به گزارش روزپلاس، جشنواره فیلم شهر به پایان رسید و بار دیگر این سؤال برجا ماند که ارتباط مفهومی و موضوعی میان این جشنواره و فیلمهای منتخب و برنده آن چیست؟ جشنوارهای که با حمایت شهرداری تهران برگزار میشود و طبیعتاً باید با موضوعات و مسائل شهری بهطور روشن و دقیق ارتباط داشته باشد. رویدادی سینمایی که باید بتواند بنابر قاعده به نحوی به کمک شهر برای برون رفت از مشکلاتش و همچنین تقویت نقاط مثبت آن بپردازد.
جشنواره فیلم شهر از سال 1384 آغاز بهکار کرده و بهصورت دوسالانه برگزار میشود. بنابراین 16 سال از فعالیت این رویداد هنری و فرهنگی که با اجرای مدیران مؤسسه تصویر شهر و تحت نظر سازمان فرهنگی و هنری شهرداری تهران کار میکند، میگذرد. برای همین میتوان طول عمر قابل توجهی را از آغاز شکلگیری این جشنواره تا به امروز در نظر گرفت. اما هنوز جشنواره فیلم شهر به محلی تأثیرگذار برای تصویرسازی از آسیبها و محاسن شهر و زندگی شهری تبدیل نشده است.
البته این سخن به معنای نفی و کنار گذاشتن جشنواره نیست. برخلاف برخی از مطالبی که تشکیل جشنوارهها را زیر سؤال میبرد و برگزاری آنها را به مثابه هدر رفتن اموال قلمداد میکند، جشنوارهها اگر با هدف و مبنای درستی تشکیل شده باشند و برای آن برنامهریزی جدی در نظر بگیرند، میتوانند به عنوان بخشی اثرگذار در چرخه زیست فرهنگی و اجتماعی کشور نقشآفرین باشند. جشنواره فیلم شهر مبنا و هدف درستی دارد اما برنامهریزی جدی بلندمدتی برای تبدیل شدن به محفلی مهم در سینما و برای کمک به شهر نداشته است.
این جشنواره ظرفیت مهمی برای اثرگذاری در زیست فرهنگی و اجتماعی کشور دارد. مریم بحرالعلومی کارگردان فیلم "شهربانو" در مصاحبهای با روابط عمومی جشنواره به همین موضوع اشاره کرده است: جشنواره فیلم شهر که امسال هشتمین دورهاش را پشت سر میگذارد، یکی از مهمترین و به اصطلاح استراتژیکترین رویدادهای سینمایی ایران است. فارغ از تمام بحثهای فنی و تخصصی وقتی جشنواره موضوعی و دیدگاهی به آثار سینمایی و حتی تلویزیونی توجه میکند؛ یعنی آثار نمایشی جای بررسی متفاوتی را دارند که این بر دوش جشنواره فیلم شهر است.
سخن این کارگردان سینمای ایران کاملاً درست است اما با لحاظ این نکته که جشنواره فیلم شهر میتواند استراتژیکترین رویدادهای سینمایی ایران باشد؛ اما این اتفاق هنوز نیافتاده است. چرا برای آنکه اولاً فیلمهایی که با موضوع شهر و مسائل مرتفع آن ساخته میشوند چندان زیاد نیستند. هرچند که عموماً گفته میشود که سینمای ایران در سبک اجتماعی پیشتاز است اما عموماً فیلمهای مورد اشاره این جریان ارتباط جدی و مفهومی با فضای زندگی شهری ندارند و بیشتر درون خردهگروههای اجتماعی و خانوادگی با رگههایی از انتقادات سیاسی و اقتصادی همراهاند. این جنس از فیلمها فارغ از نقدها و تحلیلها و نصاب هنریشان، الزاماً ارتباط مفهومی جدی و عمیقی با شهر ندارند.
