پس از بیست سال در ایران کسوف میشود و تا ۱۳سال بعد هم خبری نخواهد بود، شاید نباید این فرصت را از دست داد، جزئیات ماجرا را در این مطلب میخوانید.
صبح امروز یکشنبه اول تیر، وقوع خورشیدگرفتگی جزئی از تمام استانهای کشور قابل رؤیت است.
۲۰ سال و ده ماه و ۱۱ روز از آخرین کسوف کلی که از ایران قابل مشاهده بود میگذرد. از ۲۰ مرداد ۷۸ حرف میزنیم؛ روزی که بخشهای وسیعی از استانهای کردستان، همدان، لرستان، اصفهان، کرمان و سیستان و بلوچستان برای دقایقی زیر سایه ماه رفتند و هموطنان ما با چشمانی گردشده از شگفتی، عظمت تاریک شدن هوا در وسط روز و تماشای ظهور سیارهها و ستارههای روشن بر سقف لاجوردی آسمان را تجربه کردند.
اگر آن روز باشکوه را ندیدهاید یا به خاطر نمیآورید، برای تکرار تجربهای مشابه از تماشای یک خورشیدگرفتگی کلی در ایران لازم است دقیقا ۱۳ سال و هشت ماه دیگر صبر کنید تا ۳۰ اسفند ۱۴۱۲ برسد. در آن روز بیمانند، در ساعاتی مانده به تحویل سال به تماشای کسوف بر فراز ستونهای تخت جمشید خواهیم نشست. اما در فاصله ۳۴ ساله بین این دو خورشیدگرفتگی کلی، چند کسوف جزئی رخ میدهد.
درست است که آسمان در جریان رخداد آنها کاملا تاریک نمیشود، اما حال و هوای جذابی دارد و میشود دید چطور قرص ماه از مقابل قرص خورشید عبور میکند. از آخرین کسوف جزئی که ۵ دی ۹۸ رخ داد، دقیقا ۱۴۷ روز میگذرد. اینک در آستانه کسوف جزئی کمنظیر دیگری قرار داریم که امروز یکشنبه اول تیر ۹۹ رخ میدهد و بخشهای گوناگون کشور این خورشیدگرفتگی را با شرایط مختلفی خواهند دید.
اگر به فکر دیدن خورشیدگرفتگی امروز هستید، پیش از هر چیز بهیاد داشته باشید که، چون از نوع جزئی است، دیدنش با چشم غیرمسلح نیاز به فیلترهای مناسب و استاندارد دارد. در غیر این صورت با نگاه مستقیم به خورشید چیز خاصی دستگیرتان نخواهد شد و به نظرتان خواهد رسید که آفتاب مثل هر روز است.
البته این هم بستگی دارد به اینکه امروز از کجای ایران در حال دیدن این کسوف باشید. مثلا اگر از تهران به تماشای این کسوف بنشینید تاریک شدن آسمان برایتان محسوس نخواهد بود. اما اگر ساکن مناطق جنوب شرق کشور و استانهایی همچون کرمان و هرمزگان و بهویژه سیستان و بلوچستان باشید، در این صورت در اوج خورشیدگرفتگی اگر با دقت به روشنایی روز و اطراف دقت کنید احساس میکنید روشنایی روز از چیزی که باید ۱۰ صبح باشد کمتر است!
کسوف اول تیر چطور و چه ساعتی رخ میدهد؟
همانطور که حتما میدانید، کره ماه در زمان خورشیدگرفتگی در حالی که در مسیر گردش به دور زمین از دید ما زمینیان به آرامی در مدار خود رو به مشرق در حال جابهجایی است، به علت شرایط خاص مداریاش درست از مقابل قرص خورشید عبور میکند. در نتیجه سایه و نیمسایه کره ماه در این زمان روی مناطقی از زمین میافتد.
