به گزارش روزپلاس؛ در آغوش گرفتن فرزند، احساس نزدیکی با او و حتی وابستگیهای فرزند برای هر والدی شیرین و دلچسب است اما هر چه کودک بزرگتر میشود این وابستگیها برای هر دو آنها دردسرساز میشود و بهجایی میرسد که کوچکترین جدایی به کودک تنش وارد میکند و این تنش به والدین نیز وارد میشود. به منظور پیشگیری و درمان وابستگی کودک به والدین دکتر سیده شایسته موسوی، روانشناس کودک و مدرس دانشگاه به ارائه راهکارهایی میپردازد.
ویژگیهای رفتاری کودک وابسته
دکترموسوی میگوید قبل از بررسی ویژگیهای کودک وابسته، شما باید سن کودک را مدنظر قرار دهید: «کودک از سهسالگی بهتدریج فاصله گرفتن از مادر را یاد میگیرد و متوجه میشود که مادر غیب نمیشود بلکه ممکن است چندساعتی نباشد و سپس بازگردد. اگر کودک دلسبتگی ایمن داشته باشد بعد از 3 سالگی بهتدریج فاصلهاش را با والدین بیشتر میکند و زندگی مستقلش را شروع میکند اما اگر وابسته باشد نمیتواند کوچکترین جدایی را تاب بیاورد.»
او ادامه میدهد: «در سنین پایینتر این تاب نیاوردن همان چسبندگی، مدام در بغل والدین بودن، جدا نشدن در جمع و... است که با بزرگتر شدن کودک، این چسبندگی رنگ و بوی بهانه گرفتن میگیرد. وقتی به کودک توجه نمیشود، بهانهگیری میکند؛ مثلاً وقتی مادر با دیگری در حال صحبت است، کودک مدام با صدای بلند صحبت میکند و حتی بچههای کوچکتر دستشان را جلوی دهان والدین میگیرند و از آنها میخواهند حرف نزنند.»
این روانشناس کودک با اشاره به دیگر ویژگیهای رفتاری کودک وابسته میگوید: «کودک وابسته، در مهمانیها محکم آغوش والدین را چسبیده است و با همسالانش بازی نمیکند. او حتی برای بازی کردن به والدینش وابسته است و در بازی تک نفره ناتوان است.»
موسوی میگوید وابستگی فقط چسبیدن کودک به والدین نیست: «کودکی که نتواند کارهای شخصیاش را انجام دهد، وابسته است. مثلاً، کودک 8 سالهای که نتواند کیف مدرسهاش را جمع کند یا کودک 3 سالهای که نتواند توپش را از زیر مبل دربیاور و برای انجام این کار نیاز به کمک والدینش دارد، وابسته است.»
این استاد دانشگاه، بدخوابی را یکی دیگر از نشانههای کودک وابسته دانست و افزود: «بدخوابی به علت ترس از تنهایی یا تاریکی نیست بلکه در اغلب موارد کودکان به دلیل وابستگی به والدین، نیاز به حضور آنها دارند.»
تربیت والدین در وابستگی کودک تأثیرگذار است
این روانشناس کودک ریشه وابستگی را دلبستگی ناایمن کودک به والدین میداند و میگوید: «دلبستگی یک پیوند عاطفی است که میان کودک و مراقبتکنندههای اصلی که معمولاً والدین هستند، شکل میگیرد. اگر وابستگی ایمن باشد، وابستگی کودک به والدین سالم و بیشتر دلبستگی خواهد بود نه یک وابستگی ناسالم و چسبنده.»
موسوی می گوید دلبستگی درنتیجه تربیت والدین شکل میگیرد:«والدین در سبک تربیتی مقتدرانه، سبک دلسبتگی ایمن را به کودکشان نثار میکنند. در مقابل، والدین مستبد یا والدین سهل گیر یا حتی والدینی که رفتار متناقضی با فرزندشان دارند، به دلبستگی کودکشان آسیب میزنند.»
او همچنین شرایط و موقعیتهای خاص را تأثیرگذار در ایجاد وابستگی در کودکان میداند و میگوید: «برخی موقعیتهای خاص نظیر دعوای پیوسته والدین، تهدید کودک به ترک او در صورت انجام اشتباه یا برآورده نساختن خواستههای والدین، بیماری یکی از والدین، فوت یا بیماری اقوام نزدیک و ناتوانی در انجام یک مسئولیت نیز میتواند باعث ایجاد وابستگی و اضطراب جدایی در کودکان شود.»
