دیپلماسی و مقاومت » عمومی

مبانی ثابت و متغیر سیاست خارجی ایران در منطقه/ تحلیلگر عرب: ایران در معادله چالش و بازدارندگی موفق عمل کرده است

یک شبکه لبنانی به بررسی مبانی ثابت و متغیر سیاست خارجی جهوری اسلامی ایران در منطقه و میزان موفقیت آن در برابر رقبای این کشور پرداخت.

کد خبر: ۲۲۱۶۷۱

تاریخ انتشار:۲۸ مهر ۱۴۰۰ - ۱۰:۱۱ - 20 October 2021

مبانی ثابت و متغیر سیاست خارجی ایران در منطقه/ تحلیلگر عرب: ایران در معادله چالش و بازدارندگی موفق عمل کرده است

به گزارش روزپلاس، گرچه مبانی سیاست خارجی ایران، مبانی ثابت است و این موضوع از مدتها پیش در گفتمان ایرانی‌ها مشخص است، اما آنچه که اخیرا اتفاق افتاده نشان دهنده تغییرات جدید در افق سیاست‌های منطقه‌ای تهران است.

پایگاه خبری المیادین در گزارشی با اشاره به این موضوع می‌نویسد که از زمان روی کار آمدن ابراهیم رئیسی رئیس جمهور جدید ایران، تحرکات فعال و ملموس تهران در عرصه‌های متعدد منطقه‌ای با راهکارهای متفاوت در قبال حوادث و پرونده‌های منطقه‌ای و کشورهای عربی دنبال می‌شود. سوالی که در اینجا پیش می‌آید این است که آیا تغییرات اساسی جدید در سیاست خارجی ایران به وجود آمده یا این سیاست استمرار سیاست قبلی تهران با راهکاری جدید منسجم با منافع ایران و تغییرات عرصه منطقه‌ای است که با روی کار آمدن دولت جدید در آمریکا که به منافع این کشور در تعامل با ایران و دیگر کشورهای عربی منطقه می‌پردازد، شاهد آن هستیم.

اظهارات و مواضع رسمی ایرانی‌ها از واکنش ابراهیم رئیسی به انفجار مسجد قندوز افغانستان گرفته تا بیانیه سخنگوی وزارت خارجه ایران که تاکید کرده تهران موجودیت اسرائیل در نزدیکی مرزهای جغرافیایی خود را نمی‌پذیرد و اعلام رئیس سازمان انرژی اتمی ایران مبنی بر در اختیار داشتن 120 کیلوگرم اورانیوم غنی شده به میزان 20 درصد نشان دهنده تحرکات جدیدی است که تهران در عرصه‌های مختلف از خود بروز می‌دهد.

المیادین در ادامه گزارش خود تاکید می‌کند که موضع ایران در خصوص تروریسم و اقدامات داعش همواره موضعی ثابت و مشخص بوده و فرقی نمی‌کند که این رویکرد در سوریه یا عراق دنبال شود یا در افغانستان شکل بگیرد. ایرانی‌ها به دنبال ضرورت تامین امنیت برای قومیت‌ها و اقلیت‌های مختلف و حفظ حیات و حقوق انسانی آنها به ویژه شیعیان هستند و مبارزه با تروریسم در تمامی اشکال و ابزارهای خود را دنبال می‌کنند تا راه بر ایجاد جنگ فرقه‌ای و طایفه‌ای در درون کشورها بسته شود. این همان موضعی بود که رئیس جمهور ایران در خصوص حوادث اخیر افغانستان در پیش گرفت.

دیپلماسی بی‌سابقه ایران در منطقه عربی که با سفر دوره‌ای حسین امیرعبداللهیان وزیر خارجه جدید این کشور آغاز شده، در شرایطی دنبال می‌شود که کارشناسان مسائل ایران این گزینه را گزینه‌ای درست ارزیابی می‌کنند که ناشی از انتخاب درست و بسیار موفق امیر عبداللهیان در سمت وزارت خارجه این کشور است.

المیادین می‌افزاید: عبداللهیان متخصص روابط بین‌الملل بوده و تجربه و شایستگی‌های لازم برای تصدی این سمت را داراست و از جزئیات شرایط منطقه به صورت مستقیم اطلاع دارد و علاوه بر اینها طی سال‌های گذشته از سیاست خارجه ایران نیز دور نبوده و مهمتر از همه اینکه روحیه انقلابی دارد که می‌تواند او را در راستای رسیدن به اهداف خود به عنوان وزیر خارجه ایران موفق کند.

شرحبیل الغریب نویسنده این مقاله تاکید می‌کند گرچه سیاست خارجی ایران در وهله اول جدید به نظر می‌رسد، اما این گونه نیست و ایران از زمان پیروزی انقلاب بر اهمیت مناسبات مستحکم با کشورهای عربی تاکید کرده است.

