روزگاری که مسعود کیمیایی فیلم پایین می‌کشید!

امروزه وقتی جلوی نمایش فیلمی گرفته می‌شود یا اکرانش به تاخیر می‌افتد یا پس از اکران عمومی با اعتراض مردمی مواجه شده و به اصطلاح از پرده پایین کشیده می‌شود، معمولا سازمان سینمایی مسئولیت آن را برعهده می‌گیرد. و معمولا در این گونه مواقع بخشی از شبه روشنفکران یا فیلمسازان مدعی روشنفکری، خود را مدعی آزادی و آزادیخواهی و به اصطلاح مخالف سانسور جلوه داده و به این عمل معترض می‌شوند.

کد خبر: ۲۶۰۱۶۱

تاریخ انتشار:۰۳ مرداد ۱۴۰۱ - ۱۱:۵۱ - 25 July 2022

روزگاری که مسعود کیمیایی فیلم پایین می‌کشید!

به گزارش روزپلاس؛ روزگاری بود در اوایل پیروزی انقلاب که بعضی از همین مدعیان امروز، با اکران فیلم‌ها مخالفت کرده و حتی فیلم‌های درحال اکران را از پرده پایین می‌کشیدند!

یکی از این افراد مسعود کیمیایی بود که امروز بیش از آن‌که به سینما و ساختار درست فیلم‌هایش دقت کند، فریاد مقابله با سانسور سر می‌دهد ولی زمانی از پایین‌آورندگان فیلم‌های اکران به شمار می‌رفت! بنا بر اسناد و شواهد موجود، او در زمانی که به مشاورت محمدعلی نجفی (مدیریت وقت سینمای ایران در سال ۱۳۵۸) منصوب شده‌بود، از اصلی‌ترین عوامل و عناصری بود که باعث شد فیلم «فریاد مجاهد» ساخته مهدی معدنیان به‌عنوان نخستین تولید سینمای پس از انقلاب، با همه نقاط مثبت و منفی‌اش، از پرده سینماهای درحال نمایش پایین کشیده شود.

این نکته مهم را محمدعلی نجفی در گفت‌و‌گو با جمال امید (از مورخان سینمای ایران) بیان کرده‌است. او گفته: «عجیب این است که برخلاف هدفی که در آغاز برای راه‌اندازی سینمای ایران و ایجاد امنیت شغلی با کیمیایی داشتیم، با حرکتی که وی انجام داد، خودش حرف‌هایش و حرفه‌اش را زیر سؤال برد و متاسفانه هدایت‌دهنده سلسله اقداماتی شد که فیلم فریاد مجاهد را (صرف نظر از پذیرش تمامیت فیلم یا رد آن) از پرده پایین بیاورند...»

ماجرای فیلم چه بود؟

فیلم فریاد مجاهد از نخستین تولیدات سینمای پس از انقلاب بود که توسط فیروز (ستار هریس داداش‌زاده) از بازیگران دست چندم فیلمفارسی و به کارگردانی مهدی معدنیان ساخته شد که پیش از انقلاب به جز چند نمایش صحنه‌ای، فیلمنامه فیلم مبتذل «کلک نزن خوشگله» را برای سعید مطلبی نوشت و در فیلم فریاد مجاهد قرار بود بخشی از تاریخ نهضت امام از جمله حمله به مدرسه فیضیه در سال ۱۳۴۲ و تبعید امام و همچنین ماجراهای پس از آن را به تصویر بکشد اما حاصل کار، برداشتی سطحی از انقلاب و مبارزات مردم و رهبری آن و با همان ساختار مبتذل فیلمفارسی بود.

گرچه مسئولان سینمایی وقت، هیچ‌گونه مجوزی برای ساخت و تولید فیلم فریاد مجاهد صادر نکرده‌بودند اما هیچ اقدامی هم برای جلوگیری از نمایش آن به‌عمل نیاوردند و بالاخره پس از اعتراضات فراوان مردمی، فیلم فریاد مجاهد که از دوم شهریور ۱۳۵۸ اکران شده‌بود، از یازدهم شهریور از پرده پایین کشیده شد.

البته قبل از آن نیز یک شورای بررسی فیلم (مشابه شورای پروانه نمایش کنونی) مرکب از فیلمسازانی همچون مسعود کیمیایی، امیر نادری، کامران شیردل و داریوش مهرجویی و... درباره نمایش فیلم فریاد مجاهد نظر منفی ابراز داشته و براساس نظر آنها، صادق قطب‌زاده (رئیس وقت سازمان صداوسیما که بعدا به دلیل شرکت در کودتای ضد انقلابی اعدام شد)، به شدت به دنبال توقیف فیلم بود. اما پس از مدتی و با بازبینی مجدد فیلم توسط دادستانی وقت، دوباره اجازه نمایش گرفت و از تاریخ ۳ آبان۱۳۵۸ روی پرده سینماها رفت.

در آن روزها و قبل از این‌که طرح و برنامه‌ای برای سینمای پس از انقلاب تدارک دیده‌شود، به‌طور ضرب‌الاجل تعدادی فیلم که در روزهای پیش از انقلاب ساخته شده ولی مجال نمایش عمومی پیدا نکرده‌بودند، بازبینی و آنها که مغایرت چندانی با مبارزات مردم نداشت یا به رژیم سابق ارتباطی پیدا نمی‌کردند، با حذف برخی صحنه‌های نامناسب از نظر موازین انقلابی و اسلامی، پروانه نمایش گرفت و در سینماها نمایش داده شدند.

فیلم‌هایی که بعضا حتی داشتن حجاب اسلامی در آنها، اهمیتی نداشت. آثاری همچون پهلوان مفرد (امان منطقی)، میراث من جنون (مهدی فخیم‌زاده) و... و برخی آثار سینمای شبه روشنفکری موسوم به موج نو (که از نظر متولیان وقت سینما، فیلم‌های معترض و ضد سیستم شاه محسوب می‌شدند) مثل رگبار (بهرام بیضایی) و گوزن‌ها (مسعود کیمیایی) و حتی قیصر نیز در بعضی سینماها اکران شدند.

سعید مستغاثی - مستندساز و کارشناس سینما

جام جم

سایر اخبار

ورود بیوتی بلاگرهایِ مرد به دنیای زنان

میزان تحصیلات آقای بازیگر و دخترش که همه را شوکه کرد

چقدر شما فهمیده‌ای خانم مریلا زارعی!/ عکس

ساختن مسخره‌بازی راحت‌تر از فیلمسازی مفهومی است

در کلاس‌های بازیگری چه می‌گذرد؟/ فربه شدن جیب مدیران آموزشگاه‌ها، سکوی پرتاب به سمت سینما یا ترویج ابتذال؟

ناگفته‌هایی از یک فیلم جنجالی سینما

چهره مصطفی زمانی و بهاره افشاری روی پوستر فیلم «روز ششم»/ عکس

عباس کیارستمی اگر می‌بود ...

عنقا: صرف «اقتباس» لزوما واجد ارزش مضاعف نیست/ تعداد کمی از آثار دفاع مقدس شرایط لازم برای تبدیل‌شدن به فیلم دارند