صفحه نخست » اجتماعی

درآمد غیر مستقیم ۳۳ میلیاردی گردشگری ایران در سال ۹۸/ آیا مونسان منجی رهایی اقتصاد ایران از نفت خواهد شد؟

سازمان جهانی گردشگری سال گذشته ایران را به عنوان دومین کشور در سرعت رشد جذب گردشگر معرفی کرد که این جایگاه با وجود تنش‌ها و محدودیت‌های موجود جایگاهی افتخار آمیز است.

کد خبر: ۱۵۶۸۹۲

تاریخ انتشار:۰۳ ارديبهشت ۱۳۹۹ - ۱۱:۲۸ - 22 April 2020

دیده بان گردشگری ایران در گزارشی نوشت :

سال ها و دهه ها طول کشیده تا شرایط و مقدمات رهایی ایران از اقتصاد تک محصولی کشورمان یعنی نفت فراهم شود.کرونا این میهمان ناخوانده، علیرغم اینکه تاثیرات بسیار مخربی بر اقتصاد کشور از جمله در حوزه صنایع مرتبط با جهانگردی، وارد ساخته، اما در ایده پردازی،ساختار سازی و ساختارمندی و اجرا، فرصت بینظیری را برای برنامه ریزی، سازماندهی،هدایت و حمایت و اجرای برنامه های ملی کاهش وابستگی به نفت و افزایش صادرات غیرنفتی بوجود آورده است.

تلاش های اخیر دکتر مونسان و راهبری اجرایی حوزه های سه گانه ماموریتی وزارت میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری به سمت " توسعه و تثبیت اقتصاد جهانگردی" بارقه امیدی را در دل اقتصاد کشور زنده کرده که در دوران پسا کرونا و پسانفت، گردشگری ایران رویکردهایی را در پیش خواهد گرفت که باید از آن به عنوان عصر طلایی صنعت جهانگردی یاد کرد.

مونسان توانست پس از چندسال مدیریت در سازمان سابق میراث فرهنگی، با اعتماد توامان دولت و مجلس، عنوان " نخستین وزیر میراث فرهنگی و گردشگری" را از آن خود نماید، ایده ای که کارشناسان و دلسوزان از دهه ۷۰ پیگیر تحقق آن بودند.

حال که کرونا طومار بسیاری از صنایع را درهم‌پیچیده و قیمت نفت را به پایین ترین رقم از ابتدای کشف رسانده، در ابتدای امر راهکار تئوریک و متعاقبا بازتعریف یک راه حل عملی جهت کاهش وابستگی اقتصاد ایران به طلای سیاه چیست؟ آیا دکتر مونسان و وزارتخانه متبوعش در دوران پساکرونا، منجی رهایی اقتصاد نفتی ایران توسط صنعت گردشگری خواهند شد؟؟

بازخوانی مولفه های حاکم بر بزرگترین محرکه اقتصاد ایران و جهان شاید بتواند دورنمایی از این ساختار این پرسش را رویاروی نظریات ایده پردازان و محققان اقتصادی قرار دهد.

واقعیت این است که شکست مطلق قیمت نفت در بازارهای جهانی و نبود یک چشم انداز مناسب زمانی و مکانی نسبت به تثبیت قیمت ها، اقتصاد کشورهای نفت خیز از جمله خاورمیانه را به شدت متزلزل نموده است. اگر برنامه های چشم انداز و توسعه ای کشوری را از برنامه یکم تا ششم مدنظر قرار دهیم، متوجه اهداف کلان این برنامه ها پیرامون ضرورت رهایی ایران از اقتصاد نفتی و مشتقات آن خواهیم شد. در این برنامه ها به طور کاملا مشخص از برنامه سوم تا برنامه ششم به طور فزاینده ای بر اهمیت و جایگاه اقتصادی صنعت گردشگری تاکید شده و ساختار و برنامه را توامان جهت تثبیت این صنعت به عنوان یک آلترناتیو قوی در برابر نفت قرار داده است.

دیدار اخیر دکتر مونسان با معاون اول رییس جمهوری و برایند خروجی این نشست نشان داد که نگاه سیستم کشوری و نه صرفا دولتی به جهانگردی، نگاهی بالنده و اقتصادی است. در حالی که خیلی از نهادها ها و سازمان ها هنوز در بررسی نهایی تاثیرات کرونا باز مانده اند، وزارت میراث فرهنگی و گردشگری با تشکیل چندین نشست در عالیترین سطوح سیاسی و اجرایی و ابلاغ نیازمندی های اصناف گردشگری موفق شده تا توجهات حوزه کلان دولت و نظام را به این سمت سوق دهد.

حاصل نهایی این‌ نشست از سوی وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی طرح این پیشنهاد بوده که بعد از مهار کرونا برای تزریق نشاط به جامعه، چند روز تعطیلی عمومی اعلام شود، مونسان همچنین از معاون اول رییس جمهور درخواست کرده ۳۸ هزار میلیارد ریال برای جبران خسارت‌های ناشی از کروناویروس به صنعت گردشگری تخصیص داده شود.