به این ترتیب ساکنان این مناطق شاهد خورشیدگرفتگی در آسمان خواهند بود. بسته به اینکه کجای کره زمین باشید یا در ایران ساکن چه ناحیهای باشید، سایه ماه در زمان متفاوتی نسبت به سایر شهرها ممکن است به شهر یا روستای شما برسد و به این ترتیب زمان آغاز کسوف، اوج خورشیدگرفتگی و پایان آن و همچنین درصد گرفت (مساحت پوشیدگی قرص خورشید با قرص ماه) در زمان اوج خورشیدگرفتگی با سایر مناطق ممکن است متفاوت باشد.
در جدول زیر، وضعیت رخداد خورشیدگرفتگی اول تیر ۹۹ را روی نقشه جهان و همچنین نقشه ایران میبینید. همان طور که در جدول مشخص است، بهترین منطقه ایران برای دیدن این خورشیدگرفتگی استان سیستان و بلوچستان و بهویژه گواتر و پسابندر بهعنوان جنوبشرقیترین نقطه ایران، ایدهآلترین شرایط برای رصد این خورشیدگرفتگی را خواهند داشت.
از آنجا که ساعت ۲ و ۱۳ دقیقه بامداد امروز یکشنبه اول تیر ۹۹، خورشید از نظر نجومی به نقطه انقلاب تابستانی میرسد، طول روز امروز اندکی (در حد ثانیه) بلندتر از امروز است و از این رو امروز را میتوان بلندترین روز سال ۹۹ دانست؛ درست نقطه مقابل شب یلدا که بلندترین شب سال برای ما در نیمکره شمالی زمین محسوب میشود.
کسوفهای بعدی قابل مشاهده در ایران
اگر کسوف امروز را به هر دلیلی نبینیم، کسوف بعد از آن که از ایران قابل مشاهده خواهد بود چه زمانی رخ میدهد؟ کسوف بعدی سوم آبان ۱۴۰۱ رخ میدهد و پس از آن بایستی منتظر کسوف تا ۱۱ مرداد ۱۴۰۶ بمانیم.
خورشیدگرفتگی را چطور ببینیم؟
دیدن این کسوف نیاز به استفاده از عینک مخصوص رصد خورشیدگرفتگی و استفاده از فیلترهای خاص برای نصب در مقابل عدسی یا آینه تلسکوپها را دارد. راه دیگر استفاده از فیلترهای جوشکاری با نمره بالای ۱۲ است. با این حال ممکن است چنین تجهیزاتی را در اختیار نداشته باشید. در این صورت راههای زیر برای تماشای زنده کسوف امروز را پیشنهاد میکنم:
در اینترنت جستوجو کنید و ببینید آیا رصدخانه، گروه یا انجمن نجومی خاصی در شهر و استان شما وجود دارد که برای کسوف امروز برنامه عمومی ویژهای برای رصد خورشیدگرفتگی ترتیب داده باشد. در تهران مراکزی مانند مرکز علوم و ستارهشناسی تهران، رصدخانه زعفرانیه و آسماننمای گنبد مینا معمولا برای چنین رویدادهایی برنامههای عمومی رصد با تلسکوپ ترتیب میدهند.
یا مثلا در اصفهان، مرکز نجوم ادیب و در شیراز، رصدخانه قطبالدین شیرازی معمولا برنامههای رصد عمومی در زمان رخ دادن چنین پدیدههایی را اجرا میکنند. اما امسال این موضوع بهویژه به علت شیوع کرونا پیچیدگیهای خاص خود را دارد. تا زمان تنظیم این گزارش، خبر موثقی از برگزاری چنین برنامههایی منتشر نشده است. با این حال شما با جستوجوی شماره تلفن یا هر راه تماسی از این مراکز در اینترنت میتوانید نسبت به این موضوع مطمئن شوید.
معمولا شبکههای مختلف تلویزیون در زمان وقوع خورشیدگرفتگی به پخش زنده این رویداد با حضور کارشناسان نجومی میپردازند. از جمله امروز در زمان وقوع کسوف، شبکه ۴ سیما قرار است در برنامه «راهنمای مسافران کهکشان» پخش زنده رصد خورشیدگرفتگی را از جزیره کیش برای بینندگان تلویزیون پوشش دهد.
