صفحه نخست » اجتماعی

چه کسی بر قله‌ی علم خاورمیانه ایستاده است؛ اسرائیل یا ایران؟

پایگاه آمریکایی المانیتور با انتشار یک گزارش، به اظهارات اخیر نتانیاهو درباره پیشرفت رژیم صهیونیستی در یک دهه گذشته واکنش نشان داد.

کد خبر: ۹۹۰۵۶

تاریخ انتشار:۰۲ آبان ۱۳۹۷ - ۱۷:۲۵ - 24 October 2018

به گزارش روزپلاس، پایگاه آمریکایی المانیتور در مطلبی با عنوان "نتانیاهو" چشم‌هایش را به روی پیشرفت‌های علمی ایران بسته است" به اظهارات اخیر نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی درباره پیشرفت این رژیم در یک دهه گذشته واکنش نشان داد. در این مقاله که به قلم «آکیوا الدار» تحلیلگر و روزنامه‌نگار اسرائیلی نوشته شده، آمده است:

بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، هفته گذشته در مراسم افتتاحیه دوره زمستانی کِنِسِت (پارلمان اسرائیل) به خودستایی از عملکردش پرداخت و از "دهه باشکوهی" سخن گفت که اسرائیل تحت نخست‌وزیری او پشت سر گذاشته است.

نتانیاهو در این سخنرانی خطاب به نمایندگان پارلمان گفت که اسرائیل در یک دهه اخیر -تحت رهبری او- در زمینه‌های مختلف به پیشرفت‌هایی نائل آمده که هر کشور توسعه‌یافته‌ای آرزوی آنها را دارد و طبق معمول گریزی هم به ایران زد و گفت: "ما همچنان با تمام قدرت به عقب راندن ایران ادامه خواهیم داد!" اما آیا اسرائیل به گفته او، "دهه باشکوهی" را پشت سر گذاشته است؟ اگر چنین است، اسرائیل چه چیزی برای اثبات آن دارد؟

داده‌های اسکوپوس (Scopus) -بزرگترین پایگاه چکیده و نمایه‌های استنادی جهان که اطلاعات کتابشناختی ده‌ها میلیون سند علمی را در خود جمع‌آوری کرده است- نشان می‌دهد که اسرائیل سلطه منطقه‌ای خود از نظر میزان تولیدات علمی را به ایران واگذار کرده و اکنون از جایگاه اول به جایگاه چهارم سقوط کرده است.

ایران در حوزه‌های مختلفی از علم از جمله در بیوشیمی، ژنتیک و زیست‌شناسی مولکولی مقام نخست منطقه را از چنگ اسرائیل درآورده است. در مهندسی شیمی نیز اسرائیل از جایگاه اول به جایگاه پنجم و در شیمی [محض] و علوم کامپیوتر از جایگاه اول به جایگاه چهارم سقوط کرده و پائین‌تر از ایران قرار گرفته است. اسرائیل همچنین در اقتصاد و مدیریت بازرگانی نیز رهبری خود را از دست داده است.

در دو دهه اخیر -یعنی در فاصله سال‌های 1996 تا 2016- اسرائیل در رتبه‌بندی جهانی تولیدات علمی از جایگاه هجدهم به جایگاه سی‌ و سوم سقوط کرده که بسیار پایین‌تر از جایگاه ایران (رتبه شانزدهم) و ترکیه (هفدهم) است. حتی در این مدت، عربستان سعودی نیز از جایگاه چهل و دوم به سی و دوم ارتقاء یافته است.

مانوئل تراچتنبرگ، نماینده پارلمان و رئیس کمیته برنامه‌ریزی شورای آموزش عالی اسرائیل، در واکنش به پیشرفت‌های علمی ایران هشدار داده است که سرمایه‌گذاری عظیم ایران در تحقیقات علمی بویژه در حوزه فیزیک، شیمی، مهندسی و هوانوردی به زودی به یک تهدید مهم [برای اسرائیل] تبدیل خواهد شد.

البته پسرفت اسرائیل به اینجا ختم نمی‌شود. طبق جدیدترین گزارش انجمن نوآوری اسرائیل، صنایع های‌تک اسرائیل طی دهه آینده با کمبود 10 هزار مهندس و برنامه‌نویس مواجه خواهند شد و اسرائیل برای فائق آمدن بر این مسئله باید سرمایه‌گذاری بیشتری در حوزه علم و آموزش انجام دهد. اما درست یک روز قبل از آنکه نتانیاهو در سخنرانی خود در پارلمان از "دهه باشکوهی" که اسرائیل تحت رهبری او پشت سر گذاشته سخن بگوید، سال تحصیلی دانشگاه‌ها در اسرائیل آغاز شد و اسرائیل برای پنجمین سال پیاپی شاهد کاهش آمار دانشجویان بود.

با چنین وضعیتی، اسرائیل به زودی جایگاه خود از نظر "جمعیت تحصیل‌کرده" را در میان اعضای سازمان همکاری و توسعه اقتصادی از دست خواهد داد؛ بویژه آنکه اسرائیل یکی از معدود نظام‌های صنعتی جهان است که در آن میزان تحصیلات دانشگاهی در میان جوانان از میانگین تحصیلات دانشگاهیِ جمعیت آن پایین‌تر است.

از سوی دیگر، در حالیکه ایران زنان را به انجام تحقیقات علمی تشویق می‌کند، اسرائیل چندان برای توانمندسازی زنان تلاش نمی‌کند که برای اثبات آن می‌توان به لغو جنجالی اخیر یک برنامه گسترده علمی-آموزشی برای دانش‌آموزان دختر اسرائیلی در منطقه «کَفَر سبا» اشاره کرد.

المانیتور در پایان نوشته است: علاوه بر دور نگه داشتن زنان و دختران از علم، در "دهه شکوهمندی" که نتانیاهو از آن سخن می‌گوید، اسرائیل شاهد افزایش چشمگیر پدیده "فرار مغزها" بود. اداره مرکزی آمار اسرائیل در سال 2017 گزارش داد که شکاف بین تعداد فارغ‌التحصیلانی که اسرائیل را ترک می‌کنند و فارغ‌التحصیلانی که به اسرائیل باز می‌گردند، 38 درصد نسبت به گذشته افزایش یافته است.

نکته جالب اینکه یکی از خوانندگان المانیتور در ذیل این خبر نوشته است "حال تصور کنید اگر آمریکا و اروپا در طول این سالها از انتقال انواع مختلف فناوری به ایران ممانعت نمی‌کردند، ایران چه جایگاهی را اکنون در اختیار داشت!"

در رابطه با پیشرفت علمی ایران در مقایسه با رژیم صهیونیستی، روزنامه اسرائیلی هاآرتص نیز در 15 اردیبهشت سال جاری در گزارشی تحت عنوان "نموداری که نتانیاهو نمی‌خواهد کسی آن را ببیند: ایران، اسرائیل را در رتبه‌بندی علمی پشت سر گذاشت"، نوشت: 20 سال پیش، اسرائیل مقام اول را از نظر علم در خاورمیانه در اختیار داشت اما اکنون سایر کشورهای منطقه از جمله ایران از آن پیشی گرفته‌اند.