زمانی فیلمهایی با موضوعات آسیبشناسی اجتماعی و شهری در سینمای ایران چشمگیرتر بود. فیلمهایی که اتفاقاً شهر خود سوژه بود و فیلمسازی مانند رخشان بنی اعتماد به دنبال آن بود که «زیرپوست شهر» و اتمسفر آن را کالبدشکافی کند تا حقیقت آن را برایمان نمایان کند. یا شهر خود به خوبی محل و بستر درام و فراز و فرود فیلم بود و مخاطب شهر را بعد از تماشای فیلم به معنای محلی برای رخدادهای مهمی حتی در سطح ملی قلمداد میکرد. مانند فیلم «آژانس شیشهای» ساخته ابراهیم حاتمیکیا.
اما از آن سالها گذشتهایم و فیلمهای امروز ما ارتباط جدی با شهر ندارند بلکه بیشتر شهر صرفاً در حد یک مکان برای فیلمسازی اجتماعی ما است که بتواند رنگ و بوی جامعه را به خود بگیرد. مسائل درون درام و فیلمنامه نیز ارتباط جدی با خود شهر ندارد بلکه با درون روابط میان افراد و خانوادهها این ارتباط دیده میشود. هرچند که فیلمی مانند «شنای پروانه» جزو معدود آثاری است که در سالهای اخیر توانست با نقد اجتماعی دوربین را به میان شهر و در محلههای پایین شهر ببرد و از قشر حساس شهری تصویر ارائه کند که نسبت به فیلمهای دیگر اجتماعی، تصویر شهریتری داشته باشد.
نمایی از شنای پروانه
بنابراین چنین جشنوارهای که قرار است محلی برای ارائه تصویری از شهر و مسائل آن باشد در ابتدای امر با چالش فقدان اثر مواجه است. فیلمهایی که بتواند شهری باشد و چشماندازی از شهر را ارائه نماید.
در چنین شرایطی چاره چیست؟ بهنظر میرسد که این جشنواره که کاملاً رویکرد موضوعی دارد توسط حامیان خود باید دست به کار شود و راه چاره بیاندیشد. بهترین کار این است که سازمان فرهنگی و هنری شهرداری تهران بهزودی زود با انتشار فراخوانی برای نهمین دوره جشنواره فیلم شهر، اعلام کند که فیلمهایی که با موضوعات و مسائل روشن و شفاف شهری ساخته میشوند در این جشنواره شرکت خواهند کرد. از سوی دیگر خود به عنوان یکی از پردرآمدترین نهادهای اجتماعی و اقتصادی کشور دست به تولید و حمایت فیلمنامههایی با موضوعات مرتبط زده تا جریان فیلمسازی با موضوعات شهری شکل بگیرد.
بعد از این میتوان امید به این داشت که جریان فیلمهای شهری با نگاه به مسائل و نقاط مثبت آن تقویت شود. تعداد فیلمها افزایش پیدا کرده تا بتوان بعد از آن جشنوارهای برای فیلمهایی با موضوع شهر تشکیل داد. طبیعتاً در این شرایط ارگانها و نهادهای دیگر نیز برای حضور در چنین جشنوارهای آستین همت را بیشتر بالا میزنند تا فیلمهای مرتبط ساخته شوند.
اینگونه شاهد طیف فیلمهای زیادی با موضوع شهر خواهیم بود که در گونههای مختلف و با سلایق و علایق متنوع ساخته شده و جشنواره فیلم شهر میتواند رویکرد استراتژیکش را پیدا کند. رویکردی که به کمک فیلم و سینما مسئولین شهر را نسبت به وقایع و مشکلات شهری آگاه کند، راه و رسم فرهنگ عمومی و زندگی و زیست سالم اجتماعی را نشان بدهد و در نهایت به عنوان محفلی اثرگذار در سینما خودنمایی کند.
اما تا زمانی که این شرایط برقرار نباشد انتظار استراتژیک بودن از جشنواره که بسیار بالا است حتی انتظار اثرگذاری ساده در فیلمسازی برای شهر نیز ادعایی بیش نخواهد بود.