اگر امکان رصد با تلسکوپ را پیدا نکردید، یک راه خوب، تماشای زنده این رویداد در اینترنت است. امروز هزاران وبگاه به صورت زنده به پوشش این پدیده خواهند پرداخت. پیشنهاد من این است که از وبگاه space.com استفاده کنید یا در میان وبگاههای ایرانی سراغ آپارات یا لایوهای اینستاگرامی مراکز نجومی بروید.
مشاهده کسوف حلقوی از آبهای دریای عمان
کسوف امروز در حقیقت نوعی کسوف حلقوی است که از ایران به صورت جزئی دیده میشود. زمانی که موقعیت مداری ماه در مسیر گردش به دور زمین به گونهای باشد که ماه در دورترین نقطه مداری نسبت به زمین باشد، در این صورت قرص ماه هماندازه قرص خورشید و گاه کوچکتر از قرص خورشید به نظر خواهد رسید.
در این صورت اگر ماه و خورشید از نظر نجومی در یک گره مداری واقع شده باشند و امکان ایجاد کسوف مهیا باشد، وقوع خورشیدگرفتگی در این شرایط به صورت حلقوی رخ میدهد که در این صورت قرص ماه قادر به پوشاندن تمام قرص خورشید نخواهد بود و در اوج خورشیدگرفتگی ناظران زمینی که با عینک و فیلتر مخصوص خورشیدگرفتگی را تماشا میکنند شاهد حلقهای درخشان در آسمان خواهند بود. در حقیقت در چنین حالتی انتهای مخروط سایه ماه در فضا به زمین نمیرسد و به این ترتیب است که ناظران زمینی وقوع خورشیدگرفتگی حلقوی را به نظاره مینشینند.
فردا تمام مناطقی از زمین که روی خط قرمزرنگ وسط نقشه بالا قرار دارند این خورشیدگرفتگی را به صورت حلقوی مشاهده میکنند. نزدیکترین ناحیه به محدوده خشکیهای ایران که بتوان از آنجا خورشیدگرفتگی امروز را به صورت حلقوی دید در ۶۰ کیلومتری جنوبشرقی پسابندر و در آبهای دریای عمان واقع شده است که با توجه به قرار داشتن در آبهای آزاد، سفر به این منطقه برای علاقهمندان به صورت معمول کار آسانی نخواهد بود. اما همانطور که میبینید بسیاری از ساکنان چین، هند، پاکستان، عمان، یمن و برخی کشورهای آفریقایی میتوانند شاهد وقوع این کسوف به صورت حلقوی باشند.
توده ۱۸ کیلویی از بدن یک بانوی بهشهری خارج شد
ویدیو/ زورگیران موش شدند
دیوارنگاره میدان ولیعصر؛ اسرائیل از خانه عنکبوت سست تر است
عکس/ پوستر رسانه KHAMENEI.IR در پی پاسخ تنبیهی ایران به رژیم صهیونیستی
یک مامور انتظامی در شهرستان هیرمند به شهادت رسید/ عکس
بازدید قلعهنویی از باشگاه آلانیا اسپور ترکیه + عکس
دیدار نابغه کشتی جهان با عبدالرشید سعداللهیف در مدینه+عکس
عکس/ اسبسواری دختر ۶ ماهه سردار آزمون
قاب عکسی آخرالزمانی از شهر خانیونس پس از خروج نیروهای اسرائیل از آن!