مقاله می‌افزاید که ایران قدرت سیاسی و نظامی و برگه‌های برنده زیادی در منطقه دارد که می‌تواند آنها را فعال کند. تهران موازنه قدرت را در مذاکرات خود با عربستان و دیگر کشورهای عربی در اختیار دارد و افزایش همگرایی میان تهران و دیگر کشورهای عربی منطقه می‌تواند هماهنگ با برخی متغیرات حال و آینده محقق شود.

این مقاله در ادامه به مذاکرات بین مسئولان ایرانی و سعودی که اخیرا در عراق انجام شده اشاره و تاکید کرد که ایران ابتکارهای زیادی را برای پایان دادن به اختلافات فی مابین ارائه داده و رئیس جمهور سابق این کشور نیز از تریبون سازمان ملل متحد خواستار گفتگو با عربستان سعودی در این زمینه شد.

حال سوالی که اینجا مطرح می‌شود این است که چه تغییری به وقوع پیوست که آمریکا به عربستان چراغ سبز همگرایی با ایران را داده است؟ این تغییر ناشی از آن است که برگه‌های منطقه‌ای در حال حاضر در راستای خدمت به پروژه آمریکایی نیست و دولت آمریکا در شرایط کنونی به دنبال آرام کردن جبهه‌های داغ منطقه‌ای است، چرا که می‌داند ادامه تنش در این جبهه‌ها بیش از پیش به پروژه آمریکا در منطقه آسیب خواهد رساند.

به نوشته المیادین، هرنوع همگرایی ایران و عربستان باعث بهبود مناسبات دو جانبه می‌شود و عربستان را از ماهیت برنامه هسته‌ای ایران که طی سال‌های گذشته به صورت عمدی به دنبال شیطنت در قبال آن بود، مطمئن‌تر می‌کند. البته تهران نیز حق دارد مجموعه‌ای از مسائل را که نشان دهنده حسن نیت ریاض است، از جمله در زمینه توقف تجاوز به یمن و کاهش فتنه‌انگیزی‌های فرقه‌ای در منطقه از ریاض مطالبه کند و از این کشور بخواهد از سیاست تحریک‌آمیز خود ضد تهران دست بردارد.

به هر روی موفقیت روند گفتگوهای ایران و عربستان فرصتی است که می‌تواند بستر جدیدی را ایجاد کند که در تمامی منطقه تاثیرگذار خواهد بود. البته واقعیت‌های میدانی نشان می‌دهد که شرایط رسیدن به این توافق همچنان پیچیده و مبهم است.

این مقاله در ادامه به نگرانی‌های رژیم صهیونیستی از موفقیت استراتژی رو به رشد ایران در تحقق اهداف مورد نظر اشاره کرده و می‌نویسد که اسرائیل به صورت واضح و مشخص از شکست سیاست‌های خود و شکست در برابر استراتژی سیاسی و نظامی ایران سخن می‌گوید که رویکرد مهار پروژه اسرائیل را در پیش گرفته است. این موضوع نشان می‌دهد ایران در معادله چالش و بازدارندگی خود موفق عمل کرده است. این مطالب را می‌توان از اظهارات یک فرمانده ارشد ارتش اسرائیل در جریان مانور بین‌المللی اخیربرداشت کرد که به صورت واضح و مشخص گفت که اسرائیل امروز در شرایطی بسیار پیچیده که خطرات روز افزون و تهدیدات متعددی ضد آن وجود دارد، به سر می برد؛ تهدیداتی که ناشی از ایران و استراتژی این کشور و جبهه‌های لبنان سوریه و نوار غزه است.

به این ترتیب اسرائیل در حال حاضر در شرایط نگران کننده دائمی نسبت به تهدیدات مقاومت در نوار غزه و معادلات استراتژیک بی سابقه اعمال شده ضد اسرائیل به سر می‌برد. این در حالی است که فرمانده جبهه داخلی رژیم صهیونیستی نیز اعلام کرد که اسرائیل امروز در معرض تهدیدات واقعی حزب الله لبنان قرار دارد و حزب‌الله قادر است در صورت بروز جنگ، روزانه بیش از دو هزار موشک به سمت اراضی اشغالی شلیک کند. علاوه بر اینها یک افسر ذخیره ارتش اسرائیل نیز اذعان کرد که موشک‌های نقطه‌زن و دقیقی که حزب‌الله در اختیار دارد، دلیلی دیگر بر شکست استراتژی بازدارندگی اسرائیل است و تمامی این عوامل نشان دهنده موفقیت استراتژی ایران و محور مقاومت در منطقه هستند.