معاون اول رئیس جمهور نیز در این نشست تاثیرگذار بر آینده جهانگردی ایران، بر لزوم تصویب سند راهبردی توسعه گردشگری در سال ۹۹ تاکید کرده و گفته است: بخش‌های زیرمجموعه این دستگاه اجرایی نقش مهمی در اشتغال زایی، ارزآوری و افزایش تولید در کشور ایفا می‌کنند و گزارش عملکرد سال‌های ۹۷ و ۹۸ این وزارتخانه بیانگر برنامه ریزی‌ها و اقدامات مناسب این وزارتخانه است.

معاون اول رئیس جمهور گفته است: براساس گزارش‌های دکتر مونسان، علیرغم اینکه سال ۹۸ به جهت اتفاقات و حوادث، جزو سخت‌ترین سال‌ها بود، اما درآمد‌های ارزی این وزارتخانه بیش از ۱۱ میلیارد دلار بوده که عددی بزرگ است و نمی‌توان از آن چشم پوشی کرد.

به اعتقاد تحلیلگران، تا چند ماه گذشته مبرزترین کارشناسان بین المللی انرژی نیز نمی توانستند سرنوشت سیاه نفت را در وضعیت فعلی و حالت موجود، پیش بینی کنند. قیمت نفت اکنون به زیر ۱دلار رسیده که از این رقم ۱۰ تا ۱۲ دلار ، هزینه استخراج آن، ارزیابی می شود. این دوران زودگذر بوده و اوپک به زودی از این شرایط عبور می نماید، نفت بازهم طی سال های آینده به عنوان برترین انرژی دوران معاصرجایگاه خود را باز می یابد، اما بروز حوادث فوق به حاکمان و تحلیلگران انرژی اثبات کرد که دیگر نمی توان به نفت به عنوان یک درآمد پایدار و دائمی نگریست.

با این مقدمه، بر این باورم که افت شدید قیمت نفت برای ایران، زمینه های مناسبی را در صورت برنامه ریزی علمی و عملی و سرمایه گذاری پدیدار خواهد ساخت تا کشورمان، این تهدید جهانی را به فرصت ملی تبدیل نماید.

اگر برنامه ریزی ما در این خصوص درست،مستند و مستدل و منبعث از تجارب بین المللی باشد، آیندگان قطع به یقین در خصوص کاهش وابستگی به نفت دعاگوی ما خواهند بود.

حال پرسش دوم اینجاست که آیا

زمان‌مناسب برای تحقق این امر فرا رسیده است؟ اگر جواب مثبت باشد برنامه ها و مکانیسم های تحقق این هدف با چه رویکردی تدوین خواهند شد؟ مجری این برنامه ملی کدام نهاد خواهد بود و در نهایت نقش های متصوره برای وزارت گردشگری به عنوان نهاد عالی سیاست گذار صنعت جهانگردی چگونه بازتعریف می شوند؟

همه آگاهیم که گردشگری یک صنعت پاک و فرابخشی بوده و توسعه پایدار آن نیاز به سرمایه گذاری بنیادین، و حضور مستمر و هدفمند اصناف گردشگری کشور مبدا در بازارهای کشورهای مقصد بخصوص کشورهای گردشگر.فرست دارد.

حمایت های بانکی و سرانه آموزش های ابتدایی و عالی و کارکردهای بازرگانی و صادراتی نیز که به این‌متغیرها افزوده شود، در حوزه ساختارمندی تازه مولفه های توسعه را شکل می دهد.

اهمیت ساختار و برنامه و تلفیق این دو عامل کلیدی، چیزی نیست که از چشم وزیر گردشگری و تیم اجرایی وی پنهان‌مانده باشد.

از همین روست که در بیشتر نشست های دکتر مونسان، حمایت دولت از بخش خصوصی گردشگری، حمایت از سرمایه گذاران و آسان.سازی پروسه های اداری سرمایه گذاری، استفاده از جایگاه رسانه در تبلیغات و معرفی ظرفیت های ایران، استفاده از ظرفیت های دیپلماسی عمومی،صیانت از میراث فرهنگی و آثار تاریخی، توسعه پایدار صادرات صنایع و سنتی، ترجیع بند بیشتر سخنان، مکتوبات و هماهنگی های درون و برون سازمانی و وزارتی است.

آمارهای موجود در حوزه تورهای اینکامینگ نیز به صورت نسبی تحقق این اهداف و متعاقبا ضرورت ارایه برنامه توسعه تورهای خروجی را بشارت می دهند.

وزیر میراث فرهنگی و گردشگری به تازگی در خصوص آخرین وضعیت موجود گردشگری ایران با اشاره به رشد ورود گردشگران به کشور در سال گذشته از ۴ میلیون و ششصد هزار نفر به ۷ میلیون و ۸۰۰ هزار نفر، خاطر نشان کرد: این عدد در سال ۹۸ به ۸ میلیون و ششصد هزار گردشگر افزایش پیدا کرد و پیش بینی ما برای سال ۹۹ ورود ۱۱ میلیون گردشگر به کشور بود که متاسفانه شیوع کرونا اجازه تحقق این پیش بینی را نداد.