عکس/ پیام تبریک رونالدو به مسلمانان
حضور بن سلمان در نماز عیدفطر/عکس
نخستین تصویر از هلال عید فطر / عکس
ویدیو/ زورگیری در اتوبان صدر تهران
اولین عکس از همسر رضا داوودنژاد در مراسم خاکسپاری
عکس/ حضور رئیس قوه قضائیه در راهپیمایی روز قدس
عکس/حضور رئیس مجلس در راهپیمایی بزرگ روز قدس
عکسی از ناطق نوری و سردار فلاح در راهپیمایی روز قدس تهران /وزیر احمدی نژاد هم آمد
عکس/فریاد «مرگ بر اسرائیل» فرزندان شهدای حادثۀ تروریستی ساختمان کنسولی سفارت ایران
تصویر/ کودک بلوچ که در حملات تروریستی گروهک جیشالعدل مجروح شد
تصویر ۲ تروریست به هلاکت رسیده در چابهار
اولین تصاویر از شهدای حادثه تروریستی چابهار
گزارش تصویری/ شب قدر متفاوت در جزیره کیش
عکس/ انگشتر اهدایی آستان قدس به شهید زاهدی
تصویری دیده نشده از شهید زاهدی در سال ۱۳۷۵ | دو سردار شهید در یک قاب
تصاویری از ۷ مستشار نظامی شهید شده در حمله اسرائیل به کنسولگری ایران در سوریه
تصاویری از پسر آیت الله هاشمی رفسنجانی و سیداحمد خمینی در مراسم شب قدر
ویدیو/ منظور پس از مخالفت با واردات خودرو: نظرم درباره واردات خودرو نظر شخصی بود/ مکلف به اجرای قانون هستیم
تصویری باورنکردنی از پسر هادی چوپان/ فیگور مشابه گرگ ایرانی و فرزندش
تصاویر مظنونین حمله تروریستی در مسکو منتشر شد
ابطحی مجروح شد/ سارقین ناکام ماندند+ عکس
عکس/ پست اینستاگرام کنفدراسیون فوتبال آسیا به مناسبت آغاز سال نو
عکس/ کفشهای مرموز بایدن
عکس/ لوگوی گوگل برای نوروز ۱۴۰۳
عکس/ رئیسی با عباس قادری خواننده قدیمی دیدار کرد
مردی که ۷۰ سال با یک ریه آهنی زندگی کرد، درگذشت
عکس/ لحظۀ ترکیدن نارنجک دستساز در دست یک جوان
تصویری جدید از سید حسن نصرالله
انتشار تصاویر فوتوشاپی کیت میدلتون/ همسر ولیعهد انگلیس عذرخواهی کرد
تصویر آخرین حضور آیتالله جنتی درمجلس خبرگان
عکس/ حسن روحانی در مجلس خبرگان
عکس/ کاشت نهال توسط رهبر انقلاب در روز درختکاری
عکس/ ملاقات امیر تتلو با مادر و خواهرش در حاشیه اولین جلسه دادگاه
عکس/ سیدحسن خمینی در حسینیۀ جماران رای خود را به صندوق انداخت
آیت الله مدرسی یزدی و طحان نظیف رای خود را به صندوق انداختند/ عکس
عکس/ محمدباقر قالیباف رأی خود را به صندوق انداخت
عکس/ آيتالله احمد جنتی رأی خود را به صندوق انداخت
ویدئو/ دو توصیه مهم حضرت آقا به مردم
عروس با کلاه ارتشی/ گزارش تصویری از ازدواج دانشجویی در دانشگاه افسری
عکس/ فرمانده مهدی برروی دیوارنگاره میدان انقلاب تهران
عکس/ دیدار غمانگیز فردوسیپور و جواد خیابانی/ عادل همکار قدیمی را فراموش نکرد
ببینید/بیانات رهبر انقلاب پس از کاشت نهال در روز درختکاری
عکس/ حضور حاج اسماعیل قاآنی در راهپیمایی ۲۲ بهمن
نمایش سامانه موشکی زمین به زمین «قیام» در حاشیه راهپیمایی ۲۲ بهمن
عکس / چهره درهم بایدن و هریس پس از حمله به پایگاه آمریکا در اردن
دیوارنگاره جدید میدان انقلاب/ عکس
عکس/ حضور شیخ زکزاکی در حرم حضرت معصومه(س)
عکسی از کارگردانی جواد عزتی در فیلم تمساح خونی
موشکهای سپاه دیشب با هشتگ کاپشن صورتی شلیک شد/ عکس
عکس/ جدیدترین دیوارنگاره میدان فلسطین با عنوان "تابوتهایتان را آماده کنید"
