به گزارش روزپلاس؛ «توپ در زمین ایران است اما نه برای مدت طولانی»؛ این یکی از آخرین اظهارات آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه آمریکاست که بیانگر اوضاع فعلی حاکم بر مناسبات مابین ایران و 5+1 است.
بخش بزرگی از وضع موجود هم نتیجه رویکرد کلی دولت جدید است. دولت سیزدهم از همان روزهای اول که روی کار آمد دو دستور کار مهم را سرلوحه کار خود قرار داد که یکی تقویت مناسبات با کشورهای شرق و در راس آن چین و روسیه بود و دیگری اتخاذ موضعی مقتدر درخصوص پرونده هستهای. مخاطب رویکرد دوم هم عموما آمریکا و اروپا بود. دو رویکرد که با یک رویکرد سوم کامل میشود.
تقویت مناسبات با روسیه و چین
در 8 سال گذشته و در دولتهای یازدهم و دوازدهم تمرکز دستگاه سیاست خارجی دولت بر آن بود تا با رویکرد عادیسازی روابط با غرب، پرونده هستهای ایران را به نتیجه برساند. این امر ولی با بدقولیها و عدم همراهی اروپا و امریکا شکست خورد و بدتر از آن روابط بین ایران و کشورهایی چون روسیه و چین را تضعیف کرد. روابطی که با توجه به نزدیکی بین ایران و این کشورها از سویی و جایگاه این کشورها در مناسبات اقتصادی و سیاسی دنیا میتواند به یک اتحاد منطقهای بزرگ بدل شده و در برابر غرب آلترناتیو محسوب شود.
یکی از نتایج این رویکرد آن است که ایران بعد از سالها تلاش دیپلماتیک و سیاسی، در اولین روزهای شروع دولت جدید، عضو سازمان همکاری های شالنگهای شد که میتواند بستر همکاریهای گسترده سیاسی، اقتصادی و امنیتی را بین کشورهای عضو که عمدتا همسایه هم هستند فراهم کند.
ولی شاید این تصور به وجود بیاید که ایران در این فرآیند خود را از دامن غرب رها کرده و کشور تمام و کمال در آغوش شرق (روسیه و چین) میغلتد. بحثی که پاسخش در سخنرانی رئیسی در اجلاس شانگهای مشخص است.
رئیسی در بخشی از این سخنرانی به نقش مهم استراتژیک ایران برای تحقق بزرگترین پروژه منطقهای چین یعنی ابتکار «یک جاده یک کمربند» اشاره کرده و میگوید: «ترکیب دو ابتکار اوراسیایی و جاده - کمربند میتواند تحقق عینیبخشی از این رویکرد باشد و ظرفیتهای عظیم جمهوری اسلامی ایران به لحاظ ژئوپلیتیک، جمعیت، انرژی، حمل و نقل، نیروی انسانی، و از همه مهمتر معنویت، فرهنگ و تمدن میتواند تحرک معناداری به این چشمانداز ببخشد. این منطقه در طول تاریخ پیوستگی شگرفی داشته است و احیای این پیوستگی از کارویژههای پیمان شانگهای و مورد تاکید جمهوری اسلامی ایران است. آسیا سرزمینی غنی از تمدنها و ارزشهاست. نقشآفرینی آسیا در عرصه بینالملل نیازمند حفظ تجانس (هارمونی) بین ملتها و تمدنهای خود است. ایران تجانس بین ملتها و تمدنهای آسیایی را تقویت میکند».
این اظهارات، این پیام را به کشورهای منطقه و به ویژه چین منتقل میکند که ایران نه از موضع انفعال بلکه با رویکردی فعال و با تکیه بر پتانسیلها و مزیتهای اختصاصی شناخته و با توجه به آن وارد تعامل با ایران شوند.