فرزندان آخر خانواده وابستهتر از فرزندان اول هستند
دکتر موسوی میگوید آدلر یکی از روانشناسان شخصیت معتقد است ترتیب به دنیا آمدن فرزندان در شخصیت و حتی میزان وابستگی آنها تأثیرگذار است:«والدین معمولاً تا قبل از تولد فرزند دوم، وقت و توجه خاصی را صرف فرزند اولشان میکنند؛ به همین خاطر فرزندان اول اغلب دارای اعتمادبهنفس بالا و سلطهگر هستند اما فرزندان آخر اغلب نازپرورده خانواده هستند؛ این کودکان وقتیکه بزرگتر میشوند، احتمالاً درماندگی و وابستگی کودکی خود به خانواده را حفظ میکنند.»
این استاد دانشگاه با اشاره به تأثیر تکفرزند بودن در میزان وابستگی افزود: «تکفرزندها هرگز جایگاه برتر خود را در خانواده از دست نمیدهند ولی وقتی متوجه شوند که در خارج از خانواده مثل مدرسه کانون توجه نیستند، دچار مشکلاتی شده و ممکن است این مسئله در میزان وابستگی آنها به والدین تأثیر بگذارد.»
پیامدهای دلبستگی ناایمن کودک به والدین
این روانشناس کودک میگوید: «کودکانی که دلبستگی ناایمن به والدینشان دارند در کودکی دچار اضطراب جدایی میشوند، در مدرسه به معلمان یا سایر مراقبان خود میچسبند، در بزرگسالی از ایجاد صمیمت با دیگران میترسند، در ابراز عواطفشان مشکلدارند، در روابط صمیمانه حس اعتماد ندارند و دیگران را به طرز بدی از خود دور میکنند.»
جدایی مادر از کودک آسیبزا است
برخی بهمنظور پیشگیری از وابستگی کودک به مادر بر این عقیده هستند که در دو سال اول زندگی لازم است مادر ساعاتی را از کودک جدا باشد. به همین خاطر عدهای بر این باورند که فرزندان مادران شاغل مستقلتر از فرزندان مادران خانهدار هستند اما موسوی جدایی کودک در این سن را آسیبزا میداند و دراینباره توضیح میدهد: «کودکان در دو سال اول زندگی، به مجاورت فیزیکی بهعنوان شاخص اصلی در دسترس بودن مادر تکیه میکنند لذا مادرانی که خانه را حتی برای چند ساعت ترک میکنند ازنظر کودک خارج از دسترس شناخته میشوند و این مسئله میتواند منجر به پریشانی کودک شود.»
موسوی میگوید کودک از 3-4 سالگی متوجه انگیزه و برنامههای مادرش میشود: «در این سنین کودک علیرغم غیبتهای کوتاهمدت مادر، تداوم روابط خود با مادر را قطعی میداند و درنتیجه اختلال اضطراب جدایی در کودک به طرز چشمگیری کاهش مییابد.»
راهکارهای پیشگیری از وابستگی کودک
به گفته دکتر موسوی، سبک تربیتی و رفتاری والدین، کودک را وابسته میکند لذا تغییر سبک زندگی و تربیتی والدین یکی از راههای پیشگیری از وابستگی کودک است. حال اگر کودکی به والدین خود وابسته است، انتظار نداشته باشید کودکتان یکشبه وابستگیاش را کنار بگذارد. اجازه دهید کودکتان از نو دلبستگی ایمن را تجربه کند.
موسوی میگوید برای پیشگیری و حتی درمان وابستگی کودک به والدین، کافی است اقدامات زیر را انجام دهید:
-اجازه دهید کودک خودش کارهای شخصیاش (لباس و کفش پوشیدن، غذا خوردن و...) را انجام دهد.
-ارتباط کودک با همسالانش را در منزل و بیرون فراهم کنید.
-برای ایجاد فاصله و کاهش وابستگی از بازی قایمموشک استفاده کنید
-هنگام خداحافظی با کودک از قانون دومرحلهای جداسازی استفاده کنید؛ مرحله اول، بوسیدن و در آغوش گرفتن و مرحله دوم، دست تکان دادن.
-زمینه جدایی کودک را از طریق اردوهای درونشهری یکروزه که از طرف مدرسه صورت میگیرد، فراهم کنید.
