پزشکی که خنده بر لب بیماران می آورد

به گزارش روزپلاس، امیرحسین با شکاف کام و لبش چهره‌ای متفاوت از دیگر کودکان هم‌سنش دارد و مادر هر بار که به چهره معصوم امیرحسین می‌نگرد، نگرانی‌اش از آینده این کودک بیشتر می‌شود. ناامیدی و درد در چشم‌های مادر امیرحسین موج می‌زند زمانی که به او می‌گویند جراح انگلیسی که قرار بود امیرحسین را عمل کند، به شیراز نمی‌آید.

پرفسور ناصر نجمی، متخصص جراحی جمجمه و فک و صورت که برای درمان رایگان بیماری شکاف کام و لب کودکان ویتنامی به این کشور سفر کرده در بازگشت از ویتنام برای شرکت در یک کنفرانس علمی چند ساعتی در شیراز توقف دارد و از وضعیت امیرحسین مطلع می‌شود.

امیرحسین به دست یک جراح ایرانی عمل می‌شود و نگرانی‌های مادر پایان می‌یابد و ماجرای امیرحسین آغازی برای راه‌اندازی مرکز شکاف کام ولب در شیراز و عمل 300 کودک از سراسر ایران می‌شود.

پرفسور ناصر نجمی 51 ساله که سال‌ها عمر خود را در بلژیک و آمریکا صرف آموختن دانش پزشکی کرده در سه سال گذشته 300 کودک ایرانی را که از بیماری شکاف کام و لب رنج می‌بردند به رایگان جراحی کرده و گل لبخند بر لبان این کودکان معصوم نشانده است.

در آخرین سفری که این جراح ایرانی به شیراز داشت، خبرگزاری تسنیم فرصت را مغتنم شمرده و در فاصله کوتاه بین جراحی‌های پرفسور با وی گفت‌وگویی داشته که در زیر می‌خوانید.

برای نخستین سوال مقداری درباره این بیماری و علل آن صحبت کنید چراکه بسیاری از خانواده‌هایی که کودکانشان به بیماری شکاف کام و لب مبتلا هستند از بی‌سابقه بودن این بیماری در خانواده‌شان سخن می‌گویند.

پرفسور نجمی: این بیماری دلایل مختلف دارد که از جمله آنها می‌توان به ژنتیک و نژاد اشاره کرد به طور مثال این بیماری در آفریقا کمتر است اما در آسیای جنوبی و امریکای جنوبی بیشتر دیده می‌شود.  در ایران و اروپا به ازای هر  700 تا 750 نفر یک مبتلا به شکاف کام و لب وجود دارد.

کسانی که فرزند اولشان این بیماری را دارد احتمال بیماری فرزند دومشان به جای یک به 750 ، یک به 20 می‌شود بنابراین علل ژنتیکی نقش مهمی دارد اما نمی‌تواند عامل اصلی باشد. توصیه‌ای که به بانوان دارم اینکه قبل از بارداری و حین بارداری ویتامین ث بیشتری مصرف کنند.

این بیماری در کدام مناطق ایران بیشتر دیده می‌شود؟

پرفسور نجمی: به طور دقیق نمی‌دانم کجای ایران بیشتر است چراکه بعضی از جاها به دلایل اجتماعی پنهان‌کاری انجام می‌شود و ممکن است به نظر برسد که این بیماری در برخی نواحی نادر است.

شما در بلژیک بنیاد خیریه‌ای دارید که هزینه جراحی بسیاری از کودکان ایرانی را از آنجا تامین می‌کنید، مقداری راجع به آن و مرکز شکاف کام و لبی که در شیراز راه‌اندازی شده، توضیح دهید.

پرفسور نجمی: کار خیریه را از 15 سال پیش شروع کردم و به کشورهای مختلف از افریقا گرفته تا اندونزی و برمه و ویتنام برای درمان رایگان کودکانی که شکاف کام و لب داشتند می‌رفتم اما این جراحی‌ها مشکلی داشت و آن هم این بود، افرادی که عمل می‌شدند امکان پایش بعد از آن وجود نداشت.