مطالبه حداکثری اجرای بندهای برجامی
رویکرد دوم که با پشتوانه رویکرد اول انجام می شود مطالبه حداکثری حقوق ایران در راستای برجام است. یکی از اشکالات سیاست خارجی دولت سابق این بود که به موازات قرار دادن تمام تخم مرغ ها در سبد برجام با اتکا به کشورهای اروپایی، از ظرفیت های کشورهای همسایه غافل شد و همین منجر به تاثیرگذاری بیشتر تحریمها به کشور شد.
در همین راستا رئیسی در هفتاد و ششمین نشست سالانه مجمع عمومی سازمان ملل متحد به صراحت گفت که «جمهوری اسلامی ایران گفتگویی را مفید میداند که نتیجه آن لغو تحریمهای ظالمانه باشد».
پیش از این نیز رئیسی در جلسه تحلیف ریاست جمهوری در مجلس گفته بود که «تحریمها علیه ملت ایران باید لغو گردد و از هر طرح دیپلماتیک که باعث انجام این امر شود استقبال میکند».
در این راستا حسین امیرعبداللهیان وزیر خارجه جمهوری اسلامی شنبهشب «۱۰ مهرماه» در یک مصاحبه تلویزیونی گفت «به طرفهای مقابل گفتیم نیت ما جدی است و ما مرد مذاکره و مرد عمل هستیم و دولت جدید ایران عملگراست و از مذاکرهای که فنجان قهوه در بیاید ملت ما سود نمیبرد. اگر آقای بایدن جدی است، ۱۰ میلیارد دلار از پولهای ما را آزاد کند!»
امیرعبداللهیان همچنین گفت «آمریکاییها در جریان مجمع عمومی سازمان ملل سعی کردند از طریق کانالهای مختلف در نیویورک با ما تماس بگیرند و من به واسطهها گفتم اگر قصد آمریکا جدی است، پس با آزادسازی دستکم ۱۰ میلیارد دلار پول بلوکه شده جدّیت خود را نشان دهد.»
امیرعبدالهیان در عین حال تاکید کرد که «اگر مذاکرات به نتیجه برسد به کاتالیزور طرح توسعه اقتصادی تبدیل میشود. برای هر بخش تیم خاص خود را داریم و وزارت خارجه را معطل برجام نمیکنیم.»
پس تا اینجای کار ایران در عین اینکه تلاش دارد روابط خود را با کشورهای منطقهای بهبود ببخشد، بر آن است که با پافشاری بر حقوق خود طبق برجام، آمریکا و اروپا را در یک بن بست دیپلماتیک قرار دهد.
راهبرد پیشرفت حداکثری هستهای
اما این فرآیند چگونه میتواند به هدف ایران یعنی کاهش تحریمهای اقتصادی مصرح در متن برجام بیانجامد. پاسخ این پرسش را باید در گزارش نیویورک تایمز از فشار ایران به دولت بایدن برای احیای سریع برجام جستجو کرد.
روزنامه نیویورک تایمز در گزارش خود که شهریورماه گذشته منتشر شده مدعی شد: «ایران به زودی به ظرفیتی دست خواهد یافت که برای تولید مواد هسته ای لازم جهت ساخت یک بمب اتم تنها یک فاصله کوتاه خواهد داشت و این یک تاکتیک است تا دولت آمریکا را برای بازگشت فوری به توافق هسته ای ٢٠١٥ تحت فشار قرار دهد».
این روزنامه در ادامه نوشت که «اگرچه مقامات فدرال در آمریکا به طور علنی ارزیابی های خود در این زمنیه را اعلام نمی کنند اما در مکالمات پشت پرده می گویند که معتقدند ایران تا چند ماه آینده به ظرفیت لازم برای تولید سوخت مورد نیاز یک کلاهک هسته ای دست پیدا خواهد کرد».