دیوارنگاره میدان ولیعصر(عج) برای حمایت از تیم ملّی ایران/ عکس
عکسی دیده نشده از غلامرضا تختی در کربلا
رونمایی از نامه قدیمی غلامرضا تختی/عکس
پیکر دختر کاپشن صورتی با گوشواره قلبی در حمله تروریستی دیروز/ عکس
دیوارنگاره تهدیدآمیز میدان ولیعصر رونمایی شد / عکس
تصویری از دیدار «شهید صالح العاروری» با رئیس جمهور در ۳۰ خرداد ۱۴۰۲
آخرین تصویر ثبت شده از حاج قاسم سلیمانی قبل از شهادت
سردار سلیمانی و مادرش روی دیوارنگاره میدان ولیعصر + عکس
دیدار رئیسی با خانواده سردار شهید سید رضی موسوی
خوش و بش فردوسی پور و تاج در مراسم تشییع ملیکا محمدی/ عکس
عکسی از پدر محمدرضا گلزار در شب عروسی اش!
ایلان ماسک با لباس مخصوص ژاپنیها/ عکس
پرویز داوودی معاون اول دولت اول احمدینژاد درگذشت
درج نام مادر روی کارت ملی منتفی شد؟
کدام خودروها مشمول مالیات شدند؟
جام عجیب به لژیونر ایران رسید/ سوپرشیلد بالای سر رفت! + عکس
اینفوگرافیک/ از پایگاه هوایی «نواتیم» چه میدانید؟
شگفتانگیزان لیگ برتر والیبال؛ موهایی که سپید شد
زورگیران اتوبان صدر دستگیر شدند
یک مامور انتظامی در شهرستان هیرمند به شهادت رسید/ عکس
مالکان استقلال و پرسپولیس مشخص شدند
آغاز ثبت سفارش کتابهای درسی سال تحصیلی جدید از اردیبهشت ماه
چمران: خطر زلزله بیخ گوشمان است
کامران قاسمپور رقیب حسن یزدانی برای المپیک پاریس شد؛ جنگ گلادیاتورها!
ماجرای تنبیه بدنی یک دانش آموز در سیستان و بلوچستان چه بود؟
صفحه یک روزنامه اسرائیلی/ اسرائیل و ایالات متحده در حال آماده شدن برای پاسخ ایران هستند
ماجرای فوت پرستار کرمانشاه چه بود؟
آغاز اعزام زائران عمره مفرده از سوم اردیبهشت
برنامه امتحانات نهایی خردادماه ۱۴۰۳ اعلام شد
زمان ثبتنام کلاس اولیها اعلام شد/ متولدان نیمه دوم سال هم ثبتنام میشوند؟
قیمت روز محصولات ایرانخودرو یکشنبه ۱۹ فروردین ۱۴۰۳
هشدار پلیس فتا نسبت به کلاهبرداری در پوشش پرداخت فطریه و کفاره
عکس/ حضور زیاد نخاله در مراسم روز قدس تهران
عکسی از ناطق نوری و سردار فلاح در راهپیمایی روز قدس تهران /وزیر احمدی نژاد هم آمد
عکس/فریاد «مرگ بر اسرائیل» فرزندان شهدای حادثۀ تروریستی ساختمان کنسولی سفارت ایران
عکسی از قالیباف در مراسم وداع با شهیدان سردار زاهدی و صالحی روزبهانی
عکس/ ماشین عجیب و غریب عادل فردوسی پور
بی تفاوتی عجیب اتحادیه جهانی به ستاره های کشتی ایران در قهرمانی آسیا
سامانه بارشی در راه ایران/ آخر هفته بارانی در این استانها/ بارشها کی به تهران میرسد؟
قیمت دلار، یورو و ۴۴ ارز دیگر امروز ۱۵ فروردین /قیمت افغانی امروز چند شد؟
عسل حیدری از درخشش تیم ملی هاکی روی یخ روایت میکند/ به افتخار دختران یخی
آخرین پست اینستاگرامی رضا داوودنژاد+عکس
دوربینهای طرح ترافیک تهران با نرخ جدید روشن شد
وزارت کشور تصمیمی برای تعطیلی بوستانها در روز ۱۳ فروردین نگرفته است
حداقل حقوق ۱۴۰۳ یک کارگر چقدر است؟/ عکس
وضعیت پارک های تهران در سیزده بدر/ برنامه های همزمان روز طبعیت و شهادت حضرت علی (ع)
چرایی افزایش تعرفه اینترنت و مهم ترین تعهد اپراتورهای ارتباطی
فدراسیونی بدون رییس!