-اگر میخواهید فرزندتان به قسمت بازی پارک برود، همراهش باشید. چند دقیقه با او بازی کنید و بعد از چند دقیقه از او دور شوید اما مراقب باشید؛ اگر احساس کردید کودک از دوری شما ترسیده، چند قدم به او نزدیک شوید و جملات مثبتی به او بگویید؛ مثلاً چه سرسرهای! میتونی روی آن سُر بخوری؟!
در طول دورههای طولانیتر میتوانید کمکم از او دور شوید اما به او بگویید کجا خواهید بود؛ مثلاً بگویید: "من روی این نیمکت مینشینم.»
-به کودک یکی از وسایل خودتان مثل عکستان را بدهید تا همراهش باشد. همچنین میتوانید با دادن یک سکه به کودک به او بگویید این سکه جادویی است و به او کمک میکند تا احساس امنیت و شادی کند.
- مراقب کلمات و جملاتتان باشید. شما بهطور غیرارادی رفتار وابسته کودک را از طریق زبان بدن، حالات صورت و کلمات همراه با نگرانی خود تقویت میکنید.
وابستگی کودک در دورههایی از زندگی طبیعی است
موسوی میگوید: «بچههای در دورههایی از زندگی به والدین میچسبند که این دورهها معمولاً کوتاهمدت هستند. در این دورهها نیز میتوانید از ایدههایی برای تشویق کودکتان به کسب استقلال بیشتر استفاده کنید.»
او ادامه میدهد: «اجازه دهید کودک در کنار شما بماند؛ به او بگویید: «تا هر وقت بخواهی میتوانی در کنار من بمانی» یا «میتوانی بازی کنی و هر وقت دوست داشتی به آغوش من بیایی» جالب است بدانید که اجازه دادن به کودک برای بودن در کنار شما اغلب برای تشویق او به دور شدن از شما کمک خواهد کرد.»
این روانشناس کودک تأکید میکند: «بچهها اغلب طی دوران استرس یا تغییر شرایط مانند به دنیا آمدن خواهر، برادر، طلاق والدین، اسبابکشی به خانه جدید یا رفتن به مدرسه جدید، به والدین خود وابسته میشوند. اگر وضعیت شما چنین است بگذارید وابستگی کودک دوره طبیعی خود را طی کند.»
ویدیو/ منظور پس از مخالفت با واردات خودرو: نظرم درباره واردات خودرو نظر شخصی بود/ مکلف به اجرای قانون هستیم
تصویری باورنکردنی از پسر هادی چوپان/ فیگور مشابه گرگ ایرانی و فرزندش
تصاویر مظنونین حمله تروریستی در مسکو منتشر شد
ابطحی مجروح شد/ سارقین ناکام ماندند+ عکس
عکس/ پست اینستاگرام کنفدراسیون فوتبال آسیا به مناسبت آغاز سال نو
عکس/ کفشهای مرموز بایدن
عکس/ لوگوی گوگل برای نوروز ۱۴۰۳
عکس/ رئیسی با عباس قادری خواننده قدیمی دیدار کرد
مردی که ۷۰ سال با یک ریه آهنی زندگی کرد، درگذشت
عکس/ لحظۀ ترکیدن نارنجک دستساز در دست یک جوان
تصویری جدید از سید حسن نصرالله
انتشار تصاویر فوتوشاپی کیت میدلتون/ همسر ولیعهد انگلیس عذرخواهی کرد
تصویر آخرین حضور آیتالله جنتی درمجلس خبرگان
عکس/ حسن روحانی در مجلس خبرگان
عکس/ کاشت نهال توسط رهبر انقلاب در روز درختکاری
عکس/ ملاقات امیر تتلو با مادر و خواهرش در حاشیه اولین جلسه دادگاه
عکس/ سیدحسن خمینی در حسینیۀ جماران رای خود را به صندوق انداخت
آیت الله مدرسی یزدی و طحان نظیف رای خود را به صندوق انداختند/ عکس
عکس/ محمدباقر قالیباف رأی خود را به صندوق انداخت
عکس/ آيتالله احمد جنتی رأی خود را به صندوق انداخت
