واکسن‌ کرونا توزیع می‌شود؛ اما نه برای «همه»

شرکت‌های داروسازی فعال در زمینه تولید واکسن کرونا، اخبار امیدوارکننده‌ای از ساخت واکسن برای این بیماری اعلام می‌کنند و کشورهای مختلف هرکدام حاضر شده‌اند که داوطلبانه یا با پرداخت هزینه، واکسیناسیون را آغاز کنند. اما این واکسن‌ها واقعاً برای چه کسانی ساخته شده است؟

کد خبر: ۱۸۱۶۱۵

تاریخ انتشار:۱۵ آذر ۱۳۹۹ - ۱۲:۰۶ - 05 December 2020

به گزارش روزپلاس؛ واکسن‌های مدرنا و فایزر با تأثیرگذاری ۹۰ درصد در مرحلۀ سوم آزمایش انسانی کارایی خود را اثبات کردند و از این بابت باید خوشحال باشیم. این واکسن‌ها برای نخستین بار با تکنولوژی mRNA ساخته شده‌اند که نوعی شیوه جدید در شیوه تولید پادتن است. دستیابی به این شیوه و تولید واکسن بر اساس آن دستاورد جدیدی محسوب می‌شود که به سرعت توسعه یافته‌اند. بریتانیا نیز قرار است از واکسن فایزر استفاده کند. اما مسئله اینجا است که فقط بخش کوچکی از جمعیت جهان بنا است از این دستاورد علمی جدید بهره‌مند شوند.

کشورها در دریافت واکسن برابر نیستند

واکسن شرکت فایزر باید در یخچال‌های مخصوص و در دمای منفی ۹۴ درجه نگهداری شوند. این یخچال‌ها که بنا است واحدهای ذخیره‌سازی واکسن باشند در حال تولید هستند و قیمت هرکدام از آن‌ها حدود ۱۰ تا ۱۵ هزار دلار است. اما واکسن مدرنا برخلاف واکسن فایزر نیاز به دمای خیلی پایین ندارد و دمای منفی ۴ درجه برای پایدار نگه داشتن این واکسن کافی است. در نتیجه واکسن شرت فایزر را می‌توان در یخچال‌های خانگی معمولی هم نگهداری کرد.

هر دو این واکسن‌ها باید دو بار زده شوند. اما مسئلۀ اصلی به تدارکاتی مربوط است که توزیع و استفاده از این واکسن را دشوار می‌کند. حتی ایالات متحده نیز برای تأمین تجهیزات سرمایشی و انتقال آن‌ها به نقاط مختلف کشور برای واکسیناسیون جمعیت دچار مشکل خواهد شد. در مورد آفریقا، آسیا و آمریکای لاتین نیز همین مسئله وجود دارد. این مشکل در مناطق دور افتاده و صعب‌العبوری که با معضل کرونا درگیرند و جمعیت آن‌ها باید واکسینه شود هم مشکل‌آفرین است.

مشخص نیست چگونه می‌توان این حجم از واکسن را در مناطق مختلف با تجهیزات سرمایشی گران قیمت جا به جا کرد. برای مثال کشوری مانند اندونزی از استفاده از واکسن فایزر صرف نظر کرده است چون توزیع واکسن با این شرایط نگهداری در بین ۲۷۰ میلیون نفر که در ۱۷۰۰۰ جزیره این کشور پراکنده هستند کاری ناممکن به نظر می‌رسد.

به عبارت دیگر می‌توان گفت که این شرکت‌ها یک کالای لوکس را تولید کرده‌اند در حالی که مردم جهان به کالای اساسی نیاز دارند. خوشبختانه واکسن‌هایی وجود دارند که با وجود اینکه که از تکنولوژی mRNA استفاده نکرده‌اند اما ارزان‌تر و توزیعشان راحت‌تر است.

شرکت‌هایی مانند آسترازنکا و همچنین شرکت جانسون و جانسون واکسنی تولید کرده‌اند که به جای استفاده از mRNA از یک ویروس سرماخوردگی غیرکشنده به عنوان پایه واکسن استفاده کرده‌اند. مزیت این واکسن این است که نه تنها دریافت کننده واکسن را ایمن می‌کند بلکه وقتی ویروس ضعیف شده را به فرد دیگری نیز منتقل کند آن فرد را هم ایمن می‌کند. هرچند شرایط نگهداری این واکسن هم چندان آسان نیست اما قطعا از فایزر وضع بهتری دارد.

چیزی که درباره واکسن‌ کووید-۱۹ اهمیت دارد این است که ممکن است تزریق یک بار آن کافی کافی نباشد و افراد مجبور باشند که سالانه یا دو سال یکبار مانند واکسن آنفولانزا آن را دریافت کنند. بنابراین نیاز به واکسنی کارآمد وجود دارد که بتوان برای سال‌های آتی نیز آن را استفاده کرد.

اما گزینه های مقرون به صرفه‌تر از واکسن فایزر هنوز تأیید نشده‌اند و به همین خاطر به سرعت در دسترس قرار نمی‌گیرند. با این وصف نیاز است که واکسنی به صرفه‌تر و راحت‌تر داشته باشیم تا بتوانیم کل دنیا را با آن واکسینه کنیم.

این مسئله باید یک دغدغه جهانی باشد چرا که تجربۀ بیماری نشان داده است که هیچ کشوری جزیره جدا افتاده نیست و وجود بیماری در یک کشور یعنی تهدید همۀ کشورهای جهان. به همین خاطر به نظر می‌رسد باید بیشتر صبر کنیم تا شاید دانشمندان بتوانند واکسن به‌صرفه‌تر و توزیع‌پذیرتری به ما عرضه کنند.