دروغ 13 مرجانه گلچین برای دیده شدن
آسمان بارانی و همراه با رعد و برق چند روزه در ۱۷ استان ایران
مذاکره با پرسپولیس انجام شد/ هافبک گلزن در آستانه توافق با سرخها
هشدار برای این استانها صادر شد/ کدام استانها روز سیزده بدر بارانی دارند؟
نگاهی به مهمترین مصوبات مجلس در سال ۱۴۰۲
اینفوگرافیک/ چه زمانی نباید خرما بخوریم؟
گفتگوی دو وزیر سابق در خصوص صداوسیما
توهین دوباره بایدن به پوتین
اینفوگرافیک/ کدام رذایل اخلاقی در قرآن آمده است؟
خودکشی یک دکتر جوان در دلفان / یک مسئول: زنگ خطر خودکشی رزیدنتها به صدا درآمد / عوامل انسانی دخیل قابل شناسایی و مجازات هستند
فرصت ویژه قلعهنویی برای صعود و اعتماد بیشتر به جوانان مقابل ترکمنستان
معاون حوزه علمیه ماهشهر به قتل رسید
اعلام جزئیات مذاکره استقلال با الهیار صیادمنش و دو لژیونر دیگر
بازگشت پرهزینه و ناموفق صداوسیما به سلبریتی ها/ پرداخت های میلیاردی صحت دارد؟
بزرگترین پیشرفتهای فناوری در سال گذشته چه بود؟
شماره تلفن های ضروری در عید نوروز
عکس/ مروری بر نامگذاری سالها توسط رهبر انقلاب از سال ۱۳۸۷ تا ۱۴۰۳
بانک صادرات ایران پشتیبان تولید و اشتغال خواهد ماند
پیام تبریک مدیرعامل شاراک به مناسبت ۲۹ اسفندماه سالروز ملی شدن صنعت نفت
جدول حقوق و دستمزد ۱۴۰۳ منتشر شد
هشدار پلیس فتا درباره تورهای لحظه آخری
توییت نماینده کارگری از جلسه تعیین دستمزد با وزیر کار
اینفوگرافیک/ توصیههایی برای جلوگیری از چاقی در ماه رمضان
اینفوگرافیک/ کمک به رفع خوابآلودگی رانندهها با چند روش ساده
هشدار نوروزی پلیس فتا: WiFi رایگان ترفند مجرمان سايبری است
هشدار سیلاب؛ مردم سعی کنند تا سال تحویل سفر نروند
ورود سامانه بارشی به کشور از امروز/ فروردینِ بارانی آغاز میشود
هفت زوج آقای گلی در فوتبال ایران/ اسدی - مغانلو زوج جدید میشوند؟
اجرای طرح ترافیک پایتخت تا ۲۸ اسفند/ جزییات اجرای طرح در نوروز
چطور اینترنت هدیه دولت را فعال کنیم؟
اینفوگرافیک/ با سرگیجههای بعد از افطار چه کنیم؟
رونمایی کیم از «قدرتمندترین» تانک جهان
اینفوگرافیک/ علت و راهکار رفع بوی بد دهان در روزهداری