خود بیمار انگاری چیست؟

در این مقاله قصد داریم در مورد یکی از مقوله های علم روانشناسی یعنی ترس غیر واقعی از بیمار شدن صحبت کنیم.
کد خبر: ۱۶۸۸۲۷
تاریخ انتشار:۱۴ مرداد ۱۳۹۹ - ۰۷:۳۰ - 04 August 2020
ترس از بیمار شدن (خود بیمار انگاری) تا چه حد واقعیت دارد؟

به گزارش روزپلاس، امروزه در اخبار و رسانه ها بسیار درباره ویروس کرونا می‌شنویم. ویروسی که بر اساس اعلام سازمان بهداشت جهانی به سرعت در حال فراگیر شدن در هر 5 قاره جهان است. قابلیت های ویروس کرونا در انتقال از فرد به فردی دیگر، جهش های ژنتیکی احتمالی که قدرت بیماری زایی ویروس را افزایش می‌دهد، ویا نبود واکسن و درمان قطعی برای ویروس همگی از جمله مواردی هستند که نگرانی های بسیاری را در مقابله با این ویروس بر انگیخته است و افراد ممکن است دچار خود بیمار انگاری شوند.

بسیاری از ما در محیط زندگی خود ممکن است ترس از ابتلا شدن به بیماری را در جامعه و خانواده خود حمل کنیم. ترسی که در خیلی از اوقات مبنایی از واقعیت نداشته و موجب اضطراب ما می‌شود. در این مقاله قصد داریم در مورد یکی از مقوله های علم روانشناسی یعنی ترس غیر واقعی از بیمار شدن صحبت کنیم.

ترس در مقابل اضطراب

ترس از بیماری، از دست دادن سلامتی یا متحمل رنج شدن، همواره برای ما نگرانی هایی را به دنبال دارد. همه ما به عنوان انسان برای سلامتی خود اهمیت ویژه ای قائل هستیم و سعی در حفظ و ارتقای آن داریم. ترس طبیعی از بیمار شدن احساس مفیدی است که پاسخ منطقی ما را در مقابله با شرایط احتمالی بر می‌انگیزد. ترس طبیعی می‌تواند به دلایلی همچون سابقه قبلی وجود بیماری، وجود بیماری زمینه‌ای یا مستعد کننده، ویا شواهد و مدارک علمی نشأت گرفته باشد. بر اساس نظریات تکامل انسان، وجود این ترس به ما کمک می‌کند بر اساس پاسخ ها و رفتار های منطقی و حساب شده با مشکل یا خطر احتمالی برخورد کنیم و اقدامات موثر را انجام دهیم.

بنابراین در یک کلام باید گفت ترس پاسخی متناسب به وجود یک محرک واقعی در خارج است که به ما در بقای عمر کمک می‌کند. در مقابل، گاهی اوقات این نگرانی و ترس، مبنایی بر اساس شواهد و مدارک نداشته و در واقع یک ترس غیر منطقی و دلهره آور است. بر خلاف پاسخ طبیعی ترس، در اینجا محرک خارجی وجود ندارد ولی ذهن پاسخ نامتناسب و تشدید شده ای از خود نشان می‌دهد که "هیپوکندریازیس ( Hypochondriasis )” یا ” خود بیمار انگاری ” نام دارد. هیپوکندریازیس در میان بسیاری از مردم شایع است.

این اختلال در زمره اختلالات اضطرابی در علم روانشناسی طبقه‌ بندی شده است. فرد مبتلا به هیپوکندریازیس عمیقا احساس ناخوشی و بیماری مهلک می‌کند در حالی که هیچ علامت یا نشانه پزشکی مبنی بر وجود بیماری وجود ندارد. این ترس غیر واقعی گاه بسیار آزاردهنده است که باید حتما درمان شود.

ماهیت بیماری هیپوکندریازیس

هیپوکندریازیس معمولا در سنین بین 25 تا 35 سال و در میان خانم ها شیوع بالاتری دارد و ممکن است یکبار، چندین بار و یا به طور دائم در زندگی فرد وجود داشته باشد. بیماری هیپوکندریازیس از چند مولفه اصلی تشکیل شده است. یکی از ویژگی های این افراد نگرانی های زیاد در مورد وضعیت سلامتی خود می‌باشد که به تبع آن باعث مراجعه غیر ضروری به مطب پزشک یا بیمارستان می‌شود. در حالیکه عملا با انجام معاینات و حتی بررسی های آزمایشگاهی و تصویربرداری، هیچ علامتی از بیماری در فرد دیده نشده و یا در صورت وجود، بسیار خفیف و قابل چشم پوشی است. خود بیمار انگاری که بیشتر از 6 ماه به درازا بکشد بیماری هیپوکندریازیس تلقی شده و فرد باید تحت درمان با دارو های ضداضطرابی قرار بگیرد.

