزی رفح بازدید کرده بود، بعد از پایان رأی‌گیری با تأکید بر اینکه «این مصوبه باید اجرا شود» در شبکه ایکس (توییتر سابق) نوشت: «شکست نابخشودنی خواهد بود». 

قبل از شروع رأی‌گیری بود که رادیوی وابسته به ارتش رژیم صهیونیستی عنوان کرد در صورت عدم وتوی قطعنامه از سوی ایالات متحده، سفر برنامه‌ریزی‌شده هیأت اسرائیلی به واشنگتن لغو خواهد شد. «تزاچی هانگبی»، مشاور امنیت ملی رژیم صهیونیستی و «ران درمر»، یکی از اعضای کابینه جنگ و مشاور نزدیک «بنیامین نتانیاهو»، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی قرار بود دوشنبه شب به واشنگتن سفر کنند تا در مورد حمله به رفح با آمریکا گفت‌وگو کنند، اما این دیدار پس از رای‌گیری لغو شد.

همزمان با این تحولات، مذاکرات غیرمستقیم میان حماس و رژیم صهیونیستی در دوحه در جریان است. اگرچه رسانه‌های امریکایی و اسرائیلی تلاش دارند مهم‌ترین موضوع گفت‌وگوها را اسرای اسرائیلی نزد حماس عنوان کنند، اما تبادل اسرای اسرائیلی و مبادله آنان با فلسطینی‌های بازداشتی در اراضی اشغالی تنها یک بخش از مذاکرات است. بر همین اساس «باسم نعیم»، از مقام‌های ارشد حماس به سی‌ان‌ان گفت که به غیر از آزادی اسرای فلسطینی از زندان‌های اسرائیل مسائل حل‌نشده دیگری باقی مانده است. حماس پیشتر عقب‌نشینی رژیم اسرائیل از غزه، بازگشت مردم غزه به خانه‌های‌شان و دسترسی شهروندان به کمک‌های غذایی و بهداشتی را به عنوان پیش‌شرط‌های خود برای توافق روی میز گذاشته بودند. رویکردی که از سوی باسم نعیم نیز یادآوری شد: «برای ما، مذاکرات فقط حول محور معامله تبادل زندانیان نیست. اسرائیل با هیچ یک از درخواست‌های [حماس] در مورد آتش‌بس کامل، خروج تمام نیروها از نوار غزه، حتی به صورت مرحله‌ای و بازگشت همه آوارگان به خانه‌های‌شان موافقت نکرده است».

حمله رژیم صهیونیستی به قطعنامه و استقبال حماس

اگرچه قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل درخواست آتش‌بس را به صفت «دائمی» متصف نکرد و در عین‌حال خواستار آزادی بدون قیدوشرط اسرای اسرائیلی نزد حماس شد، اما هم امریکا و هم رژیم صهیونیستی باز هم از تصویب آن ابراز نارضایتی کردند.   

«لیندا توماس گرینفیلد»، نماینده آمریکا در شورای امنیت در خلال رأی‌گیری برای این قطعنامه از این که متن پیشنهادی حماس را محکوم نکرده است، انتقاد کرد و گفت امریکا به همین دلیل به قطعنامه رأی مثبت نداده است. «گیلاد اردان»، سفیر رژیم صهیونیستی در سازمان ملل هم این قطعنامه را «بی‌شرمانه» خواند. «ایتامار بن گویر»، وزیر امنیت ملی رژیم صهیونیستی، در واکنش به رای شورای امنیت سازمان ملل متحد گفت: «سازمان ملل یک سرزمین بایر است».

حماس اما در بیانیه‌ای از تصویب قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد درباره آتش‌بس فوری در غزه استقبال کرد و خواستار فشار بر رژیم صهیونیستی به منظور پایبندی به آن شد. حماس با تأکید بر اینکه «ما بر ضرورت دستیابی به آتش‌بس پایدار که منجر به خروج تمامی نظامیان رژیم اشغالگر از نوار غزه و بازگشت آوارگان به خانه‌هایشان می‌شود، تاکید می‌کنیم» اعلام کرد: «ما بر آمادگی خود برای مشارکت در فرآیند تبادل فوری اسرا که منجر به آزادی اسرا از هر دو طرف می شود، تاکید می‌کنیم. ما همچنین بر اهمیت آزادی رفت و آمد فلسطینیان و دسترسی به همه نیازهای بشردوستانه برای همه ساکنان، در تمام مناطق نوار غزه از جمله تجهیزات سنگین برای آواربرداری تاکید می‌کنیم تا بتوانیم شهدای خود را که ماه‌ها زیر آوار مانده‌اند به خاک بسپاریم».

حماس در این بیانیه از شورای امنیت خواست که «اشغالگران را برای پایبندی به آتش‌بس و توقف جنگ نسل‌کشی و پاکسازی نژادی علیه مردم ما تحت فشار قرار دهد».

حماس با تأکید بر اینکه « ما بر حق مردم خود برای تشکیل کشور مستقل فلسطینی با پایتختی قدس و حق بازگشت و تعیین سرنوشت خود مطابق با قطعنامه‌های بین‌المللی و قوانین بین‌المللی تأیید می‌کنیم» به این بیانیه خاتمه داد. وزارت امور خارجه فلسطین نیز در بیانیه‌ای تاکید کرد که تصویب این قطعنامه گامی در جهت درست برای توقف حملات رژیم اسرائیل به غزه، تسهیل خروج نیروهای اسرائیلی، اجازه ورود کمک‌ها و بازگشت آوارگان است. «باسم نعیم»، از اعضای دفتر سیاسی حماس نیز، با استقبال از قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل گفت:« اکنون مهم است که ببینیم جامعه بین المللی چگونه می‌تواند اسرائیل را مجبور به اجرای آن کند».

ابراز امیدواری‌‌ها

«اورسولا فون در لاین»، رئیس کمیسیون اروپا اما از تصویب قطعنامه استقبال کرد و در شبکه ایکس نوشت: «اجرای این قطعنامه برای حفاظت از همه غیرنظامیان حیاتی است». «واسیلی الکسیویچ نبنزیا»، سفیر روسیه در سازمان ملل اگرچه از تغییر پسوند «دائم» از آتش‌بس پیشنهادی گلایه داشت اما در عین حال ابراز امیدواری کرد رژیم صهیونیستی به آتش‌بس در ماه رمضان پایبند بماند. «تدروس آدهانوم گبریسوس«، مدیر سازمان بهداشت جهانی سازمان ملل، هم با انتشار یک پست در شبکه ایکس خواستار اجرای فوری قطعنامه اخیر شد.

«باربارا وودوارد»، سفیر بریتانیا در سازمان ملل متحد هم مانند امریکا از اینکه این قطعنامه حماس را محکوم نکرده ابراز تأسف کرد، اما در عین حال گفت:« ما خواستار اجرای فوری این قطعنامه هستیم. این به معنای تشکیل یک دولت جدید فلسطینی برای کرانه باختری و غزه همراه با بسته حمایتی بین المللی است». وزارت امور خارجه عربستان سعودی هم در بیانیه‌ای اعلام کرد: «پادشاهی عربستان سعودی از صدور قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل برای برقراری آتش‌بس فوری در غزه در ماه مبارک رمضان که منجر به آتش‌بس دائمی و پایدار و آزادی همه گروگان‌ها می‌شود، استقبال می‌کند».

نورنیوز