این روزنامه می نویسد: «دیوید آلبرایت رئیس موسسه علوم و امنیت بین الملل (ISIS) روز جمعه در یک کنفرانس خبری مدعی شد که ظرفیت غنی سازی کنونی ایران به این کشور اجازه می دهد تا سوخت مورد نیاز اولین بمب را ظرف یک ماه تولید کند. تولید سوخت بمب دوم نیز سه ماه و سومین بمب، پنج ماه زمان خواهد برد. وی در ادامه گفت که این اقدامات تلاشی است از سوی دولت جدید ایران تا امتیازات بیشتری، به گونه ای که به نفع این کشور باشد، بگیرد. ما باید دقت کنیم. نباید اجازه دهیم ما را بترسانند».
نیویورک تایمز در ادامه این گزارش نوشت: «هفته های پیش رو باتوجه به آغاز نشست سالانه مجمع عمومی سازمان ملل برای دیپلماسی بسیار حساس است. انتظار می رود که مقامات دولت ایران، شامل وزیر امورخارجه جدید این کشور در نشست حضور داشته باشند».
اظهارات روز یکشنبه (11مهرماه) رئیس سازمان انرژی اتمی ایران را مبنی بر اینکه «تا یک سال آینده استارت راکتورIR20 اراک خواهد خورد» و اخباری از این دست را که در ماههای آینده و در خلال مذاکرات احتمالی وین خواهیم شنید را در این راستا تحلیل و ارزیابی کرد.
هرچند ایران بارها رسما اعلام کرده که هیچ برنامهای برای تولید سلاح هستهای و غیر صلح آمیز ندارد ولی بطور کلی میتوان تحلیل روزنامه آمریکایی نیویورک تایمز را نزدیک به واقعیت ارزیابی کرد زیرا پیشتر و در دوران قبل از ریاست جمهوری حسن روحانی نیز ایران با دو رویکرد همزمان افزایش توان هستهای و مذاکرات هستهای با حداکثر پیگیری مطالبات، فضای روانی سنگینی را علیه رژیم صهیونیستی ایجاد کرده بود. به طوری که در ماههای منتهی به سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری زمزمههایی مبنی بر این بود که راهبرد فشار حداکثری از طریق تحریم شکست خورده و برای جلوگیری ایران از ادامه افزایش توان هستهای باید تحریمها لغو شود.
شهریورماه امسال بود که جوبایدن در دیدار با نفتالی بنت٬ نخست وزیر رژیم صهیونیستی به وی قول داد که «ایران هرگز به سلاح هستهای دست نخواهد یافت» و در باره تصریح کرد که «اگر دیپلماسی در بازدارندگی از دستیابی ایران به سلاح هستهای موثر نباشد، واشینگتن دست به اقدامات دیگری خواهد زد. ما دیپلماسی را در اولویت اول قرار دادهایم و باید دید که ما را به کجا خواهد رساند. اما اگر دیپلماسی شکست بخورد، ما آمادهایم که به گزینههای دیگر روی بیاوریم».
این اظهارات البته تکرار همان بلوفهای روسای جمهور پیشین آمریکاست که عموما افکار عمومی با جمله «All options on the table» آن را میشناسند. که البته همگی به تحریمهایی منجر شد که اکنون بالاترین و پیشرفته ترین حالت آن را شاهد هستیم که در بهترین حالت ممکن توانسته فقط روند پیشرفت اقتصادی ایران را با کندی مواجه کند.
تفاوت عمده بین مذاکرات اواخر دهه 80 و اوایل دهه 90 این هست که آمریکا حداکثریترین فشارهای اقتصادی را به ایران آورده و راهبرد فشار حداکثری به اذعان اکثر مقامات آمریکایی شکست خورده است. در یکی از آخرین اعترافات رابرت مالی نماینده ویژه آمریکا در امور ایران ضمن تکرار ادعای آمادگی دولت جو بایدن برای بازگشت به برجام گفت که «کارزار فشار حداکثری واشنگتن علیه تهران به طرز وحشتناکی شکست خورده است».
