کولوسئوم (Colosseum)

کولوسئوم، یک تماشاخانه بیضی‌وار در مرکز رم در ایتالیا است. این آمفی‌تئاتر بزرگ‌ترین از نوع خود در امپراتوری روم باستان بوده است. تعداد ردیف‌های صندلی آن به تعداد پنجاه هزار می رسد و دارای ۸۰ در ورودی است.

 

1. واژه کلوسئوم به معنی «جایگاه بزرگ» نام دیگر آن آمفی تئاتر فلاویوسی است. ساخت کولوسئوم توسط وسپاسیان امپراطور سال های ۶۹ تا ۷۰ روم پایه‌گذاری شد. پس از آن پسرش تیتوس در سال ۸۰ بعد از میلاد آن را بنا کرد، که نهایتا توسط دومیتیان برادر تیتوس به پایان رسید.
 
2. کولوسئوم به عنوان اولین آمفی تئاتر دائمی و ماندگار ساخته شده در روم، در زمین‌های باتلاقی ما بین تپه‌های اسکوئیلین و کائلین واقع شده بود.

3. در این مجموعه امپراطوری روم شاهد فجیع‌ترین جنایات به شکل کشتار بردگان و مسیحیان بوده‌است نبردهای خونین بر سر مرگ و زندگی گلادیاتورها یکی از سرگرمی‌های روزانه امپراطوران و اشرافیان روم بوده‌است قدمت تاریخی و شکوه و جلال این عمارت از یک سو و کارآمدی آن برای اجرای نمایش و امکان کنترل جمعیت، از سوی دیگر، باعث شد این سالن یکی از بزرگترین بناهای معماری روم باستان به شمار می‌رفت.
 

4. پلان این مجموعه به شکل بیضی به قطرهای ۱۸۸ و ۱۵۶ متر زیر بنای آن حدود ۶ جریب می‌باشد ارتفاع آن تقریباً به اندازه یک ساختمان ۱۵ طبقه می‌رسد (حدود۴۸متر). کف صحنه چوبی است و در زیر آن مجموعه‌ای از اتاق ها و گذرگاهها برای عبور حیوانات وحشی و سایر تدارکات لازم جهت راه‌اندازی و اجرای نمایش قرار گرفته‌است. تعداد ۸۰ دیوار به عنوان تکیه گاه برای طاق‌های گنبدی شکل، گذرگاهها، پلکان و ردیف‌های صندلی، روی صحنه قرار گرفته‌است. لبه بیرونی طاق‌های متوالی باعث اتصال طبقات مختلف و پلکان بین آنها به یکدیگر شده‌است.

5.نمای داخلی کولوسئوم از بالا سه ردیف طاق‌های گنبدی شکل رو در روی ستون‌ها و سر ستون‌ها قرار گرفته‌اند، در ستون‌های طبقه اول سبک معماری سبک دوریکا، در طبقه دوم سبک ایونیک، و در طبقه سوم سبک قرنتی که نزدیک به سبک کلاسیک یونان بود، به کار رفته‌است.


6. این بنا به دلیل عبور و مرور آسان جمعیت به داخل و خارج میدان یکی از شاهکارهای مهندسی است در بالای این سه طبقه اصلی، طبقه زیرشیروانی شامل ستون‌های مستطیل شکل سبک قرنتی قرار دارد، فضای بین ستون‌ها با ۴۰ عدد پنجره کوچک مستطیل شکل پر شده‌است. در قسمت بالا، دیوارکوب‌ها و بندگاه هایی وجود دارد که تیرک‌هایی را که سایه بان‌ها به آنها آویزان است، نگه داشته‌اند.
 
7. در ساخت عمارت با دقت بسیاری از انواع ترکیبات ساختمانی استفاده شده، برای فونداسیون از بتون و برای ستون‌ها و طاق‌ها از سنگ آهک (تراورتن) استفاده شده، در ستون‌های به کار رفته برای دیوار دو طبقه زیرین، از نوعی سنگ متخلخل به نام توفا استفاده شده‌است. برای طبقات فوقانی و اکثر طاق‌ها از آجر بتونی استفاده شده‌است.


8. این اثر هم اکنون به عنوان یکی از عجایب هفتگانه جدید به شمار می‌رود.

9. طرح این استادیوم بزرگ روی نسخه ی ایتالیایی سکه های یوروی پنج سنتی حک شده است . در سال ۱۷۴۹ به دستور پاپ یک چهاردهم کولوسئوم را وقف مصائب مسیح نمودند و ایستگاه هایی با نام صلیب را در آنجا قرار دادند و اعلام کردند که این مکان توسط خون شهدای مسیحی تقدیس شده است.

10. در سال 1345 میلادی زمین لرزه خسارت زیادی به ساختمان وارد کرد و از مصالح ریخته شده آن در ساختمان‌های دیگر رم استفاده شد. کلوسیوم رم،‌ بنایی که در آن گلادیاتورها برای حفظ جان خود رقیبشان را به قتل می‌رساندند، مانند برج پیزا در حال کج شدن است و بخش جنوبی این ساختمان 40 سانتیمتر پایین‌تر از بخش شمالی آن قرار گرفته است. متخصصان اولین بار در حدود ‌سال 2011 متوجه این موضوع شدند و این ساختمان دو هزار ساله را از نزدیک مورد بررسی قرار دادند.