یادداشت: محمدباقر صنیعی منش
عکس/کاشت نهال در پاکستان توسط رئیسی
ملاقات هادی چوپان با یک پرسپولیسی سرشناس+عکس
عکس/ اقامه نماز جماعت ظهر و عصر به امامت حضرت آیتالله خامنهای
عکس/ دیدار فرماندهان نیروهای مسلح با رهبر انقلاب
ویدیو طنز/تصاویر لحظه درگیری پدافند با ریز پرنده رژیم صهیونیستی
فیلم/تصویری دیده نشده از حمله نا موفق ریز پرنده ها به تاسیسات اصفهان
عکس/ تمسخر رژیم صهیونیستی توسط کاربران عرب در حاشیه حادثه اصفهان
طنز/ اولین عکس از محل برخورد موشک به پایگاه هشتم شکاری اصفهان
توده ۱۸ کیلویی از بدن یک بانوی بهشهری خارج شد
ویدیو/ زورگیران موش شدند
دیوارنگاره میدان ولیعصر؛ اسرائیل از خانه عنکبوت سست تر است
عکس/ پوستر رسانه KHAMENEI.IR در پی پاسخ تنبیهی ایران به رژیم صهیونیستی
یک مامور انتظامی در شهرستان هیرمند به شهادت رسید/ عکس
بازدید قلعهنویی از باشگاه آلانیا اسپور ترکیه + عکس
دیدار نابغه کشتی جهان با عبدالرشید سعداللهیف در مدینه+عکس
عکس/ اسبسواری دختر ۶ ماهه سردار آزمون
قاب عکسی آخرالزمانی از شهر خانیونس پس از خروج نیروهای اسرائیل از آن!
عکس/ پیام تبریک رونالدو به مسلمانان
حضور بن سلمان در نماز عیدفطر/عکس
نخستین تصویر از هلال عید فطر / عکس
ویدیو/ زورگیری در اتوبان صدر تهران
اولین عکس از همسر رضا داوودنژاد در مراسم خاکسپاری
عکس/ حضور رئیس قوه قضائیه در راهپیمایی روز قدس
عکس/حضور رئیس مجلس در راهپیمایی بزرگ روز قدس
عکسی از ناطق نوری و سردار فلاح در راهپیمایی روز قدس تهران /وزیر احمدی نژاد هم آمد
عکس/فریاد «مرگ بر اسرائیل» فرزندان شهدای حادثۀ تروریستی ساختمان کنسولی سفارت ایران
تصویر/ کودک بلوچ که در حملات تروریستی گروهک جیشالعدل مجروح شد
تصویر ۲ تروریست به هلاکت رسیده در چابهار
اولین تصاویر از شهدای حادثه تروریستی چابهار
گزارش تصویری/ شب قدر متفاوت در جزیره کیش
عکس/ انگشتر اهدایی آستان قدس به شهید زاهدی
تصویری دیده نشده از شهید زاهدی در سال ۱۳۷۵ | دو سردار شهید در یک قاب
تصاویری از ۷ مستشار نظامی شهید شده در حمله اسرائیل به کنسولگری ایران در سوریه
تصاویری از پسر آیت الله هاشمی رفسنجانی و سیداحمد خمینی در مراسم شب قدر
ویدیو/ منظور پس از مخالفت با واردات خودرو: نظرم درباره واردات خودرو نظر شخصی بود/ مکلف به اجرای قانون هستیم
تصویری باورنکردنی از پسر هادی چوپان/ فیگور مشابه گرگ ایرانی و فرزندش
تصاویر مظنونین حمله تروریستی در مسکو منتشر شد