نکته‌ای که باید توضیح دهم این است که مشکل این کودکان تنها با یک جراحی برطرف نمی‌شود باید جراحی‌های مختلف روی فک و صورت آنها انجام شود. این کودکان به گفتاردرمانی احتیاج دارند و باید مرتب گوش و شنوایی آنها سنجش شود. در واقع درمان کامل این کودکان نیاز به یک مرکز جامع دارد که همه مشکلات این کودکان در آنجا برطرف شود.

سه سال پیش که وارد ایران شدم گمان نمی‌کردم که کودکان وطن خودم به این بیماری مبتلا باشند. پس از آگاهی از وضعیت این کودکان متوجه شدم که درمان آنها در ایران سازمان‌دهی که باید داشته باشد، ندارد به همین دلیل با همکاری دانشگاه علوم پزشکی شیراز مرکزی راه‌اندازی شد و تاکنون 300 کودک جراحی شدند و تحت مراقبت قرار گرفتند.  هدف من این است که یک مرکز نمونه به وجود آید تا در دیگر استان‌ها هم توسعه پیدا کند.

در باره بنیاد خیریه در بلژیک باید بگویم که چون من همیشه برای کمک به این کودکان ایران نیستم بنیاد خیریه نجمی را در بلژیک تشکیل دادم تا کمک‌هایی که از طریق این بنیاد جمع می‌شود برای کودکان ایرانی هزینه کنم. دو هفته پیش نیز در دوی ماراتن نیویورک به نفع خیریه شرکت کردم.

در جشن‌هایی که در بنیاد خیریه برای جمع‌آوری کمک گرفته می‌شود هنرمندان و افراد سرشناس بسیاری شرکت می‌کنند به طور مثال امسال همسر نوه چرچیل یکی از جواهرات مخصوص چرچیل را برای کمک به کودکان ایرانی اهدا کرد.

آیا تجهیزات این نوع عمل در ایران فراهم است و برای توسعه این کار چه کمک‌هایی لازم دارید؟

پرفسور نجمی: در ایران تجهیزات کلی مانند بیمارستان، اتاق عمل و نیروی انسانی و برخی از تجهیزات وجود دارد اما برخی از تجهیزات این نوع عمل خاص است و به همین دلیل من تمام تجهیزاتی که لازم است را تامین کردم و در حال حاضر در بیمارستان قرار داده شده است.

قصد و هدف اصلی من توسعه این نوع جراحی در تمام ایران است اما به تنهایی نمی‌توان این  اقدام را انجام داد. ابتدای همکاری با دانشگاه علوم پزشکی شیراز بنا بود هر چقدر دانشگاه کمک کند، بنیاد خیریه نجمی هم کمک کند اما روند کند است اگر با این سرعت پیش برود نمی‌توان به توسعه این جریان امیدوار بود.

فقط آمدن و عمل کردن من کمک چندانی نمی‌کند، دانشگاه باید هم به لحاظ مادی و معنوی کمک کند تا این جریان توسعه پیدا کند. در حال حاضر برخی از پرسنل دفتر شکاف لب و کام یک سال هست که حقوق نگرفتند و تنها با علاقه به بچه‌ها و به خاطر خدا کار می‌کنند.

این پروتکل درمانی بهترین جواب‌ها را در جهان می‌دهد چرا به دلیل عدم فراهم بودن بسترهای لازم نباید این امر در ایران رخ دهد؟ ساده‌ترین کار برای راه‌اندازی یک مرکز پژوهشی به صورت خصوصی و بدون وابستگی است اما من دانشگاه  و وابستگی به آن را انتخاب کردم چراکه معتقدم باید سرمایه و بستری را برای پژوهش دانشگاه‌ها و دانشجویان به وجود آورد.

آموزش و ایجاد شبکه بین‌المللی بین جراحان و متخصصان دنیا از اهداف راه‌اندازی بنیاد خیریه نجمی است. باید تلاش کرد دانشگاه‌های ایران را با دانشگاه‌های دیگر کشورها پیوند داد تا از این طریق از لحاظ علمی وابستگی ایران به دنیا کم شود. جوانان ایرانی تشنه آموختن و پژوهش هستند و ارتباطات بین دانشگاهی می‌تواند این تشنگی را برطرف کند. باید تلاش کرد و بستر را فراهم آورد که کارهای پژوهشی وارد ایران شود.

تسنیم