امیرعبدالهیان اخیرا گفته بزودی اعضای تیم مذاکره کننده هستهای ایران مشخص میشود ولی انتخاب علی باقری معاون اسبق سیاست خارجی و امنیت بینالملل شورای عالی امنیت ملی به عنوان معاون سیاسی وزیر امور خارجه، میتواند پیامی به غرب داشته باشد. باقری تقریبا دومین مقام مذاکرهکننده در دوران دبیری سعید جلیلی بر شورای عالی امنیت ملی بود و تاکید حداکثری جمهوری اسلامی ایران به حقوق هستهای خود در چارچوب موازین بینالمللی ر آن دوران، این پالس را به غرب میدهد که ایران برای عقب نشینی از حقوق هستهای-اقتصادی ملت ایران وارد مذاکره نمیشود و به تصریح مقامات بلندپایه کشور، مذاکرات باید به لغو کامل تحریمها بیانجامد.
عکس/ کفشهای مرموز بایدن
عکس/ لوگوی گوگل برای نوروز ۱۴۰۳
عکس/ رئیسی با عباس قادری خواننده قدیمی دیدار کرد
مردی که ۷۰ سال با یک ریه آهنی زندگی کرد، درگذشت
عکس/ لحظۀ ترکیدن نارنجک دستساز در دست یک جوان
تصویری جدید از سید حسن نصرالله
انتشار تصاویر فوتوشاپی کیت میدلتون/ همسر ولیعهد انگلیس عذرخواهی کرد
تصویر آخرین حضور آیتالله جنتی درمجلس خبرگان
عکس/ حسن روحانی در مجلس خبرگان
عکس/ کاشت نهال توسط رهبر انقلاب در روز درختکاری
عکس/ ملاقات امیر تتلو با مادر و خواهرش در حاشیه اولین جلسه دادگاه
عکس/ سیدحسن خمینی در حسینیۀ جماران رای خود را به صندوق انداخت
آیت الله مدرسی یزدی و طحان نظیف رای خود را به صندوق انداختند/ عکس
عکس/ محمدباقر قالیباف رأی خود را به صندوق انداخت
عکس/ آيتالله احمد جنتی رأی خود را به صندوق انداخت
ویدئو/ دو توصیه مهم حضرت آقا به مردم
عروس با کلاه ارتشی/ گزارش تصویری از ازدواج دانشجویی در دانشگاه افسری
عکس/ فرمانده مهدی برروی دیوارنگاره میدان انقلاب تهران
عکس/ دیدار غمانگیز فردوسیپور و جواد خیابانی/ عادل همکار قدیمی را فراموش نکرد
ببینید/بیانات رهبر انقلاب پس از کاشت نهال در روز درختکاری
عکس/ حضور حاج اسماعیل قاآنی در راهپیمایی ۲۲ بهمن
نمایش سامانه موشکی زمین به زمین «قیام» در حاشیه راهپیمایی ۲۲ بهمن
عکس / چهره درهم بایدن و هریس پس از حمله به پایگاه آمریکا در اردن
دیوارنگاره جدید میدان انقلاب/ عکس
عکس/ حضور شیخ زکزاکی در حرم حضرت معصومه(س)
عکسی از کارگردانی جواد عزتی در فیلم تمساح خونی
موشکهای سپاه دیشب با هشتگ کاپشن صورتی شلیک شد/ عکس
عکس/ جدیدترین دیوارنگاره میدان فلسطین با عنوان "تابوتهایتان را آماده کنید"
دیوارنگاره میدان ولیعصر(عج) برای حمایت از تیم ملّی ایران/ عکس
عکسی دیده نشده از غلامرضا تختی در کربلا
رونمایی از نامه قدیمی غلامرضا تختی/عکس
پیکر دختر کاپشن صورتی با گوشواره قلبی در حمله تروریستی دیروز/ عکس
دیوارنگاره تهدیدآمیز میدان ولیعصر رونمایی شد / عکس
تصویری از دیدار «شهید صالح العاروری» با رئیس جمهور در ۳۰ خرداد ۱۴۰۲
آخرین تصویر ثبت شده از حاج قاسم سلیمانی قبل از شهادت
سردار سلیمانی و مادرش روی دیوارنگاره میدان ولیعصر + عکس
دیدار رئیسی با خانواده سردار شهید سید رضی موسوی
خوش و بش فردوسی پور و تاج در مراسم تشییع ملیکا محمدی/ عکس
عکسی از پدر محمدرضا گلزار در شب عروسی اش!
