تامین مالی زنجیره‌ای چیست؟/ اهميت رونماي بانك تجارت از محصول SCF براي اولين بار در كشور

کد خبر: ۲۷۳۱۲۴

تاریخ انتشار:۰۱ دی ۱۴۰۱ - ۱۸:۳۸ - 22 December 2022

به گزارش گروه اقتصادي روزپلاس، چند روز گذشته در مراسمی با حضور مدیران عامل بانک تجارت و گروه صنایع گیتی پسند، اولین خرید اعتباری توسط عاملین فروش این شرکت از طریق طرح صنعت‌یار بانک تجارت انجام شد.ژ

در طرح صنعت‌یار، بانک تجارت پس از اعتبارسنجی و اعطای اعتبار به نمایندگان فروش شرکت‌های تولیدی و صنعتی، باز پرداخت دیون این نمایندگان در سررسید را تعهد می‌کند. علاوه بر این اعتبار تخصیص داده شده به این نمایندگان در قالب تامین مالی زنجیره‌ای، قابلیت انتقال به شرکت تولید‌کننده محصول برای تامین مواد اولیه را دارد.

پيش از تشريح اهميت رونماي بانك تجارت از محصول SCF براي اولين بار در كشور، توضيح در خصوص تامين مالي زنجيره اي ضروري است. بنابراین پلتفرم جدید مشکل محدویت تصنعی منابع را حل نمی‌کند. اما با توجه به سیستم قدیمی وام‌دهی که صرفا مبتنی بر اعطای وثایق است، روش جدید کمک‌کننده است؛ چراکه به رابطه اقتصادی واقعی متکی است.

طرح تامین مالی زنجیره‌ای تولید (Supply Chain Finance) که در براي اولين بار در سيستم بانكي توسط بانك تجارت به كارگيري شده است، نقشه جدید دولت برای تقویت شارژ مالی تولید را بازگو می‌کند. در طرح جدید، تامین مالی صنایع از طریق اتصال شرکت‌های فعال در یک زنجیره انجام خواهد شد تا در کنار نیاز کمتر به تزریق نقدینگی به بخش تولید، امکان کنترل تورم و حذف فساد از وام‌های تولید به‌شرط حذف فاصله اسمی و واقعی تسهیلات ممکن شود.

راهکار جدیدی به نام تامین مالی زنجیره‌ای

به منظور تحول در تامین مالی صنعت و عبور از مشکلات فعلی، نظام بانکی در اعطای سرمایه در گردش به صنایع، طرح تامین مالی زنجیره‌ای تدارک دیده شده است. این طرح جزئیات بسیاری دارد. تصور کنید بنگاهی می‌خواهد لوازم خانگی تولید کند و به طور طبیعی نیازمند حجم زیادی نقدینگی است.

در این صنعت ما با بنگاه‌هایی روبه‌روییم که یخچال‌فریزر یا لباسشویی و... تولید می‌کند. از آن سو در بخش دیگر صنعت لوازم‌خانگی، بنگاهی وجود دارد که این محصولات را برای مثال، در فروشگاه خود به فروش می‌رساند. همچنین، در همین زنجیره بنگاهی هست که ورق فولادی تولید می‌کند و آن را به تولیدکننده نهایی لوازم خانگی می‌فروشد. بنگاهی هم وجود دارد که به تولید سنگ‌آهن مشغول است و محصول خود را به تولیدکننده شمش و فولاد می‌فروشد.

همه اینها همزمان به بانک مراجعه می‌کنند؛ چون نیازمند منابع مالی برای تامین سرمایه در گردش هستند. با اینکه این تسهیلات با نرخ 18درصد به این شرکت‌ها داده می‌شود، اما عملا هزینه دریافت این وام‌ها به بیش از 20درصد خواهد رسید. اعطای تسهیلات به همه این بنگاه‌ها فشار زیادی به بانک وارد می‌کند و کار هوشمندانه‌ای نیست. با کمی دوراندیشی می‌توان بدهی این بنگاه‌ها را با همدیگر تهاتر کرد؛ به شرطی که به هم متصل شوند. امروز این بنگاه‌ها در زنجیره تامین قرار دارند و با هم در پیوند هستند، اما در زمینه تهاتر بدهی به هم وصل نشده‌اند. اعطای تسهیلات به صورت جداگانه به این بنگاه‌ها چه دلیلی دارد؟

بدیهی است در یک زنجیره ارزش که به محصول تمام‌شده واحد ختم می‌شود، ارزش محصول عرضه‌شده به بازار همان ارزش افزوده ایجادشده در زنجیره تامین این کالاست. در روش فعلی در ایران، تامین مالی در یک زنجیره چند بار تکرار شده است؛ فرآیندی که عملا هزینه تولید محصول را چند مرتبه افزایش داده‌ است. دلیل این موضوع عدم‌طراحی سازوکاری برای تهاتر دارایی- بدهی است؛ وضعیتی که از مهم‌ترین عوارض سیستم کنونی تامین مالی برای صنعت به شمار می‌رود.

در تعریف دقیق و علمی و مبتنی بر ادبیات اقتصادی، مدل جدید تامین مالی زنجیره‌ای تولید تعریف مشخصی دارد. اگر فرآیند تولید را از ابتدا تا انتها در نظر بگیریم، سیاستگذار به جای اینکه برای تنها یک بنگاه مدیریت پرتفو، مدیریت ریسک و مدیریت سرمایه در گردش کند، به طور همزمان برای همه بنگاه‌های فعال در یک زنجیره کامل از یک محصول همه این سه کار، یعنی مدیریت سرمایه در گردش، مدیریت ریسک و مدیریت پرتفو را انجام خواهد داد.

تامین مالی زنجیره، از ایده تا عملیات

در شرایطی که فاصله ایده تا عمل در اقتصاد بسیار است، طرح تازه برای تامین مالی نیازمند طراحی و پیاده‌سازی اجزا و بازیگرانی تازه در بخش مالی و بانکداری است. از اين جهت عملياتي شدن اين طرح براي اولين بار در شبكه ي بانكي توسط بانك تجارت اهميت به سزايي دارد و مي تواند نويد بخش گسترش آن در ماه هاي آتي در بانك تجارت به عنوان بانك پيشران و همچنين در ساير بانك ها باشد. در همي راستا مديرعامل بانك تجارت عنوان كرده است كه: وجود ظرفیت‌های بیشمار در صنایع کشور، بانک تجارت را بر آن داشت تا رونمایی از صنعت‌یار را در راستای حمایت از تولید داخل و شرکت‌های دانش بنیان در دستور کار خود قرار دهد.