ویدئو/ دو توصیه مهم حضرت آقا به مردم
عروس با کلاه ارتشی/ گزارش تصویری از ازدواج دانشجویی در دانشگاه افسری
عکس/ فرمانده مهدی برروی دیوارنگاره میدان انقلاب تهران
عکس/ دیدار غمانگیز فردوسیپور و جواد خیابانی/ عادل همکار قدیمی را فراموش نکرد
ببینید/بیانات رهبر انقلاب پس از کاشت نهال در روز درختکاری
عکس/ حضور حاج اسماعیل قاآنی در راهپیمایی ۲۲ بهمن
نمایش سامانه موشکی زمین به زمین «قیام» در حاشیه راهپیمایی ۲۲ بهمن
عکس / چهره درهم بایدن و هریس پس از حمله به پایگاه آمریکا در اردن
دیوارنگاره جدید میدان انقلاب/ عکس
عکس/ حضور شیخ زکزاکی در حرم حضرت معصومه(س)
عکسی از کارگردانی جواد عزتی در فیلم تمساح خونی
موشکهای سپاه دیشب با هشتگ کاپشن صورتی شلیک شد/ عکس
عکس/ جدیدترین دیوارنگاره میدان فلسطین با عنوان "تابوتهایتان را آماده کنید"
دیوارنگاره میدان ولیعصر(عج) برای حمایت از تیم ملّی ایران/ عکس
عکسی دیده نشده از غلامرضا تختی در کربلا
رونمایی از نامه قدیمی غلامرضا تختی/عکس
پیکر دختر کاپشن صورتی با گوشواره قلبی در حمله تروریستی دیروز/ عکس
دیوارنگاره تهدیدآمیز میدان ولیعصر رونمایی شد / عکس
تصویری از دیدار «شهید صالح العاروری» با رئیس جمهور در ۳۰ خرداد ۱۴۰۲
آخرین تصویر ثبت شده از حاج قاسم سلیمانی قبل از شهادت
سردار سلیمانی و مادرش روی دیوارنگاره میدان ولیعصر + عکس
دیدار رئیسی با خانواده سردار شهید سید رضی موسوی
خوش و بش فردوسی پور و تاج در مراسم تشییع ملیکا محمدی/ عکس
عکسی از پدر محمدرضا گلزار در شب عروسی اش!
ایلان ماسک با لباس مخصوص ژاپنیها/ عکس
۳ کیلو پیچ و مهره در شکم یک بیمار اهوازی! +عکس
عکسی خاص از دیدار رئیسی از جزیره آشوراده
با پیگیری سازمان منطقه آزاد انجام شد؛ شرکت "غدیر" پروژههای ناتمام خود در کیش را تمام میکند
فرمانده کل سپاه در مراسم عزاداری ایام فاطمیه/ عکس
تصاویر ۱۱ شهید پاسگاه راسک
تصاویر/ لباسهای مولانا بعد از مرمت در قونیه
پوتین در اتوبان همت تهران!
اولين تصوير از تتلو در خاک ایران پس از بازداشت
عکس کمتر دیده شده از رهبر معظم انقلاب در مترو تهران
زوج هالیوودی در مسجد ابوظبی/ واکنشها به حجاب رزی هانتینگتون
عکس/ بقایای دانشگاه الازهر در غزه بعد از بمباران
دیوارنگاره میدان ولیعصر(عج) برای شهادت حضرت زهرا(ع)
لیلا حاتمی در مراسم چهلم داریوش مهرجویی و همسرش/ عکس
عکس یادگاری نوجوانان باستانیکار با رهبر انقلاب
عکس/ حدیث نصب شده در دیدار امروز ورزشکاران با رهبر انقلاب
اینفوگرافیک/ چه زمانی نباید خرما بخوریم؟
گفتگوی دو وزیر سابق در خصوص صداوسیما
توهین دوباره بایدن به پوتین
اینفوگرافیک/ کدام رذایل اخلاقی در قرآن آمده است؟
خودکشی یک دکتر جوان در دلفان / یک مسئول: زنگ خطر خودکشی رزیدنتها به صدا درآمد / عوامل انسانی دخیل قابل شناسایی و مجازات هستند
فرصت ویژه قلعهنویی برای صعود و اعتماد بیشتر به جوانان مقابل ترکمنستان
معاون حوزه علمیه ماهشهر به قتل رسید
اعلام جزئیات مذاکره استقلال با الهیار صیادمنش و دو لژیونر دیگر