ابطحی مجروح شد/ سارقین ناکام ماندند+ عکس
عکس/ پست اینستاگرام کنفدراسیون فوتبال آسیا به مناسبت آغاز سال نو
عکس/ کفشهای مرموز بایدن
عکس/ لوگوی گوگل برای نوروز ۱۴۰۳
عکس/ رئیسی با عباس قادری خواننده قدیمی دیدار کرد
مردی که ۷۰ سال با یک ریه آهنی زندگی کرد، درگذشت
عکس/ لحظۀ ترکیدن نارنجک دستساز در دست یک جوان
تصویری جدید از سید حسن نصرالله
انتشار تصاویر فوتوشاپی کیت میدلتون/ همسر ولیعهد انگلیس عذرخواهی کرد
تصویر آخرین حضور آیتالله جنتی درمجلس خبرگان
عکس/ حسن روحانی در مجلس خبرگان
عکس/ کاشت نهال توسط رهبر انقلاب در روز درختکاری
عکس/ ملاقات امیر تتلو با مادر و خواهرش در حاشیه اولین جلسه دادگاه
عکس/ سیدحسن خمینی در حسینیۀ جماران رای خود را به صندوق انداخت
آیت الله مدرسی یزدی و طحان نظیف رای خود را به صندوق انداختند/ عکس
عکس/ محمدباقر قالیباف رأی خود را به صندوق انداخت
عکس/ آيتالله احمد جنتی رأی خود را به صندوق انداخت
ویدئو/ دو توصیه مهم حضرت آقا به مردم
عروس با کلاه ارتشی/ گزارش تصویری از ازدواج دانشجویی در دانشگاه افسری
عکس/ فرمانده مهدی برروی دیوارنگاره میدان انقلاب تهران
عکس/ دیدار غمانگیز فردوسیپور و جواد خیابانی/ عادل همکار قدیمی را فراموش نکرد
ببینید/بیانات رهبر انقلاب پس از کاشت نهال در روز درختکاری
عکس/ حضور حاج اسماعیل قاآنی در راهپیمایی ۲۲ بهمن
نمایش سامانه موشکی زمین به زمین «قیام» در حاشیه راهپیمایی ۲۲ بهمن
عکس / چهره درهم بایدن و هریس پس از حمله به پایگاه آمریکا در اردن
دیوارنگاره جدید میدان انقلاب/ عکس
عکس/ حضور شیخ زکزاکی در حرم حضرت معصومه(س)
عکسی از کارگردانی جواد عزتی در فیلم تمساح خونی
موشکهای سپاه دیشب با هشتگ کاپشن صورتی شلیک شد/ عکس
عکس/ جدیدترین دیوارنگاره میدان فلسطین با عنوان "تابوتهایتان را آماده کنید"
دیوارنگاره میدان ولیعصر(عج) برای حمایت از تیم ملّی ایران/ عکس
عکسی دیده نشده از غلامرضا تختی در کربلا
رونمایی از نامه قدیمی غلامرضا تختی/عکس
پیکر دختر کاپشن صورتی با گوشواره قلبی در حمله تروریستی دیروز/ عکس
دیوارنگاره تهدیدآمیز میدان ولیعصر رونمایی شد / عکس
تصویری از دیدار «شهید صالح العاروری» با رئیس جمهور در ۳۰ خرداد ۱۴۰۲
ورق در بازار خودرو برگشت؛ قیمتها صعودی شد/ آخرین قیمت پژو، سمند، ساینا، شاهین، دنا و تارا + جدول
رژلبها حاوی فلزات سنگین و مواد سمی هستند
شوک به گرایی؛ حذف کاپیتان کشتی از المپیک!