دکتر مونسان با اشاره به آمار جهانی سفر مبنی بر درآمد بیش از ۱۱ میلیارد دلاری بخش گردشگری ایران خاطر نشان کرد: با احتساب اشتغال غیر مستقیم این حوزه، درآمد‌های بخش گردشگری به ۳۳ میلیارد دلار می‌رسد.

تدوین سند راهبردی توسعه گردشگری و ارائه آن برای طرح و تصویب در جلسه هیات دولت نیز می تواند به عنوان یک سند بالادستی، در خدمت توسعه گردشگری در برهه کنونی قرار گیرد. مونسان در این خصوص می گوید: این سند نقشه راهی برای توسعه گردشگری کشور است ضمن آنکه این وزارتخانه برنامه اقدام ملی گردشگری را نیز با همکاری یونسکو دنبال می‌کند.

تدوین سند برند ملی گردشگری با همکاری فعالان و متخصصان دانشگاهی این حوزه نیز گام دوم و تکمیلی سند گردشگری است که فاز اول این سند آماده شده و هم اکنون آماده رونمایی است.

وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی اعلام کرده که سند‌های توسعه گردشگری منطقه‌ای نظیر توسه گردشگری شمال کشور را نیز در دست تدوین دارد.

تعیین کشور‌های هدف گردشگری هم از دیگر اقدامات این وزارتخانه بوده و برنامه ریزی‌هایی برای رفع موانع پیش روی ورود گردشگران کشور‌های هدف به ایران نیز از جمله اقدامات صورت گرفته در این وزارتخانه است.

دکتر مونسان اظهار داشت: سازمان جهانی گردشگری سال گذشته ایران را به عنوان دومین کشور در سرعت رشد جذب گردشگر معرفی کرد که این جایگاه با وجود تنش‌ها و محدودیت‌های موجود جایگاهی افتخار آمیز است.

مجموع این اقدامات که اکنون در وزارت گردشگری در حال طراحی،برنامه ریزی و اجرا هستند باعث شده تا نگاه مثبت و قابل توجه نمایندگان پارلمان به دامنه فعالیت ها و رویدادها جلب شود‌

نمایندگان خانه ملت بر این باورند که «مجلس از عملکرد مونسان در حوزه های مختلف میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی رضایت دارد.»

علی بختیاری، نماینده مردم بافت با تاکید بر اینکه باید دستاوردهای محقق شده در حوزه های مختلف میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی حفظ شود، خاطرنشان می کند: «نظر نمایندگان مجلس بر ادامه اقدامات و برنامه های مونسان در وزارت تازه تاسیس میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی است.»

احد آزادی خواه، عضو کمیسیون فرهنگی مجلس عملکرد گزینه مونسان در بوم گردی و ثبت‌های جهانی را موفقیت‌آمیز عنوان کرده و می گوید: نگاه بلندمدت و برنامه‌محور این گزینه پیشنهادی دولت در موضوع نمایشگاه‌های بین‌المللی نیز قابل تحسین است. وی با اشاره به عملکرد خوب مونسان، تحول گرا بودن وی را از دیگر ویژگی‌های وزیر دانسته و می گوید: رویکرد اقتصادی مونسان در حوزه جذب گردشگر و همچنین نگاه بلند و برنامه‌محور وی در موضوع نمایشگاه‌های بین‌المللی نیز قابل تحسین است. دکتر مونسان نیز پیش تر مهمترین مأموریتش را، احیای نقش گردشگری در روند توسعه ملی اعلام کرد.

اشتغالزایی خصوصاً در گردشگری و رونق اقتصادی صنایع دستی، بهره‌مندی از نیروهای جوان و خلاق کشور، خودکفایی اقتصادی و درآمدزایی، بهره‌مندی از خدمات و توانمندی‌های بخش خصوصی، حفظ، احیاء و نگهداری میراث فرهنگی به عنوان یکی از اساسی‌ترین پایه‌های توسعه کشور، توسعه گردشگری مبتنی بر شرایط فرهنگی، تاریخی و مذهبی از جمله رئوس برنامه‌هایی بودند که مدار برنامه ریزی و تحقق آن ها، چندی بعد نیز مورد موافقت‌مجلس قرار گرفت.

در این‌میان، حلقه مفقوده این صنعت، نقش و کارکرد کم نظیر اقتصادی صنعت جهانگردی بود که به یمن درآمدهای نفتی مورد غفلت قرار گرفته بود، اما حال در دوران پساکرونا و پسانفت می توان چشم ها را دوباره شست و روند اقتصادی این صنعت را شتاب بخشید.کما اینکه زمان ادای دین گردشگری و صنایع وابسته به بهبود و توسعه اقتصاد و اشتغال پایدار فرا رسیده است.

برچسب ها: مونسان ، گردشبان ، دیده بان گردشگری ایران ، وزارت میراث فرهنگی

بازگشت به ابتدای صفحه

ارسال به دوستان

ارسال نظر