ایلان ماسک با لباس مخصوص ژاپنیها/ عکس
۳ کیلو پیچ و مهره در شکم یک بیمار اهوازی! +عکس
عکسی خاص از دیدار رئیسی از جزیره آشوراده
با پیگیری سازمان منطقه آزاد انجام شد؛ شرکت "غدیر" پروژههای ناتمام خود در کیش را تمام میکند
فرمانده کل سپاه در مراسم عزاداری ایام فاطمیه/ عکس
تصاویر ۱۱ شهید پاسگاه راسک
تصاویر/ لباسهای مولانا بعد از مرمت در قونیه
پوتین در اتوبان همت تهران!
اولين تصوير از تتلو در خاک ایران پس از بازداشت
عکس کمتر دیده شده از رهبر معظم انقلاب در مترو تهران
زوج هالیوودی در مسجد ابوظبی/ واکنشها به حجاب رزی هانتینگتون
عکس/ بقایای دانشگاه الازهر در غزه بعد از بمباران
دیوارنگاره میدان ولیعصر(عج) برای شهادت حضرت زهرا(ع)
لیلا حاتمی در مراسم چهلم داریوش مهرجویی و همسرش/ عکس
عکس یادگاری نوجوانان باستانیکار با رهبر انقلاب
عکس/ حدیث نصب شده در دیدار امروز ورزشکاران با رهبر انقلاب
عکس/ نوشته حکاکی شده روی انگشتر رهبر انقلاب چه بود؟
عکس/ حضور مخبر در اجتماع حمایت از غزه در میدان انقلاب
عکس/ رونمایی از جدیدترین دیوارنگاره میدان جهاد
عکس/ اهدای انگشتر توسط رهبر انقلاب به شیخ زکزاکی و همسرش
سحر دولتشاهی و رامبد جوان در مراسم تشییع پیکر آتیلا پسیانی/ عکس
اینفوگرافیک/ کمک به رفع خوابآلودگی رانندهها با چند روش ساده
هشدار نوروزی پلیس فتا: WiFi رایگان ترفند مجرمان سايبری است
هشدار سیلاب؛ مردم سعی کنند تا سال تحویل سفر نروند
ورود سامانه بارشی به کشور از امروز/ فروردینِ بارانی آغاز میشود
هفت زوج آقای گلی در فوتبال ایران/ اسدی - مغانلو زوج جدید میشوند؟
اجرای طرح ترافیک پایتخت تا ۲۸ اسفند/ جزییات اجرای طرح در نوروز
چطور اینترنت هدیه دولت را فعال کنیم؟
اینفوگرافیک/ با سرگیجههای بعد از افطار چه کنیم؟
رونمایی کیم از «قدرتمندترین» تانک جهان
اینفوگرافیک/ علت و راهکار رفع بوی بد دهان در روزهداری
افزایش کرایههای اتوبوس، تاکسی و مترو در سال ۱۴۰۳/ دریافت کرایههای جدید از اول اردیبهشت
توصیههای ایمنی وزارت بهداشت در چهارشنبهسوری
اینفوگرافیک/ چهارشنبهسوری؛ چی بود، چی شد
سومی کشتی فرنگی ایران در تورنمنت بلغارستان
نظر ۷ مرجع درباره مسافرتی که روزه را باطل نمیکند
شرایط و ضوابط فعالیت رستورانها در ماه رمضان/ استقرار بازرسان در مراکز پرتردد
اینفوگرافیک/ افسردهترین کشورهای ۲۰۲۴ را بشناسید
زمان دربی ۱۰۳ تغییر نکرد/ استقلال ـ پرسپولیس؛ چهارشنبه در آزادی
رونالدو یک جنگ تمام عیار در عربستان به راه انداخت!