نقش متفاوت لیلا حاتمی در یک فیلم آمریکایی
مصوبه جدید مجلس درباره مالیات بر عایدی سرمایه | چه داراییهایی شامل این نوع از مالیات میشوند؟
ادای احترام آیتالله رئیسی به اقبال لاهوری
پیشبینی وضعیت هوا طی روزهای آینده/ کدام استانها بارانی میشوند؟
جزئیات ثبت سفارش کتابهای درسی اعلام شد
لیست نهایی تیم ملی والیبال ایران با غیبت دو فوقستاره
حذف «زوج و فرد» در طرح جدید ترافیک پایتخت/ بهروز رسانی طرح ترافیک در نیمه اول امسال
ایران با ۳۱ سهمیه المپیک در مسیر پاریس/ ۷ رشته همچنان در انتظار
قیمت سکه و طلا در ۳ اردیبهشت ۱۴۰۳
جزئیات تعرفه خدمات دارویی ۱۴۰۳ اعلام شد
کدام کشورها در کشتی فرنگی آسیا سهمیه گرفتند؟
روند نزولی بازار ارز ادامه دارد/ افزایش نرخ ارز در بحرانهای سیاسی، ناپایدار و موقتی است
تکلیف شهریه مدارس غیردولتی مشخص شد/ بالاترین شهریه ۶۵ میلیون تومان
خبر شوکه کننده درباره ترانه علیدوستی | مادر: برایش دعا کنید
واکنش عجیب آقای «جدی میفرمایید» به شکست تیلور
ستاره گلزن سابق استقلال قرمزپوش شد
این خودرو رکورددار افزایش قیمت در بازار خودروهای داخلی شد؛ ساینا، شاهین، سمند، ام وی ام و فونیکس چقدر قیمت خورد؟ | جدول قیمت ها
پرداخت با تلفن همراه بدون کارت بانکی چگونه است؟
کدام سلاح و مهمات قاچاق به نفع دولت مصادره میشود؟ + جزئیات
این اسلحه ها و مهمات به نفع دولت ضبط میشوند +اینفوگرافیک
انتقاد تند و تیز به شوخیهای سریال نون خ ۵
آغاز اعزام ایرانیها به عمره پس از ۹ سال
سلطان کوکائین دستگیر شد
اسم پدر و مادر از کارت ملی حذف میشود؟
جزئیات مذاکرات اوسمار و پرسپولیس/ مربی برزیلی چراغ سبز نشان داد
هدف نتانیاهو از حمله به رفح چیست؟
پاسخ مثبت بازیکن پرسپولیس به پیشنهاد میلیون دلاری
حمله جعلی با عکس جعلی!
برخی مسئولان به دلیل کارهای بیقاعده در حوزه حجاب تذکر دریافت کردهاند/ کارهای بی قاعده و بدون برنامه نباید انجام بگیرد
پرویز داوودی معاون اول دولت اول احمدینژاد درگذشت
درج نام مادر روی کارت ملی منتفی شد؟
کدام خودروها مشمول مالیات شدند؟
جام عجیب به لژیونر ایران رسید/ سوپرشیلد بالای سر رفت! + عکس
اینفوگرافیک/ از پایگاه هوایی «نواتیم» چه میدانید؟
شگفتانگیزان لیگ برتر والیبال؛ موهایی که سپید شد
زورگیران اتوبان صدر دستگیر شدند
یک مامور انتظامی در شهرستان هیرمند به شهادت رسید/ عکس
مالکان استقلال و پرسپولیس مشخص شدند
آغاز ثبت سفارش کتابهای درسی سال تحصیلی جدید از اردیبهشت ماه
چمران: خطر زلزله بیخ گوشمان است
کامران قاسمپور رقیب حسن یزدانی برای المپیک پاریس شد؛ جنگ گلادیاتورها!
ماجرای تنبیه بدنی یک دانش آموز در سیستان و بلوچستان چه بود؟
صفحه یک روزنامه اسرائیلی/ اسرائیل و ایالات متحده در حال آماده شدن برای پاسخ ایران هستند
ماجرای فوت پرستار کرمانشاه چه بود؟
آغاز اعزام زائران عمره مفرده از سوم اردیبهشت
برنامه امتحانات نهایی خردادماه ۱۴۰۳ اعلام شد
زمان ثبتنام کلاس اولیها اعلام شد/ متولدان نیمه دوم سال هم ثبتنام میشوند؟
قیمت روز محصولات ایرانخودرو یکشنبه ۱۹ فروردین ۱۴۰۳
هشدار پلیس فتا نسبت به کلاهبرداری در پوشش پرداخت فطریه و کفاره