بازگشت پرهزینه و ناموفق صداوسیما به سلبریتی ها/ پرداخت های میلیاردی صحت دارد؟
بزرگترین پیشرفتهای فناوری در سال گذشته چه بود؟
شماره تلفن های ضروری در عید نوروز
عکس/ مروری بر نامگذاری سالها توسط رهبر انقلاب از سال ۱۳۸۷ تا ۱۴۰۳
محبوس شدن در سرویس بهداشتی؛ اولین حادثه پایتخت در سال ۱۴۰۳
اینفوگرافیک/تولید دغدغه ی جدی رهبر انقلاب
جدول حقوق و دستمزد ۱۴۰۳ منتشر شد
هشدار پلیس فتا درباره تورهای لحظه آخری
توییت نماینده کارگری از جلسه تعیین دستمزد با وزیر کار
اینفوگرافیک/ توصیههایی برای جلوگیری از چاقی در ماه رمضان
اینفوگرافیک/ کمک به رفع خوابآلودگی رانندهها با چند روش ساده
هشدار نوروزی پلیس فتا: WiFi رایگان ترفند مجرمان سايبری است
هشدار سیلاب؛ مردم سعی کنند تا سال تحویل سفر نروند
ورود سامانه بارشی به کشور از امروز/ فروردینِ بارانی آغاز میشود
هفت زوج آقای گلی در فوتبال ایران/ اسدی - مغانلو زوج جدید میشوند؟
اجرای طرح ترافیک پایتخت تا ۲۸ اسفند/ جزییات اجرای طرح در نوروز
چطور اینترنت هدیه دولت را فعال کنیم؟
اینفوگرافیک/ با سرگیجههای بعد از افطار چه کنیم؟
رونمایی کیم از «قدرتمندترین» تانک جهان
اینفوگرافیک/ علت و راهکار رفع بوی بد دهان در روزهداری
افزایش کرایههای اتوبوس، تاکسی و مترو در سال ۱۴۰۳/ دریافت کرایههای جدید از اول اردیبهشت
توصیههای ایمنی وزارت بهداشت در چهارشنبهسوری
اینفوگرافیک/ چهارشنبهسوری؛ چی بود، چی شد
سومی کشتی فرنگی ایران در تورنمنت بلغارستان
نظر ۷ مرجع درباره مسافرتی که روزه را باطل نمیکند
شرایط و ضوابط فعالیت رستورانها در ماه رمضان/ استقرار بازرسان در مراکز پرتردد
اینفوگرافیک/ افسردهترین کشورهای ۲۰۲۴ را بشناسید
زمان دربی ۱۰۳ تغییر نکرد/ استقلال ـ پرسپولیس؛ چهارشنبه در آزادی
رونالدو یک جنگ تمام عیار در عربستان به راه انداخت!
جزئیات تکالیف نوروزی دبستانیها؛ پیک نوروزی حذف شد
پرشکستترین سپاهان تاریخ
اینفوگرافیک/ بهترین مواد مغذی برای سلامت مغز
ویدیو/ تفریحات خاص ظریف و همسرش در کیش
اطلاعیه پلیس به مناسبت ماه مبارک رمضان
سواد رسانهای/ ۱۰ نوع اشتباه و اطلاعات نادرست
بارش برف و وزش باد در ارتفاعات کشور/ از تردد در مسیرهای مستعد وقوع بهمن خودداری کنید
۱۸ اسفند؛ واریز دومین شارژ ۲۲۰ هزار تومانی طرح فجرانه کالابرگ
سواد رسانهای/ پروپاگاندا چیست و چه اهدافی دارد؟
اولین قضاوت یک داور زن در داربی تهران
عکس/ حسن روحانی در مجلس خبرگان
برگزاری داربی چهارشنبه ۲۳ اسفند تنها با ۴۵ هزار تماشاگر
این شما و جولان صبانتیون؛ مبارک آنان که رای ندادند!
سواد رسانهای/ چگونه اخبار جعلی را تشخیص دهیم؟
۳۰ کاندیدای پیشتاز در تهران عضو کدام فهرست انتخاباتی بودند؟
روند بازار ارز تهران بعد از انتخابات ۱۱ اسفند چگونه خواهد بود؟
کلیه مدارس استان تهران روز شنبه تعطیل است
اینفوگرافیک/ نکات مهم بیانات رهبر انقلاب درباره انتخابات
با چه مدارک شناسایی میتوانیم رأی دهیم؟
پرداخت بیمه بیکاری مشروط شد
اعلام رسمی محرومیت سنگین پوگبا از فوتبال
قیمت سکه افزایشی شد
رای نهایی درباره حرکت جنجالی رونالدو اعلام شد