کسری بودجه از عوامل ساختاری تورم‌زا در ‌اقتصاد ایران‌/ باید به سمت پایداری و توسعه تولید برویم

به گزارش روزپلاس، کامران ندری در گفت‌وگو با بخش خبر سیما با اشاره به فرمایشات رهبر انقلاب و شعار سال «مهار تورم و رشد تولید»، اظهار داشت: ‌عمده بانک‌های کشور دچار درماندگی مالی و در نتیجه کمبود نقدینگی شده‌اند، این موجب شد از منابع بانک مرکزی برداشت کنند و وضع نابسامان بانک‌ها از عوامل مهم رشد بالای نقدینگی و تورم شده است.

وی افزود: سرعت رشد نقدینگی، با سرعت حرکت اقتصادی تطابق ندارد، به‌گونه‌ای که رشد اقتصادی در دهه گذشته بسیار پایین و رشد نقدینگی در سطح بالا بوده است که این نقدینگی بالا موجب ایجاد تورم و شوک‌های تورمی شده است.

این استاد اقتصاد دانشگاه گفت:‌ یکی از شوک‌های وارد شده به نقدینگی ناشی از حذف ارز 4200 تومانی بود که در کوتاه‌مدت موجب شد قیمت‌ها افزایش یابد که در تورم مؤثر بوده و از عوامل دیگر تورم می‌توان به اثر تحریم‌ها اشاره کرد که باعث رشد نقدینگی و افزایش قیمت‌ها شده است، همچنین آثار روانی و انتظاری تورم هم از محل افزایش نرخ ارز شکل گرفته است.

وی مداخلات در بانک‌ها و نظارت ضعیف بر بانک‌ها را عامل کج‌منشی بانک‌های خصوصی عنوان کرد و گفت: این مسأله باعث درماندگی مالی و مشکل شبکه بانکی شده است.

ندری اظهار داشت:‌ بعد از رفع مشکلات بودجه‌ای، دولت تعهداتی که پذیرفته را باید انجام دهد، از جمله ساماندهی بانک‌ها است که بانک‌ها چون اضافه برداشت از بانک مرکزی داشته‌اند، اگر دولت بخواهد آن را اصلاح کند، بر مدیریت دارایی و بدهی‌ها و نقدینگی و ریسک بانک‌ها اثر می‌گذارد که این امر باعث مشکلاتی برای بانک‌ها شده است.

وی افزود: مقررات احتیاطی بانک‌ها جدی گرفته نمی‌شود که این باعث می‌شود وضعیت بانک‌ها شکننده باشد و ما یک مسأله داریم که هر موقع می‌خواهیم اصلاح نظام بانکی انجام دهیم، در نتیجه تسهیلات بانک‌ها محدود می‌شود و نگران تولید می‌شویم چون بانک‌ها سختگیری می‌کنند و هر وقت تسهیلات بانک‌ها زیاد می‌شود، موجب نقدینگی و تورم می‌شود که یک دور باطل به وجود می‌آورد، بنابراین اصلاح بانکی یک تصمیم سختی است که باید دولت اتخاذ کند.

وی با اشاره به تجربه دنیا در این‌باره گفت:‌ در دنیا معمولا نمی‌توان همزمان هم تورم را کنترل کنند و هم دنبال رونق تولید باشند و این یک تصمیم سخت و دشواری است که معمولاً کشورها به سراغ یکی از این اهداف می‌روند.

در ادامه این برنامه، بهرام عبادپور، کارشناس‌ اقتصادی، گفت:‌ با توجه به اینکه تورم در اقتصاد کشور ما مزمن شده و بین سه تا پنج دوره 10 ساله استمرار داشته است، بنابراین ریشه تورم فقط در سیاست‌های پولی نیست، بلکه متغیرهای واقعی اقتصاد و مشکلات تولید هم در تورم اثر دارد.

وی گفت:‌ اساسی‌ترین عامل ساختاری در اقتصاد ایران که موجب تورم شده کسری بودجه دولت است که باعث رشد نقدینگی و افزایش پایه پولی شده است و دولت برای جبران کسری بودجه دست به جیب بانک مرکزی برده و با استقراض و چاپ پول برای جبران کسری بودجه اقدام کرده است.

عبادپور اظهار داشت: دولت سیزدهم تلاش کرد که به جای استقراض از بانک مرکزی با واگذاری سرمایه‌های غیرمولد در جهت جبران کسری بودجه اقدام کند و به جای افزایش پایه پولی و چاپ پول به سمت مولدسازی دارایی‌های غیرمولد برود.

این کارشناس اقتصادی گفت:‌ غیر از سیاست‌های پولی تولید به عنوان یک متغیر واقعی اقتصاد از عوامل ایجاد تورم مزمن شده است بنابراین انتخاب دو عبارت مهار تورم و رشد تولید دو عبارت هوشمندانه‌ای بوده است که با مهار تورم می توانیم به سمت رونق تولید حرکت کنیم.

وی گفت: سیاست‌های پولی در کوتاه‌مدت موجب کنترل تورم می‌شود، اما در طولانی‌مدت باید بستر تولید فراهم شود باید به سمت پایداری و توسعه تولید حرکت کنیم و این تکلیف سنگینی بر روی دوش دولت است باید اعتماد به تصمیم‌گیران برگردد.

عبادپور تأکید کرد: رشد تولید در درازمدت پایه مهمی برای مهار تورم فراهم می‌کند.

وی همچنین گفت: برای تورم راهکارهای کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت وجود دارد که کنترل نرخ بهره، جذابیت بازار سرمایه، سوق دادن نقدینگی به سمت تولید، رونق سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی،‌قرارداد ایران با چین و روسیه نویدبخش رونق سرمایه‌گذاری خارجی است.

عبادپور اظهار کرد: برای بلندمدت باید زیرساخت‌های تولید مانند برق،‌گاز افزایش یابد و تثبیت قوانین اقتصادی صورت گیرد.

در این برنامه، ‌بهاء الدین حسینی هاشمی دیگر کارشناس اقتصادی نیز با اشاره به ورشکستگی بانک‌های سیلکون ولی و سینگنچر در آمریکا گفت: نرخ بهره و عدم پیش‌بینی ریسک‌های این بانک‌ها باعث ورشکستگی و زیان انباشته آنها شده است بنابراین باید کنترل و نظارت دقیق در سیاست‌های پولی، ارزی و بانکی صورت گیرد و در بازار واقعی تولید کالاها هم باید رونق صورت گیرد.