چه علت هایی برای خود بیمار انگاری مطرح است؟

هیپوکندریازیس علاوه بر افراد در جمعیت عمومی، می‌تواند در کارکنان بخش درمانی و یا دانشجویان پزشکی نیز دیده شود. به طوری که فرد با ورود به هر بخش تصور می‌کند به بیماری های آن بخش بیمارستان مبتلا شده است!

اگر چه علت به وجود آمدن این ترس ناشناخته است ولی چندین علت مهم می‌تواند در پس زمینه بیماری هیپوکندریازیس فرد باشد:

استرس های بزرگ در زندگی

وجود یک بیماری روانشناختی دیگر مثل وسواس یا افسردگی اساسی و یا اسکیزوفرنی
احتمال سوء استفاده جنسی یا عاطفی در دوران کودکی
خاطرات بد از بیمار شدن در دوران کودکی که خود را به صورت ترس از بیمار شدن در بزرگسالی نشان می‌دهد.
وجود نشانه های مهم از بیماری ها در فرد. به عنوان مثال فردی که دچار درد در ناحیه قفسه سینه می‌شود تصور می‌کند دچار سکته قلبی شده است در حالی که شرح حال ویژگی های درد و گرفتن نوار قلب یا انجام آزمایش های مختلف بیماری قلبی واقعی را رد می‌کند. و یا فراموشی های گذرا موجب می‌شود شخص به این فکر بیفتد که احتمالا به بیماری آلزایمر دچار شده است. به همین دلیل درصورتی می‌توانیم به بیمار برچسب هیپوکندریازیس بزنیم که قبل از آن بررسی های پزشکی برای یافتن بیماری واقعی انجام شده و نتیجه آنها منفی باشد.

خود بیمار انگاری و ویروس کرونا

همانطور که در مقدمه اشاره شد این روز ها حجم زیاد اخبار در مورد ویروس کرونا ممکن است ترس از بیمار شدن را در ما افزایش دهد. بسیاری از توصیه ها و اخباری که این روز ها در مقابله با بیماری کرونا گفته می‌شود نه تنها غیرواقعی نبوده بلکه باید بسیار جدی گرفته شود. در صورتی که نکات بهداشتی لازم را تا حد امکان رعایت کنیم، ترس افراطی از مبتلا شدن به ویروس غیر منطقی جلوه کرده و کمکی به عدم مبتلا شدن ما نمی‌کند. جالب است بدانیم که استرس و اضطراب به هر نوع می‌تواند سیستم ایمنی ما را سرکوب کند و از قضا باعث بیمار شدن ما شود. در واقع شرایط استرس و اضطراب دائمی باعث آزاد شدن مقادیر زیاد هورمون کورتیزول از غدد فوق کلیه شده که خود موجب سرکوب سیستم ایمنی از طریق مهار سلول های لنفوسیتی می‌شود. همچنین فرد مضطرب ممکن است به مصرف الکل و سیگار روی بیاورد که این موضوع نیز بر سلامتی و عملکرد سیستم ایمنی تاثیر سوء دارد.

چگونه بر ترس از بیمار شدن غلبه کنیم؟

آگاهی از علائم و نشانه های بیماری می‌تواند کمک زیادی به افراد کند که با ماهیت ترس غیر واقعی خود آشنا شوند. انجام معاینات توسط پزشک همراه با توضیح کامل به فرد می‌تواند نگرانی او را تا حد زیادی بر طرف کند. در مورد بیماری ویروس کرونا توصیه های لازم مبنی بر محدود کردن رفت و آمد ها به ویژه در اماکن پر ازدحام باید جدی گرفته شود. با این حال حبس کردن خود و خانواده در خانه کاری اشتباه است. با رعایت نکات بهداشتی، کماکان می‌توان به فعالیت های مفرح مانند ورزش کردن (البته در مکان های باز) و سایر وظایف زندگی روزمره پرداخت بدون اینکه ترس از بیمار شدن وجود داشته باشد.

 

بازگشت به ابتدای صفحه
ارسال به دوستان
ارسال نظر
روایت تصویری
نگاه دوم
پیشنهاد سردبیر
پربازدیدها

گفتگوی دو وزیر سابق در خصوص صداوسیما

شهادت یکی از رزمندگان سپاه در سوریه

پیروزی مقتدرانه تیم ملی فوتبال ایران مقابل ترکمنستان

شائبه پرداخت میلیاردی به سلبریتی‌ها و تبلیغات در فضای مجازی، و سکوت صداوسیما/ خود را به مردم پاسخگو نمی‌دانید؟

جزئیات تجاوز بامدادی آمریکا به شرق سوریه

مسی زمان خداحافظی خود را اعلام کرد

چندین کشته و زخمی در پی حمله موشکی حزب‌الله به پایگاه صهیونیستی «شتولا»