عکس/ حضور زیاد نخاله در مراسم روز قدس تهران
عکسی از ناطق نوری و سردار فلاح در راهپیمایی روز قدس تهران /وزیر احمدی نژاد هم آمد
عکس/فریاد «مرگ بر اسرائیل» فرزندان شهدای حادثۀ تروریستی ساختمان کنسولی سفارت ایران
عکسی از قالیباف در مراسم وداع با شهیدان سردار زاهدی و صالحی روزبهانی
عکس/ ماشین عجیب و غریب عادل فردوسی پور
بی تفاوتی عجیب اتحادیه جهانی به ستاره های کشتی ایران در قهرمانی آسیا
سامانه بارشی در راه ایران/ آخر هفته بارانی در این استانها/ بارشها کی به تهران میرسد؟
قیمت دلار، یورو و ۴۴ ارز دیگر امروز ۱۵ فروردین /قیمت افغانی امروز چند شد؟
عسل حیدری از درخشش تیم ملی هاکی روی یخ روایت میکند/ به افتخار دختران یخی
آخرین پست اینستاگرامی رضا داوودنژاد+عکس
دوربینهای طرح ترافیک تهران با نرخ جدید روشن شد
وزارت کشور تصمیمی برای تعطیلی بوستانها در روز ۱۳ فروردین نگرفته است
حداقل حقوق ۱۴۰۳ یک کارگر چقدر است؟/ عکس
وضعیت پارک های تهران در سیزده بدر/ برنامه های همزمان روز طبعیت و شهادت حضرت علی (ع)
چرایی افزایش تعرفه اینترنت و مهم ترین تعهد اپراتورهای ارتباطی
فدراسیونی بدون رییس!
دروغ 13 مرجانه گلچین برای دیده شدن
آسمان بارانی و همراه با رعد و برق چند روزه در ۱۷ استان ایران
مذاکره با پرسپولیس انجام شد/ هافبک گلزن در آستانه توافق با سرخها
هشدار برای این استانها صادر شد/ کدام استانها روز سیزده بدر بارانی دارند؟
نگاهی به مهمترین مصوبات مجلس در سال ۱۴۰۲
اینفوگرافیک/ چه زمانی نباید خرما بخوریم؟
گفتگوی دو وزیر سابق در خصوص صداوسیما
توهین دوباره بایدن به پوتین
اینفوگرافیک/ کدام رذایل اخلاقی در قرآن آمده است؟
خودکشی یک دکتر جوان در دلفان / یک مسئول: زنگ خطر خودکشی رزیدنتها به صدا درآمد / عوامل انسانی دخیل قابل شناسایی و مجازات هستند
فرصت ویژه قلعهنویی برای صعود و اعتماد بیشتر به جوانان مقابل ترکمنستان
معاون حوزه علمیه ماهشهر به قتل رسید
اعلام جزئیات مذاکره استقلال با الهیار صیادمنش و دو لژیونر دیگر
بازگشت پرهزینه و ناموفق صداوسیما به سلبریتی ها/ پرداخت های میلیاردی صحت دارد؟
بزرگترین پیشرفتهای فناوری در سال گذشته چه بود؟
شماره تلفن های ضروری در عید نوروز
عکس/ مروری بر نامگذاری سالها توسط رهبر انقلاب از سال ۱۳۸۷ تا ۱۴۰۳
بانک صادرات ایران پشتیبان تولید و اشتغال خواهد ماند
پیام تبریک مدیرعامل شاراک به مناسبت ۲۹ اسفندماه سالروز ملی شدن صنعت نفت
جدول حقوق و دستمزد ۱۴۰۳ منتشر شد
هشدار پلیس فتا درباره تورهای لحظه آخری
توییت نماینده کارگری از جلسه تعیین دستمزد با وزیر کار
اینفوگرافیک/ توصیههایی برای جلوگیری از چاقی در ماه رمضان
اینفوگرافیک/ کمک به رفع خوابآلودگی رانندهها با چند روش ساده
هشدار نوروزی پلیس فتا: WiFi رایگان ترفند مجرمان سايبری است
هشدار سیلاب؛ مردم سعی کنند تا سال تحویل سفر نروند
ورود سامانه بارشی به کشور از امروز/ فروردینِ بارانی آغاز میشود
هفت زوج آقای گلی در فوتبال ایران/ اسدی - مغانلو زوج جدید میشوند؟
اجرای طرح ترافیک پایتخت تا ۲۸ اسفند/ جزییات اجرای طرح در نوروز