جزئیات تکالیف نوروزی دبستانیها؛ پیک نوروزی حذف شد
پرشکستترین سپاهان تاریخ
اینفوگرافیک/ بهترین مواد مغذی برای سلامت مغز
ویدیو/ تفریحات خاص ظریف و همسرش در کیش
اطلاعیه پلیس به مناسبت ماه مبارک رمضان
سواد رسانهای/ ۱۰ نوع اشتباه و اطلاعات نادرست
بارش برف و وزش باد در ارتفاعات کشور/ از تردد در مسیرهای مستعد وقوع بهمن خودداری کنید
۱۸ اسفند؛ واریز دومین شارژ ۲۲۰ هزار تومانی طرح فجرانه کالابرگ
سواد رسانهای/ پروپاگاندا چیست و چه اهدافی دارد؟
اولین قضاوت یک داور زن در داربی تهران
عکس/ حسن روحانی در مجلس خبرگان
برگزاری داربی چهارشنبه ۲۳ اسفند تنها با ۴۵ هزار تماشاگر
این شما و جولان صبانتیون؛ مبارک آنان که رای ندادند!
سواد رسانهای/ چگونه اخبار جعلی را تشخیص دهیم؟
۳۰ کاندیدای پیشتاز در تهران عضو کدام فهرست انتخاباتی بودند؟
روند بازار ارز تهران بعد از انتخابات ۱۱ اسفند چگونه خواهد بود؟
کلیه مدارس استان تهران روز شنبه تعطیل است
اینفوگرافیک/ نکات مهم بیانات رهبر انقلاب درباره انتخابات
با چه مدارک شناسایی میتوانیم رأی دهیم؟
پرداخت بیمه بیکاری مشروط شد
اعلام رسمی محرومیت سنگین پوگبا از فوتبال
قیمت سکه افزایشی شد
رای نهایی درباره حرکت جنجالی رونالدو اعلام شد
پخش سری جدید «پایتخت» به نوروز میرسد؟
پسر احمدرضا عابدزاده جواب بیرانوند را داد
اینفوگرافیک/ دلایل خوابرفتن دستوپاها چیست و چه باید کرد؟
انفجار عامل تروریستی حین انجام عملیات بمب گذاری در سیستان و بلوچستان/ دومین تروریست متواری گشت
شوک 700 میلیون یورویی منچستر به رئال در جذب امباپه!
بهای پایه طرح ترافیک ۷۵ هزار تومان میشود/عوارض ۳۵ درصدی برای مجوز احداث و نصب آنتنها و دکلها
حادثه تلخ سوختگی برای دختر دوچرخهسوار ایران
بارش برف و باران در نقاط مختلف کشور
زمان دقیق واریز عیدی کارمندان، کارگران و بازنشستگان ۱۴۰۳ اعلام شد
دستور ویژه اژهای به قضات: با سرعت به موضوع تخلفات انتخاباتی ورود کنید
برای باز شدن پنجره؛ نام پرسپولیس در بین «ممنوعها»/ خطری سرخها را تهدید نمیکند
۷ بازیکن نکونام در آستانه از دست دادن بازی با استقلال و دربی!
مشکل حادی تاکنون در حوزه انتخابات و فعالیت کاندیداها نبوده است/ تاکنون جرم انتخاباتی نداشتهایم
شکایت باشگاه الشباب از رونالدو به خاطر حرکت غیر اخلاقی
ورود سامانه بارشی جدید به کشور طی فردا
این نشانه ها می گوید شما فردی عاقل هستید ولی کسی متوجه آن نیست
آغاز فروش ارز به متقاضیان سفرهای هوایی/ نحوه دریافت ۱۰۰۰ یورو
برزیل قهرمان جهان شد/ ایران با پیروزی قاطع مقابل بلاروس سوم شد