دیدار اسماعیل هنیه با رهبر انقلاب/ رهبر انقلاب: در حمایت از فلسطین تردید نمی‌کنیم

فعلا گزینه صلح با روسیه میز اروپایی نخواهد بود/ در یک قدمی جنگ جهانی سوم

آغاز اردوی تیم ملی کشتی آزاد از ۱۰ فروردین + اسامی دعوت‌شدگان

خاندوزی: دولت با افزایش ۱۰۰ هزار میلیاردی بار مالیاتی بودجه مخالف است

تحریم‌های جدید آمریکا علیه ایران و گروه‌های مقاومت

رئیسی: به حمایت خود از آرمان فلسطین افتخار می‌کنیم

ویدیو/ منظور پس از مخالفت با واردات خودرو: نظرم درباره واردات خودرو نظر شخصی بود/ مکلف به اجرای قانون هستیم

ویدیو دلخراش از حمله تروریستی به مسکو/ بیش از 100 کشته تاکنون/ احتمال گروگان گرفته شدن صدها نفر در تالار کنسرت/ روسیه خواستار توضیح آمریکا درباره حمله تروریستی شد 

گفتگوی دو وزیر سابق در خصوص صداوسیما

بانک مرکزی برنامه کنترل نقدینگی را پیش می برد/ رشد نقدینگی ۱۸ درصد کاهش یافت

امشب ساعت را به وقت زمین کوک کنید

حضور باقری در سفارت روسیه در تهران

 انتشار همزمان چند ویدیو هنجارشکن در فضای مجازی/ عادی سازی و ترویج فساد/ با اقدام به موقع فراجا صفحات مسدود شد

رئیس‌جمهور سال نو را به مراجع تقلید تبریک گفت

اتصال ۲۰ کشور جهان به سوئیفت روسی/ كاهش اثرگذاري تحريم هاي بانكي درصورت اتصال شبكه بانكي ايران و روسيه

هنیه: مقاومت مردم غزه، افسانه‌ای است/ اشغالگران با انزوای بی‌سابقه‌ای مواجه شده‌اند

ماجرای اختلاف خانوادگی خانم یکتا ناصر/ قوه قضائیه پیگیری کرد

چرا روسیه مسؤلیت داعش در حمله تروریستی مسکو را نمی پذیرد؟!

«گناه فرشته» روایت تقابل دو جهان‌بینی/ وقتی فرشته در محاکات و مخمصه افتاد

جشنواره گل نوروزی یوزها برابر ترکمنستان/ پایان دور رفت با صدرنشینی ایران

واکنش منوچهر هادی به اتهام بچه دزدی؛ اعاده حیثیت می‌کنم

آخرین نتایج دوازدهمین دوره انتخابات مجلس به تفکیک استان‌ها/ کدام کاندیداها به مجلس راه یافتند

۳ میلیون و ۹۰۰ هزار زائر نیمه شعبان در مسجد مقدس جمکران حضور یافتند

نتایج نهایی انتخابات مجلس در تهران/ دو مرحله ای شدن انتخابات تهران قطعی شد /۱۴ نفری که از تهران مستقیم به مجلس راه یافتند/ چه کسانی به دور دوم رفتند؟

پسر احمدرضا عابدزاده جواب بیرانوند را داد

نتایج انتخابات ۱۴۰۲ خبرگان رهبری در سراسر کشور/ آرای خبرگان تهران اعلام شد+ جدول

ویدیو دلخراش از حمله تروریستی به مسکو/ بیش از 100 کشته تاکنون/ احتمال گروگان گرفته شدن صدها نفر در تالار کنسرت/ روسیه خواستار توضیح آمریکا درباره حمله تروریستی شد 

انتخاب نکردن و آسیب‌هایش/ چگونه انتخاب صحیح داشته باشیم

گفتگوی دو وزیر سابق در خصوص صداوسیما

2 بانک غیردولتی مشتری جدید استقلال و پرسپولیس

واگذاری پتروشیمی شازند توسط بانک ملی،یک اقدام بی نظیر و به نفع مردم است/ این اقدام می‌تواند الگویی مناسبی برای شبکه بانکی کشور جهت اجرای منویات رهبری باشد

بزرگ‌ترین پایگاه فضایی غرب آسیا در حال ساخت است/ صنعت فضاییِ کشور در مسیر توسعه پرشتاب پیش می‌رود

بی رقیب شدن ترامپ در میان جمهوری خواهان/ نیکی هیلی از رقابت در انتخابات انصراف داد

بانک مرکزی عراق فعالیت مجدد بانک ملی ایران را ابلاغ کرد

بدعت لغو کنسرت ها/ کنسرت علیرضا قربانی دوباره در اصفهان لغو شد