انقلاب فرهنگی چگونه شکل گرفت؟/ ضد انقلاب دانشگاه‌ها را پایگاه نیروهای شبه نظامی‌کرده بود

به گزارش روزپلاس، دوم اردیبهشت سال 1359 بعد از پایان یافتن مهلت سه روزه شورای انقلاب برای پایان آشوب‌ها در دانشگاه‌های کشور، امام خمینی (ره) در سخنانی بر لزوم تغییر آهنگ حرکت دانشگاه‌ها تأکید کردند و شورای انقلاب مصوبه‌ای را ابلاغ کرد که به موجب آن با پایان ترم تحصیلی در نیمه خرداد، دانشگاه‌ها به منظور تحقق اهداف آنچه انقلاب فرهنگی خوانده می‌شد، به طور موقت تعطیل شد.

در خرداد ماه همان سال و بعد از پایان ترم تحصیلی جاری دانشگاه‌ها، امام (ره) شورایی را با این شرح وظایف تشکیل دادند: «ستادی تشکیل دهند و از افراد صاحبنظر متعهد، از بین استادان مسلمان و کارکنان متعهد با ایمان و دیگر قشرهای تحصیلکرده، متعهد و مؤمن به جمهوری اسلامی‌ دعوت نمایند تا شورایی تشکیل دهند و برای برنامه‌ریزی رشته‌های مختلف و خط مشی فرهنگی آینده دانشگاه‌ها، براساس فرهنگ اسلامی‌ و انتخاب و آماده‌سازی استادان شایسته، متعهد و آگاه و دیگر امور مربوط به انقلاب آموزشی اسلامی‌ اقدام نمایند.» این ستاد بعدا با مصوبه مجلس شورای اسلامی‌ به نام شورای عالی انقلاب فرهنگی خوانده شد و مأموریت یافت به عنوان یک شورای بالادستی، هدایت و مدیریت بخش‌های مختلف حکمرانی را در جهت اهداف فرهنگی انقلاب به دست بگیرد.

دانشگاه ها باید تعطیل می‌شدند؟

شاید کسانی که فضای سیاسی سال‌های ابتدای انقلاب را درک نکرده باشند، از تعطیل شدن چندساله دانشگاه‌ها در ابتدای انقلاب و با شروع انقلاب فرهنگی انتقاد کنند. واقعیت این است که جمهوری اسلامی‌ از ابتدا به دنبال این نبود که تغییر در وضعیت و شرایط فعالیت دانشگاه‌ها را با تعطیل کردن امر دانش و دانشجویی همراه کند اما نیروهای سیاسی چنان در دل دانشگاه‌ها لانه کرده بودند که راه را برای هرگونه تغییری، بسته بودند.

گروه‌های سیاسی و احزاب و دسته‌هایی با مسلک‌های گوناگون با استفاده از آزادی‌هایی که انقلاب اسلامی‌برای مردم به همراه آورده بود، با ایجاد نیروهای عملیاتی و شبه‌نظامی، محیط دانشگاه را از محلی برای تحصیل و دانش‌اندوزی به محلی برای یارکشی سیاسی تبدیل کرده بودند. اگراخبارآن روزهای دانشگاه‌های کشور در فاصله سال‌های 1358 تا پایان فروردین 1359 را بخوانید، مشاهده می‌کنید جوانان مردم برای رفتن به دانشگاه ، امنیت جانی هم نداشته‌اند.کافی است بدانید فقط درگیری‌های دو روز پایانی فروردین 1359 در دو دانشگاه مشهد و شیراز بیش از 650 مجروح برجای گذاشته بود و در درگیری‌های سه روز منتهی به ابلاغ مصوبه شورای انقلاب حدود 40 دانشجو در دانشگاه‌های سراسر کشور کشته شده بودند.

در چنین شرایطی چاره‌ای جز این نبود که دانشگاه‌ها به صورت موقت تعطیل شوند چرا که وجود گروه‌های سیاسی تندرو و ضد انقلاب، بخصوص سازمان‌های چریک‌های فدایی خلق و مجاهدین خلق ایران در داخل دانشگاه‌ها و ایجاد پایگاه‌هایی با حمایت برخی استادان چپگرای دانشگاه‌ها و مطبوعات وابسته به این طیف، عملاً راه را بر فعالیت عادی دانشگاه‌ها بسته بود، چه برسد به تغییراتی که قرار بود آرام آرام در بستر تحولات انقلابی جامعه ایران شکل بگیرد.

شورای عالی و مأموریت امروز

تعطیلی دانشگاه‌ها و بعد تأسیس شورای عالی انقلاب فرهنگی و ایجاد ساز و کارهای حداقلی برای تصفیه دانشگاه‌ها از عوامل آشوب‌آفرین و برخی تغییرات در برنامه‌های درسی و رشته‌های تحصیلی باعث شد بعد از حدود 3 سال، بازگشت آرامش به محیط‌های دانشگاهی و برچیده شدن بساط میلیشای مسلح را از داخل دانشگاه‌ها شاهد باشیم.

امروز دانشگاه‌ها سال‌ها است از آن وضعیت عبور کرده‌اند اما شورای عالی انقلاب فرهنگی، مأموریت‌های جدید و مهم دیگری را به دست گرفته است و باید در شرایطی که جهان پیچیده‌تر و روند حرکت دانش شتابناک‌تر شده است، هدایت و مدیریت جریان دانشی و تمدن‌ساز ایرانی و اسلامی‌ را به دست بگیرد، مأموریتی که به نظر می‌رسد با روند کند و بروکراتیک فعلی خیلی سخت به سرانجام برسد.